آگاه: در دنیایی که مدعیان حقوق بشر با صدای بلند از عدالت و کرامت انسانی سخن میگویند، تناقضی آشکار در واکنشها به وقایع مختلف به چشم میخورد. واکنش سریع و قاطع برخی سران کشورهای غربی به حادثه تیراندازی در سفارت اسرائیل در واشنگتن، در تضاد با سکوت معنادار آنان در برابر جنایات گسترده علیه غیرنظامیان در غزه، فلسطین، لبنان و سوریه است. معیارهای دوگانه در واکنشهای بینالمللی: در روزهایی که اخبار حادثه تیراندازی در سفارت اسرائیل در واشنگتن با اقدام گسترده روبهرو بوده است، واکنش سریع و قاطع مقامات غربی و حتی برخی کشورهای منطقه به این حادثه نشاندهنده اولویتهای خاص آنان بود. در کمتر از چند ساعت، محکومیتها و همدردیها از سوی شخصیتهای سیاسی مختلف منتشر شد. این سرعت عمل، در مواردی که اهداف سیاسی خاصی دنبال میشوند، نمونهای از تصمیمگیریهای هماهنگ و جهتدار است. اما در همین زمان، غزه و دیگر مناطق فلسطین صحنه یکی از دردناکترین تراژدیهای انسانی هستند. هزاران غیرنظامی، کودک و زن، قربانی حملات شدند و به اعتراف کارشناسان بینالمللی این جنایات رژیم صهیونیستی بهنوعی نسلکشی است، اما واکنش جامعه جهانی در قبال این فجایع در سکوت یا بیانیههای کماثر خلاصه شد. تناقض در واکنشها این پرسش اساسی را مطرح میکند: آیا ارزش جان انسانها بسته به موقعیت جغرافیایی یا گرایشات سیاسی متفاوت است؟ آیا برخی جانها ارزشمندتر از دیگران محسوب میشوند؟ سکوت یا واکنشهای کمرنگ در برابر بحرانهای انسانی پیامدهای سنگینی دارند. نخست، وجدان جهانی را نسبت به مسئولیتهای اخلاقی و انسانیاش تضعیف میکنند. زمانی که کشوری ادعای دفاع از حقوق بشر را دارد اما در برابر کشتار غیرنظامیان سکوت میکند، این استانداردهای دوگانه بهتدریج اعتماد عمومی را کاهش میدهد. دوم، این رفتار میتواند به ادامه خشونت و جنایات کمک کند. زمانی که جنایات بدون محکومیت جدی بینالمللی ادامه پیدا میکنند، عاملان این خشونتها انگیزه بیشتری برای تداوم اقدامات خود خواهند داشت، چرا که هزینهای برای رفتارهایشان نمیبینند. تاریخ نشان داده که سکوت در برابر بیعدالتی میتواند به فجایع انسانی گستردهای منجر شود. اما برخلاف مواضع رسمی برخی دولتها، مردم جهان هرگز در برابر این بحرانها بیتفاوت نبودهاند. از خیابانهای باکو تا پاریس، کوالالامپور و سایر شهرها، صدای اعتراض مردم بلند شده است. تجمعات اعتراضی، راهپیماییها، نامههای سرگشاده و کمپینهای رسانهای نشان میدهد که وجدان انسانی هنوز زنده است.البته این اعتراضات نیز با چالشهایی مواجهاند. در بسیاری از نقاط، تظاهرات با محدودیت و سرکوب روبهرو میشود. اما تاریخ ثابت کرده که مقاومت و مطالبه عدالت، اگرچه دشوار، اما موثر خواهد بود. قدرت مردم همیشه بیش از آن چیزی است که حکومتها تصور میکنند.
دعوت به اقدام واقعی
در نهایت، اگر ادعای دفاع از حقوق بشر و عدالت حقیقت دارد، باید بدون تبعیض و معیارهای دوگانه به دفاع از زندگی انسانی پرداخت. ارزش جان هیچ فردی نباید بر اساس ملاحظات سیاسی تغییر کند. محکومیت بیعدالتی باید جهانی باشد، نه وابسته به منافع خاص. در دنیایی که ارزشهای انسانی باید راهنمای سیاستهای بینالمللی باشند، نباید اجازه داد که سکوت، بیعدالتی را تثبیت کند. تنها از طریق همبستگی جهانی، محکومیت صریح جنایات و مطالبه اقدامات موثر، میتوان بهسوی آیندهای عادلانهتر حرکت کرد.
سکوتی که جنایت را مشروعیت میبخشد
معیارهای دوگانه حقوق بشر در جهان امروز
هادی رضائی _ دبیر گروه سیاسی
۴ خرداد ۱۴۰۴ - ۲۲:۲۲
چالشهای اخلاقی و سیاسی دنیای امروز هر روز آشکارتر میشوند. در جهانی که عدالت و حقوق بشر باید سنگبنای تصمیمگیری سیاسی و اجتماعی باشند، شاهد تناقضاتی عمیق در واکنشهای بینالمللی به حوادث گوناگون هستیم. این تناقضات نهتنها بیعدالتی را برجستهتر میکنند، بلکه اعتماد عمومی را نسبت به نهادهای بینالمللی و قدرتهای جهانی خدشهدار میسازند .