آگاه: براساس آمار سالانه سه میلیون تن گوشت مرغ در کشور تولید می‌شود که براین اساس با وجود خودکفایی در تولید گوشت قرمز، اما قیمت محصول در هفته‌های اخیر افزایش داشته است که کارشناسان و تولیدکنندگان کمبود نهاده در سامانه بازارگاه و تامین از بازار آزاد با نرخ‌های بالا و افزایش هزینه‌های تولید را علت اصلی این موضوع مطرح می‌کنند. البته وزیر جهاد کشاورزی به تازگی اعلام کرد کالاهایی همچون مرغ که از ارز ترجیحی استفاده می‌کنند، قیمت مصوب و مشخص دارند و باید با نرخ مصوب عرضه شوند.
تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی، به‌ویژه نهاده‌های دامی، در سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است به طوری که بر اساس آمار سال گذشته حدود ۱۱.۵ میلیارد دلار ارز به این بخش اختصاص یافت، در حالی که امسال این رقم به حدود ۸ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است که این امر در کنار مشکلات داخلی مانند ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، تاخیر طولانی در تخصیص ارز و ضعف مدیریت در تامین کالاهای اساسی، نگرانی‌ها درباره امنیت غذایی را به‌طور جدی افزایش داده است که انتظار می‌رود تسریع در روند تخصیص ارزها صورت بگیرد تا بازار محصولات پروتئینی به علت وابستگی شدید در تامین نهاده به آن سوی مرزها دچار تنش نشود.
بسیاری از کارشناسان صنعت طیور اذعان می‌کنند که در شرایط فعلی در تامین مرغ و تخم‌مرغ به طور کامل خودکفا هستیم و در گوشت هم تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد کسری از طریق واردات تامین می‌شود که با تامین به موقع نهاده و تسریع در روند تخصیص ارز و حمایت از تولید، بازار نوسان و التهابی نخواهد داشت.
توزیع گوشت وارداتی با نرخ مصوب، راهی برای کاهش قیمت
منصور پوریان، رییس شورای تامین‌کنندگان دام از ثبات بازار گوشت خبر داد و گفت: اکنون بازار در بحث تامین و مصرف شرایط باثباتی دارد و طی روزهای آتی بازار مملو از گوشت‌های منجمد خواهد شد که این موضوع در قیمت اثرگذار خواهد بود چراکه قیمت گوشت‌های منجمد کنترل‌نشده افزایش داشته است.
به گفته وی، کاهش قیمت گوشت در روزهای آتی ناشی از افزایش عرضه گوشت‌های داخلی و وارداتی است که با ثبات تقاضا در این سطح، مشکلی در بازار نخواهیم داشت. پوریان قیمت هرکیلو دام زنده سبک را ۳۰۰ تا ۳۱۰ هزارتومان و دام سنگین ۳۳۰ تا ۳۶۰ هزارتومان اعلام کرد و افزود: با توجه به قیمت دام زنده، نرخ هرکیلو لاشه گوسفندی در محدوده ۶۸۰ هزارتومان است که باید با نرخ ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزارتومان به‌دست مصرف کننده برسد، همچنین قیمت هرکیلو لاشه گوساله ۶۱۰ هزارتومان است که با نرخ ۶۸۰ تا ۷۰۰ هزارتومان به‌دست مصرف کننده می‌رسد، در حالی که قیمت گوساله باید کمتر از ۳۰۰ هزارتومان باشد. رییس شورای تامین‌کنندگان دام با بیان اینکه سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصد کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود، گفت: توزیع گوشت وارداتی با نرخ مصوب منجر به کاهش قیمت خواهد شد، حال باید منتظر ماند و دید که روند واردات چگونه خواهد بود.
سیاست‌گذاری دستوری، راهکار تنظیم بازار مرغ نیست
حبیب اسدالله‌نژاد، مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی از افزایش جوجه‌ریزی شهریور نسبت به مرداد خبر داد و گفت: براساس آمار در شهریور ۱۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه جوجه‌ریزی صورت گرفته که براین اساس در ماه‌های آینده از لحاظ تامین مرغ مشکلی نداریم. به گفته وی، اگر مشکل نهاده‌های دامی و بارگیری برطرف شود، در میزان جوجه‌ریزی مشکلی نداریم چراکه برمبنای برنامه جوجه‌ریزی در حال انجام است.
اسدالله‌نژاد با اشاره به آینده بازار مرغ بیان کرد: با کاهش تنش‌های گرمایی و در صورت تامین مرغ به نهاده‌ها، مرغ بیشتری وارد بازار می‌شود که براین اساس بازار متعادل می‌شود. گفتنی است شرط ایجاد تعادل قیمت تامین نهاده با نرخ مصوب و تسریع در بارگیری‌هاست.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه سالانه دومیلیون و ۵۰۰ هزارتن مرغ مورد نیاز کشور است، افزود: بنابر آمار ماهانه ۲۲۰ تا ۲۳۰ هزارتن تولید مرغ جوابگوی نیاز بازار است و نوسانات اخیر ارتباطی به مرغداران ندارد و به طور کلی قیمت، تابع عرضه و تقاضاست و مرغداران هیچ نقشی ندارند چراکه در این صورت دیگر شاهد عرضه مرغ پایین‌تر از نرخ مصوب در برخی مواقع سال نبودیم. این مقام مسئول قیمت هرکیلو مرغ گرم را ۸۳ تا ۹۳ هزارتومان اعلام کرد و گفت: با در نظر گرفتن تناسب میان مرغ زنده و گرم، فروش بالاتر از ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزارتومان به مصرف کننده مورد تایید ما نیست و دستگاه‌های نظارتی باید بر بازار نظارت داشته باشند. وی با بیان اینکه سیاست‌گذاری دستوری راهکار مناسبی برای کنترل قیمت و تنظیم بازار نیست، تصریح کرد: سیاست‌گذاری دستوری نه تنها نمی‌تواند مشکل را حل کند، بلکه گاهی التهابات بازار را تشدید می‌کند. در شرایط کنونی که عرضه نهاده‌های دامی به ویژه ذرت در سامانه بازارگاه بسیار کند و به صورت قطره‌چکانی است و به عبارتی تنها ۲۰ تا ۳۰درصد نیاز مرغداران از سامانه بازارگاه تامین می‌شود، بدیهی است که در چنین شرایطی مرغداران مجبورند نهاده‌ها را با قیمتی بسیار بالاتر از قیمت مصوب خریداری کنند و این موضوع باعث افزایش هزینه تمام‌شده تولید شده است. با وجود خودکفایی در تولید گوشت مرغ، قیمت این محصول در هفته‌های اخیر افزایش داشته است که تولیدکنندگان علت این التهابات را ناشی از ضعف سامانه بازارگاه در توزیع نهاده‌های وارداتی با ارز ترجیحی و افزایش هزینه‌های تولید می‌دانند.
بنابر آمار سال گذشته در مجموع یک میلیون و ۳۵۰ هزارتن تولید داشتیم که طبق برنامه هفتم سالانه ۶ درصد افزایش تولید باید داشته باشیم که براین اساس پیش‌بینی‌ها برآن است که تولید تخم‌مرغ تا پایان سال از یک میلیون و ۴۰۰ هزارتن فراتر برود. حمیدرضا کاشانی، رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغداران میهن گفت: قیمت تخم‌مرغ در ماه‌های گذشته واقعی نبوده است و همواره مرغدار درب مرغداری یک‌سوم قیمت تمام‌شده عرضه می‌کرد که در شرایط کنونی با افزایش قیمت تخم‌مرغ به نرخ منطقی و مورد تایید دولت رسیده است و این‌گونه نیست که همانند دیگر کالاها از نرخ مصوب فراتر رفته باشد و به عبارتی بازار رها شده باشد. وی قیمت منطقی هرکیلو تخم‌مرغ برای مصرف‌کننده را ۹۴ هزارتومان معادل شانه‌ای ۱۸۸ تا ۱۹۰ هزارتومان و هر عدد ۶ هزار و ۲۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: عرضه بالاتر از این نرخ صددرصد گرانفروشی است و تمام تلاش‌مان برآن است که روی این نرخ بازار را تثبیت کنیم تا تولیدکننده و مصرف‌کننده دچار آسیب نشوند. کاشانی با بیان اینکه مشکلی در تولید تخم‌مرغ نداریم، گفت: برآوردها حاکی از آن است که در نیمه دوم سال ماهانه ۱۱۸ هزارتن تخم‌مرغ تولید شود که این میزان مازاد بر نیاز کشور است. طی هفته‌های اخیر با التهاب بازار گوشت، تقاضا برای خرید مرغ بالا رفت که این موضوع در کنار مشکلات تخصیص ارز، کمبود نهاده در سامانه بازارگاه و خرید از بازار آزاد منجر به افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات بازار شد که با تسریع در تامین ارز و توزیع نهاده با نرخ مصوب، مشکلات این حوزه مرتفع می‌شود.