آگاه: گاز کولر خودرو (گاز مبرد) نقش اصلی را در خنک‌سازی هوای ورودی به کابین بر عهده دارد. این گاز در یک سیکل بسته در سیستم تهویه خودرو گردش می‌کند و با عبور از کمپرسور، کندانسور و اواپراتور گرمای هوا را جذب کرده و هوای خنک تولید می‌کند. خالی‌شدن گاز کولر ماشین یا کاهش حجم آن، باعث می‌شود سیکل سرمایش به‌درستی انجام نشود و عملکرد کولر خودرو به‌طور محسوس افت کند. دلایل خالی‌شدن گاز کولر خودرو می‌تواند فنی یا محیطی باشد:
نشتی در لوله‌ها و اتصالات: گذر زمان، لرزش‌های مداوم و فرسودگی واشرها ممکن است باعث ایجاد ترک یا سوراخ‌های ریز در مسیر لوله‌کشی شود.
خرابی اورینگ‌ها و واشرهای آب‌بندی: این قطعات کوچک وظیفه جلوگیری از خروج گاز را دارند و با خشک‌شدن یا پارگی، گاز به‌مرور از سیستم خارج می‌شود.
ضربه یا تصادف: برخورد شدید می‌تواند باعث شکستگی یا خمیدگی کندانسور و لوله‌ها شود که منجر به نشت گاز خواهد شد.
زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات فلزی: در مناطق مرطوب یا با وجود نمک جاده، قطعات فلزی سیستم تهویه ممکن است دچار خوردگی شوند.
استفاده از گاز نامرغوب یا شارژ بیش‌ازحد: شارژ غیراستاندارد گاز کولر، فشار بیش از حد به سیستم وارد کرده و احتمال نشتی را افزایش می‌دهد.
روش‌های تشخیص اولیه
راننده با کمی دقت می‌تواند علائم کاهش یا خالی‌شدن گاز کولر را شناسایی کند:
- سرمای کولر نسبت به گذشته کمتر شده یا هوای خروجی تنزدیکا ولرم است.
- کمپرسور کولر به‌طور مکرر خاموش و روشن می‌شود.
- شنیدن صدای هیس یا نشتی از بخش جلویی خودرو در هنگام روشن بودن کولر.
- وجود لکه‌های روغنی در محل اتصالات لوله‌ها (زیرا گاز کولر با کمی روغن مخصوص مخلوط است.)
برای برطرف‌کردن مشکل، بسته به‌شدت و علت آن می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
ـ در صورت کاهش محسوس سرما، کولر را خاموش کرده و از استفاده مداوم خودداری کنید تا از آسیب به کمپرسور جلوگیری شود.
ـ تست فشار و نشتی توسط مکانیک با دستگاه‌های مخصوص
ـ تعویض اورینگ‌ها و واشرهای معیوب
ـ تعمیر یا تعویض لوله‌ها و کندانسور آسیب‌دیده
ـ شارژ گاز کولر با گاز استاندارد و مقدار دقیق توصیه‌شده توسط کارخانه سازنده
برای جلوگیری از تکرار این مشکل، رعایت چند نکته ضروری است:
ـ هر سال پیش از شروع فصل گرما، کولر را سرویس و فشار گاز را بررسی کنید.
ـ حداقل ماهی یک‌بار، حتی در زمستان، کولر را برای چند دقیقه روشن کنید تا واشرها خشک نشوند.
ـ در محل‌هایی با گردوغبار یا نمک جاده، کندانسور را به‌صورت دوره‌ای تمیز کنید.
ـ از تعمیرگاه‌های معتبر و گاز استاندارد استفاده کنید.
چه زمانی مراجعه به مکانیک الزامی است؟
اگر کولر به‌طور کامل ازکارافتاده، صدای غیرعادی از کمپرسور شنیده می‌شود یا در مدت کوتاه پس از شارژ، دوباره سرمای آن کاهش یافته است، حتماً باید سیستم توسط مکانیک بررسی شود. در این شرایط، احتمال نشتی بزرگ یا خرابی قطعات اصلی وجود دارد و ادامه استفاده می‌تواند هزینه تعمیر را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.