نقشی که روی سنگ ترسیم نشد

رهبر انقلاب در تاریخ ۲۱اردیبهشت سال ۱۴۰۱ در دیدار معلمان فرمودند: «مخاطبین شما معلمان در بهترین سن تاثیرپذیری و تربیت‌پذیری هستند؛ مخاطبین شما کسانی هستند که آنچه را شما یادشان می‌دهید تا آخر عمر فراموش نمی‌کنند؛ این خیلی مهم است.

فرهنگ بلاگری تهدیدی برای گفتمان انقلاب!

«مقاومت شکست خورد!»، «حزب‌الله تمام شد!»، «وعده صادق نمایشی بود!» و «عملیات عین‌الاسد فیک بود»؛ از اینگونه جملات تا تندترین اظهارنظرها علیه مجلس به‌دلیل اعتماد به کابینه پیشنهادی دولت و همکاری با نهادهای اجرایی، این روزها در برخی محافل و ازسوی افرادی با ادعای انقلابی‌گری، مطرح می‌شود و البته واکنش رهبر انقلاب را در پی داشته است. 

تکلیف کاملا روشن است

یکی از دیدارهای مهم و قابل‌توجه رهبر انقلاب در طول سه دهه‌ گذشته حضور در جمع دانشجویان و گوش فرادادن به نکات و مطالب آنهاست. این رویه‌ای است که حتی در دوره‌ محدودیت‌های کرونایی هم به‌صورت برخط برگزار شد. سبک و سیاق این دیدارها به این صورت بوده است که دانشجویان به نمایندگی تعدادی را برمی‌گزیدند و آنها در برابر رهبر انقلاب به ایراد سخنرانی و بیان نکات می‌پرداختند و پس از آن رهبر انقلاب پیرامون نکات مطروحه یا با محوریت مطالب جدید مواردی را مطرح می‌کردند.

حل بحران در انتظار یک تصمیم

نظام آموزشی هر کشوری نقشی حیاتی در شکل‌دهی آینده جامعه ایفا می‌کند. در ایران، کنکور سراسری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار گزینش دانشجویان، سال‌هاست موضوع بحث‌های فراوانی بوده است.

آسیب‌شناسی مضر

سالیان سال، در باور عوام و حتی در گفته‌های متخصصان و کارشناسان جامعه‌شناسی، مردم ایران از نظر فرهنگی، به‌عنوان آسیب‌شناسی، به حجمی از بی‌اخلاقی‌ها و بداخلاقی‌ها متهم شده‌اند و فرهنگ ایشان را چنان یاد کرده‌اند که گویا این مردم عزیز، نقطه قوتی ندارند و به‌کلی عقب‌مانده و جا مانده‌اند. از آن‌سو، مردم دیگر کشورها، چنان خوب و به‌به و چه‌چه‌اند که باید آنان را روی سر، گذاشت و حلوا حلوا کرد و نشان مردم ایرانی داد که ببینید در دنیا چه خبر است! یاد بگیرید که چنین باشید و چنان کنید.

راه را ایمن برانیم

هفته گذشته پیش‌فروش بلیت قطارهای نوروزی به‌صورت اینترنتی انجام و در چند دقیقه تمام ظرفیت فروش آن به پایان رسید. براساس آنچه مدیرعامل راه‌آهن اعلام کرد ۳۲میلیون درخواست خرید بلیت ثبت شد که از این تعداد تنها ۲/۲میلیون نفر موفق به تهیه بلیت اینترنتی شدند. 

موج رسانه‌ای ترامپ و بازی تحکم‌آمیز مذاکره با ایران

از زمان بازگشت دونالد ترامپ به صحنه سیاست و تلاش برای احیای نفوذ خود در دور دوم ریاست‌جمهوری، یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی او، ایجاد جَو رسانه‌ای حول مسئله ایران بوده است.

دقیقا کجاییم؟

روزگاری نه چندان دور، تلویزیون تنها دو شبکه داشت؛ برنامه‌های این دو شبکه از حدود ساعات ۴ و ۵ شروع می‌شد و حداکثر تا ۱۰ و ۱۱ شب ادامه داشت و بعد برفک بر صفحه نقش می‌بست. با توسعه همه‌جانبه همه موارد زندگی و تکنولوژی مسیرهای متفاوتی را تجربه کردیم، ویدیو، ماهواره، دستگاه‌های پخش لوح فشرده (سی‌دی و دی‌وی‌دی) و حالا درگیر سکوهای پخش نمایش خانگی هستیم.

فراروایت یک قاب تاریخی

در کتاب «فراروایت و ارباب حلقه‌ها» منتشر شده در نشر اطراف می‌خوانیم: «فراروایت روایتی است خودارجاع. اگر روایتی توجه خواننده را به اینکه دارد یک داستان می‌خواند، جلب کند یا به عمل آفرینش داستان اشاره کند، متنی فراروایی به وجود می‌آید.

مهربان باشیم!

اسلام به عنوان یک دین جامع، همواره بر مهربانی، رحمت و همدلی تاکید فراوانی داشته است. این تاکید در ماه مبارک رمضان، باتوجه‌به فضیلت‌های ویژه این ماه، شدت بیشتری می‌یابد. قرآن کریم مهربانی را از صفات الهی می‌داند و انسان‌ها را به الگوگیری از آن فرامی‌خواند: «وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَیٰ وَالْیَتَامَیٰ وَالْمَسَاکِینِ» (نساء:۳۶) (خدا را بپرستید و چیزی را شریک او قرار ندهید و به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید.)

عصر رسانه ضدفرهنگ

برای مقابله با فعالیت‌های ضدفرهنگی در عصر رسانه‌های نوین و دسترسی‌های گسترده، باید اقدامات متنوع و عمیقی انجام داد. ابتدا باید هویت فرهنگی و ملی را از طریق سیستم‌های آموزشی، رسانه‌ها و برنامه‌های عمومی تقویت کرد.

جهان در گذار: چالش‌های نظم نوین و جایگاه ایران

در شرایطی که جهان شاهد بازتعریف نظم بین‌المللی و تغییر موازنه قدرت میان بازیگران اصلی است، ایران به‌عنوان کشوری با موقعیت ژئوپلیتیک حساس و تاثیرگذار در غرب آسیا، نیازمند تدوین یک استراتژی هوشمندانه، انعطاف‌پذیر و اصولی در عرصه سیاست خارجی است. تحولات اخیر، از نزدیکی دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین تا تشدید تنش میان آمریکا و اوکراین با حمایت اروپا از کی‌یف، همگی نشان‌دهنده بستر متلاطمی است که ایران باید با درایت از آن عبور کند. اگرچه روی‌کارآمدن مجدد ترامپ می‌تواند به تشدید فشارهای آمریکا بر ایران منجر شود اما در دل این چالش‌ها، فرصت‌هایی نهفته است که با اتکا به دیپلماسی فعال و چندجانبه‌گرایی می‌تواند راهبرد ملی ایران را تقویت کند.

فصل جدید سیاست جهانی

جهان سیاست در ۴۸ساعت اخیر شاهد صحنه‌ها، اتفاقات و رفتارهایی بوده است که خود به‌تنهایی می‌تواند فصل جدید سیاست جهانی را رقم بزند. 

سند امت‌سازی اسلامی

برای معرفی مجموعه‌ها و گروه‌های انسانی از لغات و عبارات مختلفی استفاده می‌شود؛ لغاتی همچون قوم، قبیله، عشیره، جامعه، طایفه، ملت و امت. هر کدام از این موارد به جنبه‌ای از این مجموعه‌های بشری و انسانی دلالت می‌کند. به عنوان مثال جامعه به گروه‌های انسانی می‌گویند مشروط بر این که دارای تعامل انسانی پایدار باشند که از نظر سرزمینی، حاکمیت یا انتظارات فرهنگی با هم وجه اشتراک دارند. یا در تعریف قوم تصریح می‌کنند که مجموعه‌ای از انسان‌ها با برخی ارتباطات قوام یافته که البته بیشتر آنها ارتباطات خونی است کنار هم شکل گرفته‌اند. عشیره هم با نزدیکی معنایی به قوم بر افرادی اطلاق می‌شود که با هم ارتباطات خونی و نژادی دارند. به‌هرحال اینگونه مفاهیم ریشه در ابعاد جغرافیایی، روابط خونی و نژادی دارد.

جوانی جمعیت چالش‌ها و فرصت‌ها

جمعیت جوان ایران همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های ملی این کشور شناخته می‌شد. در دهه‌های اخیر، ایران تجربه گذار جمعیتی چشمگیری را پشت سر گذاشته است؛ از رشد سریع جمعیت در دهه‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ تا کاهش نرخ باروری به زیر سطح جایگزینی (حدود ۷/۱فرزند برای هر زن) در سال‌های اخیر.

مقاومت در نسل آینده

فرهنگ مقاومت در تعلیم و تربیت نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند و تاثیرات عمیقی بر رشد فردی و اجتماعی افراد دارد.

وعده‌ای که محقق خواهد شد...

حالمان را خوب کنیم

این روزها اگر خانواده‌هایی بتوانند دور هم جمع شوند تا صله‌رحمی انجام شود و دیدارها تازه، معمولا با حسرت از چند سال قبل و ایام جوانی و نوجوانی خود یاد می‌کنند. گویی که همه دوست دارند به‌نوعی در خاطرات خود زندگی کنند. این روزها همه نوستالژی‌باز شده‌اند. 

پیروز بی سلاح

هفتم اکتبر و زمانی که عملیات طوفان الاقصی آغاز شد، همه‌چیز برای یک فضاسازی و پروپاگاندای عظیم صهیونیستی - آمریکایی آماده بود. خبرسازی‌هایی مثل قطع سر نوزادان صهیونیست یا تجاوز به زنان صهیونیست، موجی از همدلی با صهیونیست‌ها را در میان برخی کشورهای جهان ایجاد کرد اما حماس نه بیانیه تکذیب صادر کرد و نه روبه‌روی دوربین درباره این شایعات سخن گفت. درحالی‌که رسانه‌های حامی رژیم اشغالگر هر شب حامیان فلسطین را روی آنتن می‌آورد و از آنها استنطاق می‌کرد که آیا حمله ۷اکتبر را محکوم می‌کنند یا خیر؟

سرنوشت قابل پیش‌بینی چنگیز قرن ۲۱

«همچنان که آسمان بیش از یک خدا ندارد، زمین نیز بیش از یک خدا ندارد و آن خدا هم منم: چنگیزخان.»

امنیت فرهنگی

تامین آرامش مردم در حوزه فرهنگ یکی از ضروری‌ترین نیازهای هر جامعه است، زیرا فرهنگ به‌عنوان بستر اصلی هویت، ارزش‌ها و باورهای یک جامعه، نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد احساس امنیت و آرامش روانی و اجتماعی افراد دارد.

زودتر دست به جیب شوید

از روی تقویم ۲۶روز کاری دیگر تا پایان سال بیشتر باقی نمانده است که البته احتمال دارد باتوجه‌به پدیده‌های آلودگی هوا، ناترازی انرژی و حتی برودت هوا، این مقدار کمتر هم بشود. 

خدا کند نزدیک باشد...

نه اینکه دست خودمان باشد، خیلی وقت‌ها یادمان می‌رود که امامی هست، حی و حاضر و مهم‌تر از همه ناظر! اینکه پیش خودمان فکر می‌کنیم تدبیر همه‌چیز را باید خودمان انجام دهیم. یادمان می‌رود که گاهی باید بسپاریم...

سرمقاله

نهضت اسلامی ادامه دارد

علی جواهری - دبیر گروه جامعه: ناامیدی پدیده‌ای است که در جوامع مختلف، به‌ویژه در شرایط سخت اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی، می‌تواند گسترش یابد. این احساس زمانی به وجود می‌آید که افراد با مشکلات پیچیده و ظاهرا غیرقابل حل روبه‌رو می‌شوند و امید خود را به بهبود شرایط از دست می‌دهند. ناامیدی می‌تواند منجر به بی‌انگیزگی، افسردگی و حتی کناره‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی شود. اما در چنین شرایطی، ادامه دادن و مقاومت در برابر ناامیدی نه‌تنها یک انتخاب شخصی، بلکه یک ضرورت اجتماعی است.

حفظ هویت ملی

وضعیت کنونی فرهنگ در ایران با دغدغه‌ها و چالش‌های متعددی روبه‌رو است که ریشه در تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فناوری دارند. این دغدغه‌ها بر جنبه‌های مختلف فرهنگی ازجمله هنر، ادبیات، رسانه، آموزش و هویت ملی تاثیر می‌گذارند. 

سرمقاله

خوب شد که برف و سرمای قدیم را نداریم

فراموشی عامدانه یک شکست!

ترامپ در دوره اول چهارساله خود، هر معاهده‌ بین‌المللی را که نپسندید، یک‌طرفه لغو کرد. او در آن دوره حداقل از ۱۳معاهده، کنوانسیون یا توافقنامه بین‌المللی خارج شد. توجه داشته باشید که این عدد تنها شامل خروج‌های رسمی از توافق‌های برجسته است و توافقنامه‌های کمتر شناخته‌شده یا کوچک‌تر را شامل نمی‌شود. 

مسیر ۴۶ ساله یک انقلاب فرهنگی

اتفاق انقلاب اسلامی ایران در سال۱۹۷۹ میلادی بسترساز تغییر و تحول در ساختار مطالعات انقلاب‌های جهان شد. تا قبل  از آن علل مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی چندان در تحلیل‌های مطالعاتی انقلاب‌های دنیا دخیل نبود اما کم‌کم یک  رهیافت فرهنگی در مدل‌های مطالعاتی انقلاب‌های جهان ایجاد شد که طی آن موضوعاتی همچون فرهنگ، سنت، مذهب و مقولات اجتماعی در تحولات بنیادین یک جامعه بیشتر مدنظر قرار گرفته است، لذا هنوز هم مطالبه و بررسی انقلاب ایران نشان می‌دهد تا چه میزان موضوعات فرهنگی در آن موثر بوده است و بسیاری از کارشناسان داخلی و خارجی آن را یک تحول و انقلاب با محوریت فرهنگ می‌دانند و به‌اصطلاح از آن به‌عنوان یک «انقلاب فرهنگی» یاد می‌کنند.

تحول صنعت کشاورزی ایران از سنتی به نوین

صنعت کشاورزی ایران در طول تاریخ، نقشی حیاتی در تامین معیشت، امنیت غذایی و اقتصاد کشور ایفا کرده است. این صنعت پس از انقلاب اسلامی‌۱۳۵۷، با تحولات گسترده‌ای در سیاست‌ها، فناوری‌ها و رویکردهای مدیریتی روبه‌رو شد که آن را از شیوه‌های سنتی به‌سمت نظام‌های نوین سوق داد. این یادداشت به بررسی مهم‌ترین تحولات، دستاوردها و چالش‌های این مسیر می‌پردازد.

راه‌های نجات

در عصر دیجیتال، فضای رسانه‌ای به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره تبدیل شده است. کودکان و نوجوانان به‌عنوان نسل دیجیتال، بیشترین تعامل را با این فضا دارند. بااین‌حال، این تعامل گسترده و بدون نظارت، دغدغه‌های فرهنگی بسیاری را برای والدین به همراه آورده است. امروز یکی از نگرانی‌های اصلی، تاثیرات منفی فضای رسانه‌ای بر ارزش‌ها، باورها و هویت فرهنگی فرزندان خود هستند.