آگاه: بنا بر گزارشی که آسوشیتدپرس منتشر کرد این پیش‌نویس مدعی شد: «ناکامی‌های متعدد ایران در انجام تعهدات خود از سال ۲۰۱۹ برای ارائه همکاری کامل و به موقع به آژانس در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در چندین مکان در ایران، به معنای عدم‌پایبندی به تعهدات تحت توافقنامه پادمانی است.»
این پیش‌نویس همچنین ادعا کرد «ناتوانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارائه تضمین مبنی بر اینکه برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز است، موجب پرسش‌هایی می‌شود که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به‌عنوان نهاد مسئول حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است.» در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به گفته مقامات ایرانی بیش از اینکه فنی باشد، سیاسی است به چنین مواردی اشاره نشده و به همین دلیل دیپلمات‌های ایرانی تاکید دارند جمهوری اسلامی از چنین اتهاماتی مبرا است.
ایران تسلیم فشارهای سیاسی نمی‌شود
ازهمین‌رو به اعتقاد اکثر صاحب نظران پیش‌نویس تهیه شده از سوی تروئیکای اروپایی و با همراهی آمریکا، یک‌سویه و آمیخته به مواضع ضدایرانی است. ضمن آنکه شورای حکام سازمان ملل درباره گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شور نشست؛ نشستی که به باور کارشناسان اساس آنکه بر پایه پیش‌نویس سه کشور اروپایی تهیه شد. قبل از برگزاری نشست مذکور، محمد اسلامی، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی، در گفت‌وگویی با شبکه العربی قطر گفت که هر کشوری حقوقی دارد و آژانس وظایفی، اما متاسفانه این آژانس و دیگر نهادهای بین‌المللی در سال‌های اخیر اعتبار خود را از دست داده‌اند، زیرا تحت سیطره یک‌جانبه‌گرایی آمریکا قرار گرفته‌اند و شیوه عمل آنها عملا اجرای فرامین آمریکا و نه قوانین، مقررات و اساسنامه آژانس است.
«نهادهای بین‌المللی درحالی با تصویب قطعنامه به دنبال اعمال فشار به ایران هستند که ما در ادوار گذشته نیز، شاهد سیاسی کاری‌های آنها با صدور قطعنامه‌های جهت دار بودیم. ازاین‌رو روند فعلی برای تصویب قطعنامه در شورای حکام مانند روندهای پیشین است. در دور قبل هم در حالی که ایران همکاری خود را اعلام کرده بود، اما باز به سمت صدور قطعنامه حرکت کردند. اکنون پیش‌بینی می‌شود آنها دنبال انجام استفاده از «مکانیسم ماشه» در ماه‌های آینده هستند، به همین جهت این قطعنامه می‌تواند ابزار فشاری در دست کشورهای اروپایی قرار گیرد تا از آن در معامله با آمریکا هم استفاده کرده و اعلام کنند ما چنین ابزاری در اختیار داریم که شما (ایران) ندارید. یعنی قطعنامه را در شورای حکام تصویب می‌کنند تا از آن به‌عنوان ابزاری برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه استفاده کنند.» این مطلب را بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی شامگاه یک‌شنبه ۱۸ خرداد با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری مطرح کرد.
او همچنین با اشاره به اینکه قطعنامه‌های پیاپی و افزایش فشارها در واقع نوعی زمینه‌سازی و فضاسازی برای سناریوهای بعدی است گفت: متاسفانه ترکیب شورای امنیت به گونه‌ای نیست که بتوان خیلی امیدوار بود این کشورها به مسائل حقوقی توجه کنند و بپرسند که دقیقا کدام تعهد توسط ایران نقض شده است. ما اگر تعهدی را انجام نداده‌ایم، به دلیل عدم‌پایبندی آنها بوده است که ما هم اقداماتمان را تعلیق کرده‌ایم. مادامی که آنها به تعهداتشان بازگردند، ما هم به وضعیت قبل بازمی‌گردیم.
صنعت هسته‌ای، صنعت مادر
همان طور که اشاره شد فشارها بر ایران و دانشمندان هسته‌ای تازگی ندارد، با این حال ما توانسته‌ایم در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشیم به گونه‌ای که به‌عنوان یک صنعت مادر، زمینه‌ساز توسعه و رشد سایر بخش‌های اقتصادی نیز شده است.در همین رابطه، رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۴۰۴، صنعت هسته‌ای را «صنعت مادر» خواندند و فرمودند: «صنعت هسته‌ای فقط برای انرژی نیست. بعضی خیال می‌کنند صنعت هسته‌ای فقط برای انرژی پاک و ارزان است که البته همین‌جور هم هست و این ناشی از صنعت هسته‌ای است، لکن فقط این نیست؛ این یک جزئی از فواید صنعت هسته‌ای است.»
این صنعت تاثیرات گسترده و عمیقی بر حوزه‌های مختلف علمی، اقتصادی و اجتماعی دارد. نگاهی به آمارها و دستاوردهای سازمان انرژی اتمی ایران نیز به‌وضوح نشان می‌دهد که این صنعت در حوزه‌های متنوعی از پزشکی و کشاورزی تا فناوری‌های پیشرفته، نقش محوری و اثرگذار ایفا می‌کند. بر این اساس کنشگران سیاسی که هرکدام یک بینش و دیدگاه را نمایندگی می‌کنند در موضوع دانش هسته‌ای در یک جبهه قرار می‌گیرند، جبهه‌ای که خواهان ایران قوی با دانش هسته‌ای است. استقلال ملی که کلیدواژه‌ای بسیار مهم برای ایران است، نتایج ارزنده‌ای را به همراه داشت. ازاین‌رو دشمنان تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا پنبه استقلال سیاسی ایران را بزنند؛ تاکنون نتوانسته‌اند و زین پس هم نمی‌توانند به سرمنزل مقصود دست یابند. محمدعلی وکیلی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه ره‌آورد ۴۰ ساله انقلاب اسلامی استقلال است، می‌گوید: ما در حوزه سیاسی به استقلال رسیده‌ایم، اما در حوزه اقتصادی بنا به هزار و یک دلیل هنوز به استقلال نرسیده‌ایم. صنعت هسته‌ای نماد و شاخص و گام مهمی در جهت دستیابی به استقلال اقتصادی است. صنعت هسته‌ای شاخص مهم کارآمدی در حوزه علم و فناوری است. نظام استکبار این موضوع را بر نمی‌تابد. نه در گذشته و نه امروز نظام استکبار این موضوع را نمی‌پذیرد.
چرا غرب و مجامع بین‌المللی نمی‌توانند پیشرفت و تعالی در صنعت هسته‌ای را بپذیرند؟
محمد هاشمی رفسنجانی از فعالان سیاسی که وابسته به هیچ جریان و حزبی نیست و مستقل اظهارنظر می‌کند، با بیان اینکه علت اینکه دشمنان با صنعت هسته‌ای ایران مخالف هستند، به خاطر این است که آنان مخالف استقلال ایران و دستاوردهای علمی در ایران هستند، تاکید کرد: دشمن مخالف استقلال جمهوری اسلامی ایران در بخش‌های مختلف است، روی صنعت هسته‌ای ایران دست می‌گذارد و می‌گوید ایران نباید صنعت هسته‌ای یا غنی‌سازی داشته باشد. یک زمانی می‌گفتند غنی‌سازی تا سه‌درصد انجام شود. یک زمانی بیشتر و یک زمانی کمتر. اما علت اصلی مخالفت با استقلال ایران است. ازآنجاکه صنعت هسته‌ای یک صنعت مادر بوده و می‌تواند به استقلال کشور کمک کند، آنان مخالف صنعت هسته‌ای برای ایران هستند.
لاله افتخاری، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی از احزاب اصولگرا نیز همانند وکیلی اصلاح‌طلب و هاشمی مستقل موضع‌گیری کرد و گفت: «غرب مایل نیست که ایران به‌عنوان کشوری مستقل در زمینه فناوری‌های روز دنیا پیشرفت کند. آنها می‌دانند که دستیابی به چنین فناوری‌هایی موجب پیشرفت ایران می‌شود، بنابراین با متهم‌کردن ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، در تلاش هستند که ایران را از استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای محروم کنند اما با حمایت‌های رهبر انقلاب و وجود دانشمندان هسته‌ای نتوانستند به این هدف خود برسند.»
استقلال ملی و حرکت پرشتاب ایران هسته‌ای
ایران فارغ از آنچه در نهادهای بین‌المللی می‌گذرد، یک راهبرد را به صورت جدی دنبال می‌کند و آن غنی‌سازی اورانیوم و استفاده صلح‌آمیز از صنعت هسته‌ای در زمینه تولید دارو یا تولید انرژی پاک و... است، فلذا استفاده از انرژی هسته‌ای را حق خود می‌داند و به‌هیچ‌وجه از حق غنی‌سازی کوتاه نخواهد آمد؛ این حرف یک جریان یا جبهه سیاسی نیست بلکه حرف همه سیاسیون، خواص و ملت ایران است. حال گزارش شورای حکام هرچه می‌خواهد باشد، ایران تعامل و برادری خود را بارها و بارها نشان داده، اما دلیل نمی‌شود بنا به خواست و فشارهای غربی‌ها از حق مسلم و قانونی خود بگذرد. به‌هرحال غنی‌سازی اورانیوم به‌عنوان رکن اساسی در تضمین تامین پایدار سوخت برای راکتورهای قدرت و تحقیقاتی، اهمیت راهبردی بالایی دارد. این توانمندی نه‌تنها موجب تضمین تامین سوخت راکتورهای تحقیقاتی و تولید رادیوداروها شده، بلکه قدرت چانه‌زنی بین‌المللی ایران را نیز افزایش می‌دهد.