۵ تیر ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۶

برای دهه‌ها، جنگنده رادارگریز اف ۳۵ نماد قدرت هوایی آمریکا و متحدانش بود؛ پرنده‌ای که قرار بود هیچ راداری نتواند آن را ببیند و هیچ سامانه‌ای توان انهدامش را نداشته باشد.

آگاه: در تبلیغات نظامی غرب، اف ۳۵ نه یک هواپیما که موجودی خیالی بود. سریع، نامرئی، موثر و مرگبار! اما این هفته، این اسطوره نیز شکست. در حمله اخیر آمریکا و اسرائیل به تاسیسات حیاتی ایران، اف ۳۵ به‌عنوان نوک پیکان عملیات وارد عمل شد اما آن‌چه در میدان رخ داد، برای بسیاری از تحلیلگران نظامی باورنکردنی بود. این جنگنده‌های پیشرفته، پیش از رسیدن به اهداف تعیین‌شده، توسط سامانه‌های پدافندی بومی ایران رهگیری و حتی منهدم شدند.
خبر انهدام اف ۳۵، نه‌تنها از نظر نظامی یک موفقیت بی‌سابقه بود، بلکه از نظر روانی تمام معادلات بازدارندگی غرب را زیر سوال برد. جنگنده‌ای که میلیاردها دلار هزینه توسعه‌اش شده بود و ستون فقرات برتری هوایی غرب شمرده می‌شد، حالا هدفی آسان برای سامانه‌های ایرانی شده بود. این انهدام اولین‌بار نشان داد که قدرت دفاعی ایران نه‌تنها براساس کپی‌سازی یا وابستگی نیست، بلکه محصول یک مهندسی بومی، خلاق و چندلایه است. سامانه‌هایی که به‌طور مستقل توسعه یافته‌اند، حالا قادر به شناسایی، تعقیب و انهدام هواگردهایی هستند که در پیشرفته‌ترین ارتش‌های جهان، غیرقابل مهار معرفی می‌شدند.
نکته قابل‌تامل دیگر، نحوه مدیریت بحران در لحظه حمله بود. ایران بدون آنکه به فضای هوایی منطقه آسیب بزند یا وارد فاز تهاجمی بی‌محاسبه شود، در کمترین زمان ممکن آسمان خود را قفل کرد، لایه‌های پدافندی را فعال کرد و در یک اقدام دقیق و محدود، پرنده‌های دشمن را سرنگون ساخت. این یعنی بلوغ راهبردی در دفاع؛ دفاعی که به‌جای هیجان‌زدگی، بر پایه تشخیص درست و اقتدار عمل می‌کند.
برای افکار عمومی، این اتفاق حامل پیامی عمیق‌تر است. اگر ایران می‌تواند جنگنده‌ای چون اف ۳۵ را ساقط کند، یعنی دیگر نمی‌توان با تهدیدهای هوایی، ملت ایران را مرعوب ساخت. این ملت نه تنها ابزار مقاومت را دارد بلکه فناوری دفاع را نیز به‌دست آورده و آزموده است.
اما پرسش مهم‌تر اینجاست که چرا رسانه‌های غربی تا این اندازه درباره این حادثه سکوت کردند؟ چرا اسرائیل درباره انهدام جنگنده‌هایش هیچ موضعی نگرفت؟ پاسخ ساده است. پذیرفتن این واقعیت، به‌معنای فروپاشی روایت امنیتی اسرائیل است. ارتشی که همواره خود را در کلاس اول تکنولوژی نظامی جا می‌زد، حالا در برابر ایرانِ تحریم‌شده و مستقل شکست خورده است. این شکست نه در لبه مرزها که در عمق باورها اتفاق افتاده.
ایران اما از این موفقیت بهره‌برداری تبلیغاتی نکرد؛ به‌جای رجزخوانی بر بازدارندگی تاکید کرد. رهبران نظامی ایران اعلام کردند که این واکنش، در چارچوب دفاع مشروع و محدود طراحی شده و پاسخ کامل، در صورت تکرار تجاوزات، آماده است. این موضع‌گیری عمق اعتماد به نفس و ثبات راهبردی ایران را نشان می‌دهد. اینکه ما توانش را داریم اما بی‌محابا نمی‌زنیم. می‌توانیم اما می‌خواهیم که جنگ گسترده‌تر نشود. دستاورد انهدام اف ۳۵، فقط یک پرنده ساقط‌شده نیست؛ این پیامی است به همه دشمنان ایران که دیگر هیچ نقطه‌ای از آسمان این کشور، برای تجاوز امن نیست. اینکه ایران امروز نه‌فقط بازیگر منطقه‌ای، بلکه وزنه‌ای تعیین‌کننده در معادلات دفاعی جهان است. اینجاست که مهارت مهار معنا می‌یابد. اینکه با کمترین هزینه، بزرگ‌ترین اسطوره دشمن را بشکنی؛ بدون آنکه منطقه را به آشوب بکشی یا ملتی را درگیر کینه و التهاب‌سازی. ما در برابر افسانه اف ۳۵، نه یک قربانی که یک شکارچی بودیم. ما شکارچی را شکار کردیم. این داستان تازه‌ای در تاریخ اقتدار ماست.