آگاه: اسفند سال ۱۴۰۳ پس از اتمام جشنواره موسیقی فجر و آغاز ماراتن برگزاری کنسرتهای پایانی سال، سقف قیمت بلیت کنسرتها به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید و اکنون که دو ماه از سال ۱۴۰۴ گذشته سقف قیمت بلیت کنسرتهای تهران، در کمتر از سه ماه ۳۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده و سقف قیمت بلیت کنسرتها به مبلغ یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است. این درحالی است که آخرین افزایش قیمت بلیتهای کنسرت تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود.
دلایل اصلی افزایش قیمت
* افزایش شدید هزینه اجاره سالنهای برگزاری مثل تأسیسات صدا، نورپردازی و بیمه مخاطبان
* دستمزدهای قابل توجه برای خوانندگان، نوازندگان، صدابردارها و عوامل فنی
* هزینههای اضافی برخی سالنها مانند بک استیج، امور تشریفات و خدمات پذیرایی
* نابسامانی در برخورد و تعامل میان دفتر موسیقی وزارت ارشاد و برگزارکنندگان اجراها.
با توجه به افزایش بیسابقه قیمت بلیت، بسیاری از مردم اجرای زنده موسیقی را دیگر در دسترس مالی خود نمیدانند. یک حساب سرانگشتی نشان میدهد که خانوادهای چهارنفره برای حضور در یک اجرای استاندارد، باید بیش از ۶ میلیون تومان هزینه کند.
درنتیجه، مخاطبان اصلی کنسرتها محدودتر شدهاند و استقبال مردمی کاهش یافته است. این موضوع باعث شده بعضی از خوانندگان نتوانند بلیتهای تمامی صندلیهای سالن را تا پیش از اجرا پُر فروش کنند.
آیا راهی برای کنترل قیمت بلیت وجود دارد؟
باور کارشناسان این است که تعدیل قیمتها از سمت سالنداران و حذف هزینههای زاید میتواند نقش بزرگی در توقف این روند صعودی ایفا کند. همچنین، ورود دفتر موسیقی به موضوع برای ایجاد شفافیت در تعیین تعرفهها میتواند گام مؤثری برای بازگرداندن تعادل به بازار بلیتها باشد.
بر اساس شرایط موجود، بهنظر نمیرسد سقف ۱.۶۵۰.۰۰۰ تومانی پایان کار باشد. بلکه، با توجه به تورم و هزینههای بالای تولید موسیقی، باید انتظار داشت که در نیمه دوم سال، افزایش دیگری نیز رخ دهد؛ موضوعی که علاقهمندان را بیش از پیش در تنگنا قرار خواهد داد. با نگاهی به آمار فروش بلیت در کنسرتها میبینیم که کنسرتهای پاپ ایرانی بیشترین طرفدار را در کشور ما دارند به خصوص خوانندگان پاپ نوظهور که طرفدارانشان مربوط به دهههای ۷۰ و ۸۰ هستند. مورد دیگر اینکه، خوشبختانه در یکسال اخیر تنوع ژانر کنسرتها زیاد شده و برگزاری کنسرتهای موسیقی کلاسیک و پاپ غربی هم رواج یافته است و دیگر مثل گذشته بازار کنسرتها فقط در دستان موسیقی سنتی و پاپ غربی نیست.
برپایی کنسرتهای چند هزار نفری در تهران
نکته مهم و جالب توجه در این میان اما برگزاری چند کنسرت هزاران نفری در این مدت است که بلیت همه آنها هم خیلی زود تموم شد. یکی از معروفترین آنها برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در فضای باز مجموعه ورزشی آزادی بود که هرشب با حضور هفت هزار نفر برگزار شد و همچنان هم ادامه دارد. این کنسرت از ششم خرداد ماه تاکنون در ۸ شب برگزار شده و تا ۲۷ خرداد ماه ادامه دارد. قیمت بلیت برای این کنسرت از ۳۰۰ هزارتومان شروع میشود تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان.
دیگر کنسرت چند هزار نفری که این شبها در حال برگزاری است فیلمکنسرت هری پاتر است که در سالن هتل اسپیناس پالاس هر شب در دوسئانس برگزار میشود که معادل ۶ هزار نفر در هر شب است. بلیتهای این کنسرت هم مثل کنسرت علیرضا قربانی خیلی زود به پایان رسید و با اینکه چندین بار تمدید شد باز هم خیلی زود بلیتها به فروش رسید.
مورد دیگری که در خصوص فضای موسیقی و کنسرت اخیراً دیده میشود باز شدن پای کنسرت به حوزههای دیگر هنر مثل نمایش است. این روزها شاهد برگزاری نمایشهایی در سالنهای تئاتر هستیم که بار اصلی آن بر دوش موسیقی است و بسیاری از مخاطبان به واسطه شیندن آن موسیقی به دیدن تئاتر میروند. و مورد آخر اینکه خوشبختانه مدتی است که برپایی کنسرت از مرزهای پایتخت فراتر رفته و اجرای کنسرت فقط در انحصار تهران نیست؛ بهطوری که بسیاری از خوانندگان تور کنسرت میگذارند و علاوه بر تهران در بسیاری از شهرهای بزرگ کنسرت برگزار میکنند و معمولاً هم با استقبال مواجه میشود.
بازگشت تالار وحدت و رودکی به روزهای اوج
با حضور مدیران جدید در معاونت هنری به خصوص در تالار وحدت و رودکی این دو سالن دوباره به روزهای اوج خود برگشتند و اتفاقات و برنامههای خوبی در آنها رقم میخورد. در یکسال اخیر بسیاری از گروههای موسیقی دوباره به صحنه برگشتند و اجرا کردند. برگزاری چندین کنسرت موسیقی کلاسیک با الهام از موسیقیدانان مهم جهان مثل باخ، بتهوون و شوبرت ازجمله این برنامهها بود که گروههای مختلف اجرا کردند.
ارکستر ملی به یاد همایون خرم مینوازد
مدتی است که ارکستر ملی شروع به برگزاری کنسرتهایی با هدف یادبود از بزرگان و پیشکسوتان موسیقی کرده که کار بسیار ارزشمندی است. چندیپیش کنسرتی با نام «خاطرهای با من هست» در گرامیداشت محمد سریر موسیقیدان و آهنگساز پیشکسوت به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی علی تفرشی در تالار وحدت به روی صحنه رفت و فردا شب (یکشنبه ۱۸ خرداد) هم کنسرتی با عنوان «مانده با نگاهی» در گرامیداشت زندهیاد همایون خرم به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی محمد عبدالحسینی در تالار وحدت اجرا میشود.
امیر همایون خرم، نوازنده و مدرس ویولن، موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر (متولد ۹ تیر ۱۳۰۹- درگذشت ۲۸ دی ۱۳۹۱) یکی از اعضای شورای عالی خانه موسیقی ایران و دارای نشان درجه یک هنری بود. وی خالق تصنیفهایی همچون غوغای ستارگان، رسوای زمانه، توای پری کجایی، شهزاده رؤیاها، طاقتم ده (ساغرم شکسته ساقی) است. خرم با خوانندگان سرشناسی همچون زندهیادان حسین قوامی، محمدرضا شجریان، اکبر گلپایگانی و محمد اصفهانی همکاری داشت.
همایون رحیمیان رهبر ارکستر ملی ایران درباره رویکرد این ارکستر و اجرای آثار بزرگان و هنرمندان پیشکسوت موسیقی ایرانی گفت: این برنامهها، تلاش و پیشنهاد من بود که بتوانیم کنسرتهایی را به یاد آهنگسازان قدیمی که زحمات بسیاری برای حفظ موسیقی کشیدهاند و آثار بسیار خوبی را ساخته و اجرا کردند، برگزار کنیم. متاسفانه این موسیقی اکنون به حاشیه کشیده شده است و با فضای جدیدی در موسیقی مواجه هستیم، امیدواریم با اجرای آثار بزرگان و پیشکسوتان موسیقی ایرانی بتوانیم ذهنیت و گوش مردم را به آن دوران بازگردانیم، این کار بسیار دشوار است اما تلاشمان را میکنیم. وی افزود: خوشبختانه با پیشنهادم مبنی بر اجرای آثار هنرمندان پیشکسوت موافقت شده و پیگیریهای لازم دراین زمینه انجام شده است، در کنسرت «خاطرهای با من هست» آثار محمد سریر را اجرا کردیم و این بار در کنسرت «مانده با نگاهی» آثار همایون خرم را اجرا میکنیم، هدفم این است که در کنسرت آینده آثار داریوش رفیعی خواننده فقید را اجرا کنیم، این خواننده در جوانی درگذشت و آثار بسیار خوبی را با همراهی آهنگسازان اجرا کرد که امیدوارم بتوانیم برنامهای را برای پاسداشت زندهیاد رفیعی داشته باشیم.
رحیمیان با اشاره به نبود نُتهای بعضی از آثار قدیمی موسیقی ایرانی افزود: آرشیو نُتهای موسیقی ایرانی بسیار محدود است، نُتهای بعضی از این آثار در دسترس نیست، یکسری از این آثار در رادیو ساخته و اجرا شدند، امیدوارم بتوانیم با همراهی مرکز حفظ و اشاعه موسیقی و صدا و سیما، به این آثار دسترسی پیدا کنیم، همچنین بسیاری از این آثار برای ارکستر ملی تنظیم نشدند، امیدوارم بتوانیم آنها را در اختیار داشته باشیم و برای ارکستر تنظیم مجدد بکنیم.
رحیمیان درباره قطعههای کنسرت «مانده با نگاهی» اظهارداشت: این کنسرت شامل ۱۱ قطعه؛ ۹ قطعه با کلام و دو قطعه بیکلام از آثار خاطرهانگیز همایون خرم است که پیش از این، آثار باکلام توسط خوانندههای دیگری اجرا شدند و این بار با همراهی محمد عبدالحسینی اجرا میشوند و بابک شهرکی بهعنوان تکنواز ویولن، ارکستر را همراهی میکند.
ارکستر موسیقی ملی ایران سال ۱۳۷۷ به همت استاد فرهاد فخرالدینی با هدف اجرای آثار ارزشمند موسیقی ارکسترال ایرانی تشکیل شد. این ارکستر با ترکیب متناسبی از سازهای ایرانی شامل سنتور، قانون، گروه نوازندگان تار و تارباس، عود و سازهای ضربی در کنار سازهای یک ارکستر سمفونیک بنا نهاده شده است. بیش از ۲۷۰ قطعه موسیقی در گنجینه ارکستر ملی وجود دارد، این ارکستر زیرمجموعه بنیاد فرهنگی هنری رودکی است و اکنون با رهبری دائم همایون رحیمیان فعالیت میکند.