آگاه: اما حالا باید بدانیم که برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ویروسی در باقیمانده پاییز و فصل زمستان چه باید کرد؟ یک متخصص بیماری‌های عفونی با هشدار نسبت به افزایش گردش انواع ویروس‌های تنفسی در فصل پاییز و زمستان و با تاکید بر ضرورت واکسیناسیون آنفلوآنزا برای افراد پرخطر و رعایت اصول ساده‌ای مانند شستن دست‌ها، به «ایسنا» گفت: با سرد شدن هوا و افزایش حضور مردم در فضاهای بسته، احتمال ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوآنزا، کووید-۱۹ و سایر عفونت‌های تنفسی بالا می‌رود. دکتر فرشید رضایی درباره علت افزایش گردش ویروس‌های تنفسی در فصل سرد سال توضیح داد: با سرد شدن هوا، مردم برای گرم شدن و دور ماندن از هوای سرد، زمان بیشتری را در فضاهای بسته و با تهویه ضعیف مانند مترو و فضاهای اداری می‌گذرانند. چنین شرایطی منجر به اوج‌گیری و گردش همزمان انواع ویروس‌های تنفسی شایع عامل سرماخوردگی‌ها می‌شود. ده‌ها و صدها ویروس هستند که آبریزش بینی با ظاهر سرماخوردگی ایجاد می‌کنند اما شاید ویروس آنفلوآنزا، یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین آنها باشد که می‌تواند از یک سرماخوردگی ساده تا یک ذات‌الریه کشنده را ایجاد کند. این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ضرورت تزریق واکسن آنفلوآنزا اظهار کرد: هر ساله بر واکسیناسیون آنفلوآنزا در ابتدای فصل سرما به‌دلیل خطرناک بودن و تهاجمی شدن آنفلوآنزا به ویژه در سالمندان، شیرخواران و زنان باردار تاکید می‌شود. او با بیان اینکه کروناویروس را نباید به دست فراموشی سپرد، اظهار کرد: البته، امسال فقط آنفلوآنزا نیست که باید با چشم باز آن را زیر نظر داشت؛ بلکه مهمان ناخوانده سال‌های اخیر یعنی کروناویروس عامل کووید-۱۹ را نیز باید با دقت تحت نظر داشت. رضایی تصریح کرد: تغییرات محیطی و جمعیت‌شناختی مختلفی شرایط را برای انتشار ویروس‌های بیماری‌زای تنفسی فراهم می‌کند. تجمع انسان‌ها در فضاهای بسته، جابه‌جایی‌ها و مسافرت‌ها از مناطق آلوده به سایر نقاط، خطر سرعت‌ گرفتن انتشار بیماری را بیشتر می‌کند و غفلت از واکسیناسیون به موقع، خطر ابتلا به عفونت‌های شدیدتر مانند برونشیت یا پنومونی را افزایش می‌دهد.

یک ویروس خطرناک برای نوزادان
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ویروس RSV توضیح داد: RSV ویروس تنفسی دیگری است که اهمیت دارد و می‌تواند نوزادان به ویژه شیرخواران زیر ۶ماه و بالغین بالای ۶۰ سال را گرفتار بیماری شدیدتر تنفسی‌ کند. خوشبختانه، به تازگی علم برای پیشگیری از این ویروس پیشرفت‌های خوبی را تجربه کرده است. برخلاف گذشته که واکسنی برای این ویروس وجود نداشت، اکنون دو رویکرد نوین و قدرتمند برای محافظت از نوزادان وجود دارد. مدیر سابق دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت درباره رویکردهای نوین برای محافظت نوزادان از ویروس RSV توضیح داد: رویکرد اول که نسبت به رویکرد دوم جالب‌تر است، رویکرد تزریق واکسن به زنان باردار است که ایمنی فعال را ابتدا در بدن مادر  ایجاد می‌کند و هنگامی که بدن مادر آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده قوی علیه ویروس RSV تولید کرد، آن وقت این آنتی‌بادی‌ها از طریق جفت به جنین منتقل می‌شوند و نوزاد از بدو تولد تا حدود شش ماهگی (اوج خطر)  RSVدر برابر بیماری شدید محافظت می‌شود. امروزه، واکسن «Abrysvo» برای تزریق به زنان باردار (معمولا در سه ماهه سوم بارداری) تایید شده است. راه دوم برای ایمن ساختن نوزادان، تجویز آنتی‌بادی از پیش ساخته شده موثر به خود نوزاد است. او درباره جزئیات رویکرد دوم محافظت از نوزادان از ویروس RSV اظهار کرد: در واقع به‌جای آنکه مادر را واکسینه کنیم تا آنتی‌بادی دفاعی بسازد، آنتی‌بادی موثری که آماده شده مانند «نیرسویماب» «Nirsevimab» را به طور مستقیم به خود نوزاد تجویز می‌کنند. این آنتی‌بادی، نسل دوم و جدید آنتی‌بادی‌ها است و بر خلاف آنتی‌بادی قدیمی‌تر «پالیویزوماب» که نیازمند تزریق ماهانه بود، فقط یک بار و آن هم در ابتدای فصل شیوع RSV به نوزادان زیر هشت ماه تجویز می‌شود و با همین یک تزریق، محافظتی طولانی‌مدت حدود پنج ماه را در طول کل فصل RSV فراهم می‌کند.
رضایی درباره عوارض ویروس RSV و ضرورت تزریق واکسن برای بزرگسالان توضیح داد: بزرگسالان بالای ۶۰ سال به‌ویژه افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مزمن مانند COPD، آسم یا نارسایی قلبی در معرض خطر بالای بستری‌شدن در بیمارستان به دلیل RSV قرار دارند. امروزه، واکسن‌های خوبی مانند «Arexvy» و «Abrysvo» تاییدیه گرفته‌اند و با اثربخشی بالای خود (حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد) در پیشگیری از بستری‌ شدن ناشی از RSV و نجات جان سالمندان تاثیر بسزایی دارند.

از شستن دست غافل نشوید
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ضرورت شستن دست‌ها گفت: مهم‌ترین و ساده‌ترین راه پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ها حتی عفونت‌های تنفسی فصل پاییز، شستن کامل و صحیح دست‌ها به ویژه قبل از تماس با چشم و بینی است. همچنین ماسک‌زدن در مکان‌های شلوغ و بدتهویه، در منزل ماندن در روزهای کسالت و بیماری می‌تواند پاییز کم‌خطرتری را برای ما رقم‌ زند.