آگاه: رادیاتور خودرو بخشی از سیستم خنک‌کننده است که وظیفه دارد دمای موتور را در حد مطلوب نگه دارد. کم شدن آب این بخش ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که شامل نشتی، تبخیر، ایراد در قطعات یا عوامل محیطی می‌شود. توجه به این موضوع و رسیدگی به‌موقع، از هزینه‌های بالای تعمیرات در آینده جلوگیری می‌کند. در این مقاله به بررسی دقیق علت کم شدن آب رادیاتور و راهکارهای مقابله با آن می‌پردازیم. در ادامه، مهم‌ترین دلایل کم شدن آب رادیاتور را بررسی می‌کنیم:
نشتی در سیستم خنک‌کننده: شایع‌ترین علت کم شدن آب رادیاتور، نشتی در اتصالات شلنگ‌ها، ترک‌های رادیاتور یا واشر درب رادیاتور است. این نشتی‌ها معمولا به صورت لکه‌های آب در زیر خودرو قابل مشاهده‌اند و در صورتی که نادیده گرفته شوند، می‌توانند به کاهش فشار سیستم و داغ شدن موتور منجر شوند.
ایراد در درب رادیاتور: درب رادیاتور فشار داخل سیستم را تنظیم می‌کند. اگر فنر یا واشر این درب ضعیف شده باشد، بخار به راحتی خارج شده و آب تبخیر می‌شود. در ظاهر ممکن است سیستم نشتی نداشته باشد اما به طور پیوسته با کم شدن آب مواجه باشید.
سوختن واشر سرسیلندر: اگر واشر بین سیلندر و سرسیلندر آسیب ببیند، ممکن است آب وارد محفظه احتراق شود و بخار گردد. این مورد یکی از خطرناک‌ترین دلایل کاهش آب است زیرا علاوه بر افت راندمان موتور، ممکن است منجر به خرابی کامل موتور شود.
نشتی از بخاری خودرو: در برخی موارد، نشتی ممکن است از هسته بخاری (هیتر) داخل کابین باشد. این نشتی معمولا با بوی شیرین ضدیخ یا بخار شیشه‌ها همراه است و در صورت بی‌توجهی می‌تواند آسیب به کفپوش‌ها و تجهیزات داخلی وارد کند.
تبخیر طبیعی: در صورت استفاده نکردن از ضدیخ مناسب، به‌ویژه در تابستان، بخشی از آب ممکن است تبخیر شود، به‌خصوص اگر دمای موتور به طور مداوم بالا باشد. استفاده از ترکیب مناسب آب و ضدیخ علاوه بر جلوگیری از یخ‌زدگی، نقش مهمی در کاهش تبخیر دارد.
ایراد در واترپمپ: این قطعه وظیفه گردش آب را دارد و در صورت خرابی یا نشتی از شفت آن، سطح آب کاهش می‌یابد. همچنین اگر تسمه واترپمپ شل باشد یا لغزش داشته باشد، کارایی سیستم خنک‌کننده کاهش می‌یابد.
کاهش سطح آب معمولا با نشانه‌هایی همراه است که می‌توان در خانه یا حین رانندگی متوجه آن شد:
افزایش غیرعادی دمای موتور، جوش آوردن خودرو و فعال شدن چراغ هشدار
مشاهده بخار یا بوی شیرین ضدیخ از جلوی کاپوت
نیاز مکرر به اضافه‌کردن آب به منبع انبساط یا رادیاتور
مشاهده لکه‌های آب یا ضدیخ زیر خودرو پس از توقف طولانی
در صورتی که با کم شدن آب مواجه شدید:
ابتدا خودرو را در حالت خاموش و سرد بررسی کنید. هرگز درب رادیاتور را در حالی که موتور داغ است باز نکنید، زیرا ممکن است بخار یا آب جوش بیرون بپاشد و موجب سوختگی شود. سپس سطح آب در مخزن انبساط را بررسی کرده و در صورت نیاز، با آب رادیاتور مناسب (ترکیب ضدیخ و آب مقطر) پر کنید.
در گام بعدی، اتصالات، شلنگ‌ها، زیر خودرو و بخاری را برای یافتن نشتی بررسی کنید. اگر نشتی مشاهده نشد ولی همچنان آب کم می‌شود، به احتمال زیاد مشکل از واشر سرسیلندر یا سیستم داخلی است که نیاز به بررسی تخصصی دارد.
در تعمیرگاه، تست فشار رادیاتور برای یافتن نشتی پنهان انجام می‌شود. همچنین عملکرد درب رادیاتور و واترپمپ بررسی شده و در صورت شک به واشر سرسیلندر، تست ترکیبات شیمیایی در آب رادیاتور یا تست کمپرس موتور انجام خواهد شد.
چطور از بروز مجدد این مشکل جلوگیری کنیم؟
استفاده از ترکیب مناسب آب و ضدیخ در تمام فصول سال؛
بررسی ماهانه سطح آب مخزن و وضعیت ظاهری شلنگ‌ها؛
تعویض به‌موقع درب رادیاتور در صورت فرسودگی؛
هواگیری سیستم خنک‌کننده پس از هر بار تخلیه کامل آن؛
سرویس دوره‌ای واترپمپ و بررسی سلامت تسمه مربوطه.
اگر با یکی از موارد زیر مواجه شدید، مراجعه سریع به تعمیرکار الزامی است:
کاهش سریع و مکرر سطح آب با وجود نداشتن نشتی ظاهری؛
وجود حباب در مخزن انبساط هنگام گاز دادن؛
مشاهده تغییر رنگ یا کف‌آلود شدن آب رادیاتور.