انسجام ملی؛ سرمایه‌ای که نباید قربانی تسویه‌حساب‌ها شود

در پی جنگ ۱۲روزه رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران، حقیقتی درخشان یک‌بار دیگر بر همگان آشکار شد: ملت ایران، متحدترین ملت در منطقه است. دشمن در آن نبرد ترکیبی همه‌جانبه، با تمام توان نظامی، سایبری و رسانه‌ای خود به میدان آمد، اما در برابر سد محکم همبستگی مردم، درایت رهبری و ایستادگی نیروهای مسلح، ناکام ماند. آنچه در نهایت دشمن را به عقب‌نشینی واداشت، بیش از قدرت موشک‌ها و فناوری‌ها، «وحدت ملی» بود؛ سرمایه‌ای بی‌بدیل که در کوره‌ بحران جان گرفت و در دل تاریخ ایران اسلامی ثبت شد.

به دنبال راهکار

امروز، چالش‌های بزرگی مانند ترافیک سنگین شهرها، آلودگی هوا، نابرابری اقتصادی و خستگی اجتماعی، بیش از آنکه صرفا اشتباهات مدیریتی باشند، نشانه‌هایی از یک مشکل عمیق‌تر در روش توسعه جامعه و اقتصاد ما هستند.

اهمیت پدافند غیرعامل

پدافند غیرعامل، به عنوان مجموعه‌ای از اقدامات و تمهیدها برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر تهدیدات نظامی، طبیعی، سایبری و انسانی، یکی از ارکان کلیدی امنیت ملی در هر کشوری است. در کشور ما، این مفهوم از سال ۱۳۸۲ با تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور، رسمی شد و بر اساس راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی، بر پیشگیری، حفاظت و بازدارندگی تمرکز دارد. این رویکرد، باید بقای نیروی انسانی و زیرساخت‌ها را تضمین کند. 

الگویی برای خروج از بحران

از زمانی که صنعت بانکداری نوین وارد کشورها و جوامـع اسـلامی شد، مشـروعیت ماهیت، اهداف و معاملات نهاد بانک در اقتصاد همواره مورد بحث و گفت‌وگوی جدی فقها و متفکران اسـلامی واقع شده است. دلیل این مسئله آن بود که اندیشه‌وران مسلمان از یک‌سو مشاهده مـی‌کردنـد کـه نهاد بانک با تجهیز پس‌اندازهای ریز و درشت و تبدیل آنها بـه سـرمایه‌هـای مولـد، باعـث رشـد و شکوفایی اقتصاد شده و اشتغال و درآمد برای مـردم بـه ارمغـان مـی‌آورد؛ از سـوی دیگـر بـه نظـر می‌رسید که اغلب معامله‌های بانک‌ها بر قرض با بهره مبتنی است کـه از دیدگاه فقـه اسـلامی ربـا محسوب شده و مردود بود. 

رابطه مستقیم دو معضل بزرگ بیکاری و مسکن

بیکاری و گرانی مسکن دو مسئله اقتصادی-اجتماعی حیاتی در ایران هستند که تاثیرات عمیقی بر زندگی شهروندان داشته و پیامدهای گسترده‌ای در ابعاد مختلف جامعه ایجاد کرده‌اند. این دو چالش در دهه‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای تشدید شده و به دغدغه‌ای اصلی برای ایرانیان به‌ویژه نسل جوان تبدیل شده‌اند.

پایان تعارض منافع

در فرهنگ ایرانی، تعارض منافع، آن هم در قالب پارتی‌بازی و استفاده از روابط شخصی برای کسب امتیاز، مثل خاری در چشم جامعه است؛ هم رایج است و هم منفور.

ایران در مسیر اقتدار دفاعی و انسجام ملی

 در روزگاری که منطقه‌ ما بیش از هر زمان دیگر درگیر آشوب و رقابت‌های ژرف قدرت‌های جهانی است، تنها ملت‌هایی به پایداری و پیشرفت دست می‌یابند که بر دو ستون بنیادین تکیه کنند: اقتدار دفاعی و انسجام ملی.

چرخه باطل افزایش قیمت و مصرف بنزین

ماجرای قیمت سوخت یا به عبارت بهتر «نرخ بنزین» از آن موضوعاتی است که بلافاصله بعد از اظهار نظر هر مسئولی دوباره به صدر اخبار کشور راه می‌یابد. این بار هم رئیس‌جمهور محترم درباره نرخ بنزین و مقایسه آن با قیمت یک بطری آب سخن گفته‌اند که موجب شده گمانه‌زنی‌ها درباره نرخ جدید بنزین در کشور داغ شود.

دلایل ضعف آمریکا

آمریکا در دهه‌های اخیر با چالش‌های ساختاری عمیقی روبه‌رو شده که برخی تحلیل‌گران و روزنامه‌نگاران قدیمی و باسابقه آن را «افول اجتناب‌ناپذیر» توصیف می‌کنند. این ضعف نه تنها اقتصادی، بلکه اجتماعی، سیاسی و ژئوپلیتیک است. در این یادداشت، با بررسی و تحلیل منابع معتبر، به بررسی اصلی‌ترین دلایل می‌پردازیم. این عوامل اغلب به هم مرتبط هستند و می‌توانند یکدیگر را تشدید کنند. 

گذار از یک برزخ

در بحبوحه و کشاکش جنگ و بحران، آن زمانی که اخبار و روایت‌های گوناگون اوج می‌گیرند و حتی برخی متخصصان رسانه‌ای و جنگ روانی را در خود غرق می‌کنند - اخبار و روایت‌هایی که بعضا حتی صحت و سقم‌شان و منبع اشاعه آنها هم مشخص نیست - سخن گفتن و روایت کردن از واقعیات، آن‌گونه که هستند نه آن‌گونه که دشمن آن را بازنمایی می‌کند، اهمیت و ضرورتی مضاعف پیدا می‌کند. البته نه به شکل آنچه در هجوم اخبار و اطلاعاتی می‌بینیم و امکان رمزگشایی‌ آنها برای مخاطب مشخص نیست بلکه به شکلی که اولویت‌ها را به شیوه‌ای منطقی برای مخاطب مشخص کند، ارتباط منطقی میان پدیده‌ها را تشریح کرده و توجه مخاطب به سمت و سویی رهنمون شود که در حالت عادی چندان مد نظر قرار نمی‌گیرد.

از نگرانی روزمره تا بحران هویت اجتماعی

در ایران، تورم دیگر یک شاخص اقتصادی خشک و بی‌روح نیست؛ بلکه به یک «تجربه زیسته» تبدیل شده که تمام جنبه‌های زندگی روزمره، روان جمعی و حتی روابط اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده است. این پدیده، چرخه معیوبی ایجاد کرده که گریز از آن روزبه‌روز دشوارتر می‌شود.

شاید فرصتی دیگر

فرهنگ ایران، با ریشه‌هایی عمیق در تاریخ و تمدن چند هزار ساله، امروز در برابر چالشی بزرگ قرار دارد: نفوذ فرهنگ جهانی در زندگی روزمره، به‌ویژه در میان نسل جوان. شبکه‌های اجتماعی، فیلم‌ها و موسیقی خارجی و سبک زندگی مصرف‌گرایانه‌ای که از طریق اینترنت ترویج می‌شود، به‌تدریج فاصله‌ای بین نسل جدید و ارزش‌های اصیل ایرانی-اسلامی ایجاد کرده است. این دگرگونی نه‌تنها هویت فرهنگی ما را تهدید می‌کند، بلکه پرسش‌هایی جدی درباره چگونگی حفظ این میراث گران‌بها در برابر موج جهانی‌سازی به وجود آورده است.

گروسی و دوگانگی مزمن در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

رفتار و گفتار متناقض «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیگر برای افکار عمومی و ناظران سیاسی تازگی ندارد. او بار دیگر در گفت‌وگویی با یک رسانه غربی، در حالی از «راه‌حل دیپلماتیک» برای پرونده هسته‌ای ایران سخن گفته که همزمان، با تکرار ادعاهای مغرضانه درباره میزان و محل ذخایر اورانیوم غنی‌شده کشورمان، به شکلی آشکار در زمین سیاسی آمریکا و رژیم صهیونیستی بازی کرده است.

قهر آسمان با ما

کارشناس سازمان هواشناسی روز گذشته گفت: «پاییز امسال با تاخیر آغاز شده و تا نیمه آبان بارش‌ها کمتر از نرمال خواهد بود، اما از نیمه آذر تا بهمن بارش‌ها به حالت نرمال برمی‌گردند.» همین یک جمله، دنیایی از غم را بر دل میلیون‌ها ایرانی از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب کشور می‌نشاند.

لزوم پژوهش‌محور بودن فعالیت‌های درسی

در دنیای امروز که دانش به سرعت در حال تحول است، نظام آموزش و پرورش نمی‌تواند تنها بر حفظیات و آموزش‌های سنتی تکیه کند. پژوهش‌محور کردن فعالیت‌های درسی، نه تنها یک ضرورت، بلکه یک الزام برای تربیت نسلی خلاق، نوآور و آماده برای چالش‌های آینده است. این رویکرد، دانش‌آموزان را از مصرف‌کنندگان منفعل دانش به تولیدکنندگان فعال آن تبدیل می‌کند و پایه‌ای محکم برای توسعه فردی و اجتماعی فراهم می‌آورد.

اولویت اول: آینده‌پژوهی شبکه‌ اینستاگرام و سبک زندگی ایرانیان

با گسترش فضای مجازی و دسترسی عمومی به اینترنت، شبکه‌های اجتماعی به یکی از مهم‌ترین بسترهای تعامل اجتماعی، ابراز هویت و بازنمایی سبک زندگی تبدیل شده‌اند.

آتش بی‌تدبیری در بازار قطعات خودرو

بازار لوازم یدکی خودرو ایران، این روزها تصویری زنده و بی‌پرده از یک مدیریت آشوب‌زده است. آنچه در این عرصه می‌گذرد، تنها یک «گرانی» یا «کمبود» ساده نیست؛ بلکه نمایشی هشداردهنده از فروپاشی تدریجی نظام توزیع، نظارت و تولید است که پیامدهای آن، دامن تمامی شهروندان را خواهد گرفت. وقتی قیمت یک قطعه در طول ساعت‌های روز نوسان دارد، وقتی مصرف‌کننده برای تعمیر خودروی خود، ناچار به انتخاب میان «صبر تا ابد» یا «خطرکردن» با قطعات دست دوم و بی‌کیفیت می‌شود، باید پذیرفت که سیستم با شکستی ساختاری روبه‌رو شده است.

آینه مسیر پیش رو

ایران، سرزمینی با تمدنی چند هزارساله، همواره در آینه گذشته خود می‌نگرد. از شاهنامه فردوسی که حماسه‌های اساطیری را روایت می‌کند تا غزل‌های عاشقانه حافظ و پندهای سعدی، فرهنگ ایرانی پر است از افتخار به گذشته‌ای که ریشه‌های هویت ماست.

احتیاط در کلام، کلید پیروزی در جنگ رسانه‌ای

در شرایط حساس کنونی، جایی که کشورمان پس از جنگ ۱۲روزه با رژیم صهیونیستی، با موج جدیدی از چالش‌های امنیتی، سیاسی و رسانه‌ای روبه‌رو است، نقش مسئولان، کارشناسان و صاحب‌نظران بیش از پیش برجسته می‌شود.

کمبودهایی که نونوار می‌شوند

 «تهرانی‌ها با همکاری گسترده در مدیریت مصرف، رکورد جدیدی در کاهش مصرف آب به‌جا گذاشتند؛ به‌طوری‌که سرانه مصرف خانوارهای پایتخت در نیمه نخست امسال از ماهانه ۱۶ هزار لیتر به حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ لیتر کاهش یافت.»

آلودگی هوای تهران

آهسته‌آهسته به زمان اعلام روتین آلودگی هوای تهران در ۶ماهه دوم سال نزدیک می‌شویم. همان اعلام‌های همیشگی و همان راه‌حل‌های همیشگی‌تر. آلودگی هوای تهران، به عنوان یکی از مزمن‌ترین مشکلات زیست‌محیطی ایران، در سال ۱۴۰۴ همچنان با شدت فزاینده‌ای ادامه دارد و نه تنها سلامت میلیون‌ها ساکن پایتخت را تهدید می‌کند، بلکه هزینه‌های اقتصادی سنگینی را هم به بار می‌آورد. مثلا طبق برآوردهای بانک جهانی، هزینه‌های بهداشتی و اقتصادی آلودگی هوا در تهران به تنهایی حدود ۲.۶‌میلیارد دلار در سال می‌رسد. این آلودگی عمدتا از ترکیب عوامل انسانی و طبیعی ناشی می‌شود که در سال‌های اخیر با تغییرات اقلیمی و سیاست‌های ناکارآمد، تشدید شده است. بیایید نگاهی دقیق‌تر به این دلایل بیندازیم.

ارزش پول ملی و زندگی روزمره ایرانیان

ارزش پول ملی، تنها شاخصی اقتصادی نیست؛ بلکه نمادی از اعتماد، کارآمدی و ثبات در ذهن مردم است.

سرمقاله

پشت صحنه حوادث رانندگی

در پی تکرار حوادث تلخ رانندگی در محورهای مختلف کشور، از واژگونی اتوبوس در جاده فیروزکوه تا انحراف مینی‌بوس در محور آبادان-ماهشهر، زنگ خطری جدی برای وضعیت ایمنی حمل‌ونقل جاده‌ای به صدا درآمده است.

پرهیاهوی پرفریب

در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهرهای ایران، از تهران پرهیاهو تا روستاهای کوچک، یک نگرانی مشترک قلب خانواده‌ها را به تپش واداشته: «بچه‌های ما کجا دارند می‌روند؟» این سوال، نه فقط در گپ‌های خانوادگی و دور سفره شام، که در گروه‌های والدین، صفحات فضای مجازی و حتی گعده‌های محله‌ای بارها تکرار می‌شود. دانش‌آموزان، به‌ویژه نوجوانان، ساعت‌های طولانی از روز را در دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی غرق شده‌اند؛ دنیایی پر از کلیپ‌های کوتاه، تصاویر پرزرق و برق و سبک زندگی‌ای که اغلب با واقعیت‌های جامعه ایران فاصله‌ای عمیق دارد. این غرق شدن، نه‌تنها درس و مشق‌شان را به حاشیه رانده، بلکه هویت و رفتارشان را هم به چالش کشیده است.

تحرکات نظامی آمریکا در خاورمیانه

لزوم هوشیاری در برابر جنگ روانی

در روزهای اخیر، رسانه‌های بین‌المللی و البته در فضای مجازی  به‌طور مکرر از تحرکات گسترده نظامی آمریکا در غرب آسیا خبر منتشر می‌کنند. اعزام هواپیماهای سوخت‌رسان  KC-۱۳۵، افزایش نیروهای آمریکایی به بیش از  ۵۰ هزار نفر و هدایت کشتی‌ها و جنگنده‌های پیشرفته به سمت منطقه، تصویری از آمادگی برای درگیری را به مخاطب القا می‌کند. این گزارش‌ها عمدتا در پی تشدید تنش‌های میان واشنگتن و تهران و به‌ویژه با سیاست‌های تهاجمی دوران ترامپ منتشر شده‌اند.

نظام آموزش کشور ترکیب‌بندی تیم فوتبال نیست

آموزش‌وپرورش، ستون فقرات توسعه هر کشوری است، سیستمی که قرار است نسل آینده را برای ساختن فردایی بهتر آماده کند. با این حال، سیستم آموزشی ایران، به اعتراف بسیاری از کارشناسان و آمارهای رسمی، در یک بحران چندبعدی و عمیق گرفتار آمده است. این بحران تنها به فرسودگی کلاس‌های درس و مدارس از پایتخت گرفته تا مدارس عشایری محدود نمی‌شود، بلکه فرسودگی در محتوا، روش و ساختار را نیز دربر می‌گیرد.

صمود ادامه دارد...

کاروان صمود (Global Sumud Flotilla)، ناوگانی از کشتی‌های امدادی و فعالان حقوق بشر از سراسر جهان، با هدف شکستن محاصره غیرقانونی مردم و سرزمین غزه و رساندن کمک‌های بشردوستانه به مردم مظلوم این باریکه، در سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ به راه افتاد.

یک کلمه؛ یک کتاب

رهبر انقلاب در چهاردهم خردادماه امسال و در سی و ششمین سالگرد رحلت امام بزرگوار(ره) به نکته‌ای اشاره کردند که پس از حمله وحشیانه رژیم اشغالگر صهیونیستی و آمریکا به کشورمان در جریان جنگ ۱۲روزه، اهمیت و جایگاه این بیانات بیش از پیش نمایان شد.

قربانیان بی‌صدا

در ورزش ایران، یک نابرابری ساختاری عمیق و نگران‌کننده به چشم می‌خورد. این نابرابری تنها به تفاوت در محبوبیت یا درآمدزایی رشته‌های مختلف خلاصه نمی‌شود، بلکه به یک توزیع ناعادلانه و اغلب غیرمنطقی منابع بودجه‌ای بازمی‌شود. در یک سو، لیگ برتر فوتبال با بودجه‌ای سرسام‌آور و رشد ۴۸۶‌درصدی تنها در سه سال ایستاده است؛ بودجه‌ای که از ۵۷۲ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ به ۳۳۵۳ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده و صرف قراردادهای نجومی بازیکنان می‌شود. در سوی دیگر، بسیاری از رشته‌های پایه و اصیل ایرانی مانند کشتی، وزنه‌برداری، دوومیدانی و ژیمناستیک در محرومیت مطلق به سر می‌برند. این محرومیت تنها به معنای نداشتن سالن‌های مجهز یا زمین‌های استاندارد نیست، بلکه گاهی حتی کمبود وسایل تمرینی را نیز شامل می‌شود.

اسنپ‌بک و جنگ روانی آزمون تازه تاب‌آوری ملی

در بحبوحه بازگشت تهدید مکانیسم ماشه ضرورت مدیریت هوشمندانه افکار عمومی به‌عنوان خط اول دفاع ملی بیش از هر زمان دیگری روشن است.