آگاه: درگذشت ایشان در سانحه سقوط بالگرد در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳، نهتنها خللی در مسیر این جبهه ایجاد نکرد، بلکه الگوی ایثار و اخلاص او در حمایت از آرمانهای مقاومت، بهویژه در منطقه غرب آسیا، برای بسیاری از ملتها الهامبخش شد. این یادداشت به بررسی ابعاد حمایتهای دیپلماتیک، سیاسی و عملیاتی شهید رئیسی از جبهه مقاومت و نقش آن در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی میپردازد.
زمینه تاریخی و جایگاه جبهه مقاومت
جبهه مقاومت بهعنوان ائتلافی متشکل از ملتها و گروههای اسلامی در برابر سلطهجویی استکبار جهانی و رژیم صهیونیستی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت و تحت هدایت امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب اسلامی گسترش یافت. این جبهه از لبنان و فلسطین تا عراق، سوریه و یمن امتداد یافته و امروز به قدرتی راهبردی در منطقه تبدیل شده است.
شهید رئیسی با درک ژرف از جایگاه این محور، حمایت از آن را ضامن امنیت و عزت ایران و امت اسلامی میدانست. مبانی دیدگاه ایشان در آموزههای قرآنی مانند وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفینَ (نساء: ۷۵) ریشه دارد که بر دفاع از مظلومان و مقابله با ستمگران تأکید میورزد.
حمایت دیپلماتیک و منطقهای
۱. تعمیق روابط با لبنان و حزبالله: در چارچوب دیپلماسی فعال دولت سیزدهم، روابط ایران با لبنان و بهویژه حزبالله بهطور چشمگیری تقویت شد. شهید رئیسی در دیدار با مقامات لبنانی، بر ضرورت حمایت همهجانبه از مقاومت تاکید داشت و این حمایتها در سطوح مختلف اقتصادی، فنی و سیاسی صورت گرفت.
۲. پشتیبانی از آرمان فلسطین: رئیسی در مجامع بینالمللی، از جمله در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل (۲۰۲۳)، با صراحت از حق ملت فلسطین دفاع کرد. حمایت او از عملیات «وعده صادق» (۱۴۰۳) که از سوی مقاومت در پاسخ به تجاوزات صهیونیستی انجام شد، نشاندهنده پایبندی عمیق او به آرمان قدس بود.
۳. گسترش روابط با عراق و سوریه: دیدارهای شهید رئیسی با مقامات عراقی با محوریت پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی و همکاریهای قضایی، بر تعهد ایران به عدالت و همکاری در مبارزه با تروریسم تاکید داشت. در سوریه نیز، تداوم حمایت ایران از دولت بشار اسد، از مهمترین عوامل تثبیت جبهه مقاومت در برابر گروههای تکفیری بود.
گفتمانسازی و حمایت سیاسی داخلی
۱. ترویج فرهنگ مقاومت: رئیسی با حضور در برنامههایی چون «به افق فلسطین» و سخنرانی در مناسبتهای ملی و مذهبی، از قهرمانی نیروهای مقاومت سخن میگفت و آنها را الگوی جامعه معرفی میکرد. این گفتمان در جامعه ایران و منطقه بهعنوان بخشی از هویت انقلابی تقویت شد.
۲. مقابله با روایتهای تحریفشده: رییسجمهور فقید در برابر تلاشهایی که سعی داشتند نقش ایران را در محور مقاومت کمرنگ جلوه دهند، ایستادگی کرد. نویسندگانی چون مهدی مجاهد در آثار مستند خود همچون راز پرواز بر این موضوع تاکید کردهاند که رئیسی با صراحت از مقاومت دفاع میکرد و نسبت به تحریفها هشدار میداد.
حمایت عملیاتی و راهبردی
۱. نقش در تایید عملیات وعده صادق: طبق گزارشها، دولت شهید رئیسی در هماهنگی راهبردی و تامین پشتیبانیهای سیاسی و اطلاعاتی برای عملیات «وعده صادق» نقشی کلیدی ایفا کرد. این عملیات نقطه عطفی در پاسخ به تجاوزات صهیونیستی بود و با حمایت معنوی و سیاسی تهران همراه شد.
۲. تقویت زیرساختهای مقاومت: دولت سیزدهم با سرمایهگذاری در پروژههای اقتصادی و زیربنایی در کشورهای همسو با محور مقاومت، از جمله در حوزه انرژی و بازسازی، به تقویت پایداری مقاومت کمک کرد. بهعنوان نمونه، قراردادهای اقتصادی ایران با سوریه در زمینه احداث نیروگاهها و جادهها، با هدف بلندمدت پشتیبانی از ثبات محور مقاومت انجام گرفت.
دستاوردهای راهبردی
افزایش بازدارندگی جبهه مقاومت: نقشآفرینی شهید رئیسی در تقویت محور مقاومت باعث افزایش بازدارندگی در برابر حملات رژیم صهیونیستی
شد. ارتقای جایگاه ایران در منطقه: عضویت ایران در سازمانهای بینالمللی مانند بریکس و شانگهای، از مسیر دیپلماسی فعال دولت سیزدهم ممکن شد. تقویت وحدت اسلامی: تلاشهای رئیسی برای وحدت گروههای فلسطینی و نزدیکی جریانهای مقاومت در منطقه، موجب همافزایی در برابر دشمن مشترک گردید.
نتیجهگیری
شهید آیتالله رئیسی با ترکیب گفتمان انقلابی، دیپلماسی هوشمند و حمایت عملیاتی، به یکی از پایهگذاران مرحله نوین مقاومت در منطقه تبدیل شد. یاد و راه او، همچون امیرکبیر، نهتنها در تاریخ ایران، بلکه در حافظه مقاومت منطقهای ماندگار خواهد ماند. همانگونه که رهبر انقلاب فرمودند: «شهید رئیسی شخصیتی جامعالاطراف و شبیه به امیرکبیر بود.» تداوم راه او وظیفه همه آزادیخواهان در مسیر عزت و استقلال ملتهای مظلوم است.