آگاه: محمدحسین فتاحیان، با اشاره به اینکه غدیر بزرگترین عید مسلمانان شیعه است، اظهار کرد: این نقشه راه و سمت مسیر امت اسلامی توسط پیامبر اسلام (ص) نشانهگذاری شده و این واقعه مهم در زمان بازگشت ایشان و امتشان از سفر معنوی حج به ثبت رسید. عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد با ذکر اینکه خطبه غدیر بعد از نزول آیه تبلیغ «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ» (مائده/۶۷) ایراد شد، ادامه داد: بر اساس این آیه شریفه، حضرت مکلف شدند پیامی را به امت اسلامی ابلاغ کنند که اگر در رساندن آن کوتاهی میکردند، رسالت ایشان به انجام نمیرسید. فتاحیان با تاکید بر اینکه خطبه غدیر هم در روایات شیعه و هم سنی ذکر شده است، بیان کرد: فراز مشهور «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» توسط ۱۱۰ نفر از صحابه و ۸۱ نفر از تابعین به تواتر نقل شده است.
مروری بر گام ۱۰ گانه محتوای غدیر
وی اظهار کرد: غدیر خم مکانی بین مکه و مدینه و چهارراهی بود که مسیرها را به هم متصل میکرد و پیامبر (ص) در این مکان دستور جمعشدن حاجیان را در مسیر بازگشت از حج دادند و فرمودند کسانی که جلو رفتند بازگردند و آنان که نرسیدند، زودتر برسند و اجتماع بزرگی شکل بگیرد تا حضرت خطبه غدیر را برایشان ایراد کنند.
این مدرس دانشگاه در خصوص محتوای خطبه غدیر، تصریح کرد: ابتدای خطبه با حمد و ستایش خدا آغاز میشود و ایشان سپس از فرمان الهی برای امری مهم خبر داده و آیه ۶۷ سوره مبارکه مائده را نقل کردند و توضیح دادند. فتاحیان افزود: حضرت در گام سوم، برای معرفی امیرالمومنین (ع) به عنوان امام و جانشین زمینهچینی کردند و با بیان فراز مشهور «ألا من کنت مولاه فهذا علی مولاه» اشاره داشتند که علی (ع) به امر الهی امام و ولی شما بعد از من است.
وی با بیان اینکه حضرت در گام پنجم بر توجه امت اسلامی به مسئله امامت تاکید دارند، اضافه کرد: ایشان در این بخش از خطبه غدیریه به جایگاه امامت اشاره دارند و سپس کارشکنی منافقین را تقبیح میکنند. فتاحیان با تصریح اینکه حضرت سپس به توصیف پیروان و دشمنان اهلبیت (ع) میپردازند، افزود: در گام بعدی نیز ایشان به موضوع مهم آخرالزمان و موعود امت اسلامی یعنی حضرت مهدی (عج) اشاره کردند. بیان احکام و محرمات و بیان مسئله بیعت با امیرالمؤمنین (ع) پایانبخش این خطبه حضرت در اجتماع غدیر خم
است.
سهگانه غدیر، امامت و تمدن اسلامی
عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد، با اشاره به نسبت محتوای خطبه غدیر با تمدن اسلامی، توضیح داد: غدیر واقعه ولایت و امامت است و غدیر خم را باید غدیر امامت و ولایت جامعه اسلامی بدانیم. فتاحیان با تاکید بر اینکه هیچ تمدنی بدون نظام اجتماعی شکل نمیگیرد، تصریح کرد: بنابراین بین تمدن، نظم اجتماعی، ولایت و امامت پیوند وجود دارد، همچنان که امیرالمؤمنین در نامه ۴۷ نهجالبلاغه تاکید دارند «اوصیکم بتقوی الله و نظم امرکم». نظم پایه و اساس نظام فراگیر و تمدنساز و نظامسازی تمدنی است. نظمی که همهجانبه در ساحتهای مادی و معنوی باشد و امامت نیز همین پیوند را با مقوله نظم دارد. وی ادامه داد: تمدن همچنین با موضوع کار و تلاش پیوند دارد و هیچ امتی به تمدن نرسید مگر اینکه بهسختی کار کرد و جهاد را پیش گرفت که امامان (ع) نیز این منش را داشتند. در سیره امیرالمؤمنین (ع) میبینیم که به کار و تولید و ایجاد ثروت میپرداختند. فتاحیان به نسبتیابی قدرت، ثروت و علم، تمدن و امامت پرداخت و توضیح داد: امام (ع) قائلاند که «العِلمُ سُلطانٌ» چرا که تمدن بدون قدرت و قدرت بدون علم شکل نمیگیرد. در نسبت تمدن اسلامی با غدیر و امامت همچنین باید به مولفه مهم توزیع عادلانه اشاره داشت که در این راستا عدالتخواهی و عدالتورزی در سیره حضرت را همه میدانیم. این مدرس دانشگاه با اشاره به مخالفت سرسختانه و جنگ چندساله علیه امیرالمومنین(ع) از سوی اشراف قریش، افزود: وقتی حضرت رهبری و حاکمیت جامعه را بر عهده گرفتند، مخالفان و دشمنان به جنگ با ایشان برخاستند و یکی از علل این مخالفتها، توزیع عادلانه بیتالمال بود و بر طبق گفته نویسنده مسیحی علی(ع) کشته عدل خود شد. فتاحیان با تاکید بر اینکه عدالت از ارکان تمدن ماندگار است، بیان کرد: عدالت در امامت و ولایت معنا و جایگاه والایی دارد و امام (ع) صرفا امام عادل نیست، بلکه امام عدل است؛ یعنی هم باید در راس جامعه و هم در لایههای مختلف آن، عدالت را حکمفرما کند و گسترش دهد.
وی اظهار کرد: حتی اگر امام عادلی همچون امیرالمؤمنین (ع) در راس جامعه باشد، اما عدالت در لایههای پایینی جریان نیابد. جامعه اسلامی به تمدن مطلوب نخواهد رسید، لذا پیوند عمیقی میان امامت و عدالت و نیز تمدن و عدالت وجود دارد.
وی تصریح کرد: باتوجهبه مولفههایی که بهاختصار ذکر شد میتوانیم ادعا کنیم که واقعه غدیرخم نقشه راه اسلامی و الگوی نظام اجتماعی توحیدی است؛ دستیابی به تمدن نوین اسلامی بر طبق بیانیه گام دوم انقلاب، در پرتو آموزههای غدیر و با همراهی امامت و ولایت حاصل میشود.