نسل‌ها در کشاکش زمان

علی جواهری _ دبیر گروه جامعه
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۲۲:۳۶

چرا نمی‌توانیم فرزندانمان را درک کنیم؟ هر نسلی در چارچوب تجربه‌ها، آرمان‌ها و چالش‌های دوران خود شکل می‌گیرد. پدران و مادران امروز، روزگاری جوانانی بودند که دنیا را از دریچه‌ای متفاوت می‌دیدند و فرزندانشان اکنون در جهانی کاملا جدید بالیده‌اند که سرعت تحولاتش حتی تصورش را هم برای نسل قبل دشوار می‌کند. این شکاف نسلی، همیشه وجود داشته، اما در عصر فناوری و جهانی‌شدن، عمیق‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.  

آگاه: هر نسلی محصول شرایط خاص خود است. پدران و مادران امروز ممکن است در دوران کمبود، جنگ یا انقلاب بزرگ شده باشند، در حالی که فرزندانشان در دنیایی مملو از امکانات دیجیتال، ارتباطات بی‌مرز و بحران‌های جدید مانند تغییرات اقلیمی یا انفجار اطلاعات زندگی می‌کنند. این تفاوت بستر، ارزش‌ها و اولویت‌ها را تغییر می‌دهد.  
تکنولوژی نه تنها ابزارها، که ذهنیت‌ها را هم دگرگون کرده است. نسل جدید با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بزرگ شده، در حالی که نسل قبل به تدریج با این فضا آشنا شده است. این تفاوت در سبک زندگی و ارتباطات، گاهی به احساس بیگانگی دو نسل از هم منجر می‌شود.  
مسائلی که برای نسل قبل حیاتی بود، ممکن است برای نسل جدید کم‌اهمیت جلوه کند و بالعکس. برای مثال، اگر نسل گذشته «ثبات شغلی» را آرمان می‌دانست، نسل جدید ممکن است «معنادار بودن کار» را ترجیح دهد. این تفاوت نگاه، گاه به تعبیر اشتباه «بی‌مسئولیتی»یا «سخت‌گیری» منجر می‌شود. اینجا باید پرسید آیا این شکاف، طبیعی است؟ بله.
تاریخ نشان داده که هر نهضت، انقلاب یا تحول اجتماعی توسط یک نسل آغاز شده و نسل بعدی در چالش‌های عمیق‌تر آن درگیر شده است. پدربزرگ‌های ما شاید در راه استقلال مبارزه کردند، پدران‌مان در پی سازندگی پس از جنگ بودند و امروز فرزندان‌مان با مسائلی مثل عدالت اجتماعی، محیط زیست یا هویت دیجیتال دست و پنجه نرم می‌کنند. این روند، جریان طبیعی رشد جامعه است.  
معتقدم هر نسل شاهدان تاریخ و رخدادهای زمان خود هستند و همواره این موضوع را در ذهن تجزیه و تحلیل می‌کنند. به جای مقایسه دنیای خود با امروز، باید پذیرفت که هر نسلی حق دارد دغدغه‌های خود را داشته باشد. گفت‌وگوی صمیمانه، بدون پیش‌داوری، اولین قدم برای درک متقابل است. به جای ترس از تفاوت‌ها، می‌توان از انرژی و ایده‌های نسل جدید استقبال کرد. بسیاری از تحولات مثبت تاریخ، حاصل همین ناآرامی‌های نسلی بوده‌اند. دنیای جدید نیازمند دانش جدید است. والدینی که می‌کوشند زبان تکنولوژی و فرهنگ روز را بیاموزند، راحت‌تر با فرزندانشان ارتباط برقرار می‌کنند. 
شکاف نسلی یک پدیده اجتناب‌ناپذیر است، اما لزوما مخرب نیست. همان‌طور که شما روزی آرمان‌های خود را دنبال کردید، فرزندان‌تان نیز حق دارند راه خود را برگزینند. به جای مقاومت، می‌توان این تفاوت را به‌فرصتی برای رشد تبدیل کرد. در نهایت، هر نسلی شاهد دوران خود است و این چرخه‌ای است که بشر را به پیش می‌برد.