آگاه: حفظ بقای نیروی انسانی و سرمایه ملی: پدافند غیرعامل، با اولویتبندی حفاظت از جان انسانها که با ارزشترین سرمایه کشور است، عمل میکند. این مسئله در شرایط بحران، مانند حملات احتمالی دشمن، از تلفات گسترده جلوگیری کرده و امکان تداوم فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی را فراهم میآورد. در واقع، این رویکرد، دفاع را از حالت تهاجمی به پیشگیرانه تبدیل میکند و کشورها را در برابر تهدیدات ایمنتر میسازد.
صرفهجویی اقتصادی و ارزی: یکی از مزایای کلیدی پدافند غیرعامل، کاهش هزینههای مالی ناشی از خسارات جنگ یا بحران است. با حفاظت از تجهیزات، زیرساختها و اماکن حیاتی، صرفهجویی کلانی در بودجه ملی ایجاد میشود. برای مثال، در صنایع حساس مانند نفت و گاز، اعمال اصول پدافند غیرعامل میتواند از اختلالات گسترده جلوگیری و تداوم تولید را تضمین کند.
تسهیل مدیریت بحران و اداره کشور: در شرایط تهدید یا بحران، پدافند غیرعامل با تسهیل اداره امور، حفظ بنیه دفاعی و تامین نیازهای حیاتی، نقش حیاتی ایفا میکند. این شامل نظارت بر سازمانهای حساس، شناسایی نقاط ضعف و ارتقای آمادگی است، به ویژه در حوزه سایبری که تهدیدات روزافزون آن، میتواند کل سیستم را به مخاطره اندازد. در ایران، این رویکرد در هفته پدافند غیرعامل، مورد تاکید قرار میگیرد و به عنوان مسئولیت همگانی، بر پیشگیری از آسیبها تمرکز دارد و سپس فراموش و به سال دیگر منتقل میشود.
افزایش بازدارندگی و امنیت پایدار: پدافند غیرعامل، با افزایش تابآوری جامعه در برابر تهاجمات، بازدارندگی ایجاد میکند و کشورها را کمتر هدف تهدید قرار میدهد. در کشورمان، این مفهوم از دوران دفاع مقدس الهام گرفته و با آموزشهای عمومی، امنیت مطلوب را برای ملت تضمین میکند. در پدافند غیرعامل، ۶ دلیل کلیدی برای اهمیت آن برجسته شده: کاهش آسیبپذیری، حفاظت از اماکن حیاتی، تسهیل مدیریت بحران، صرفهجویی اقتصادی، حفظ بقا و افزایش بازدارندگی. در جمهوری اسلامی ایران، پدافند غیرعامل بخشی از راهبرد دفاعی چندوجهی است که بر دفاع از شهرها بدون تجهیزات نظامی تمرکز دارد. سابقه تاریخی آن به قدمت بشریت بازمیگردد، اما در شرایط ژئوپلیتیکی ایران، اهمیت دوچندانی یافته است. برای نمونه، در حوزه سایبری، این پدافند نقاط ضعف را شناسایی و سازمانهای حیاتی را ایمن میسازد. پدافند غیرعامل نه تنها یک ضرورت دفاعی، بلکه یک فرهنگ همگانی است که با آموزش و آمادگی، آیندهای امنتر را میسازد. این رویکرد، کلید بقای ملی در برابر تهدیدات نامتقارن است. اما مسئلهای که باید همواره مدنظر قرار داد نحوه اطلاعرسانی و درگیر کردن مردم با آموزههای پدافند غیرعامل است. شاید هیچ زمانی مانند امروز و شرایط خاص زمانی و سرزمینی با توجه به تهدیدات دشمن، لزوم بهکارگیری آموزههای پدافند غیرعامل و تاثیر مستقیم آن در زندگی عمومی حس نمیشد. مردم و مخاطبان باید لزوم رعایت این نکات را حس کنند و این تنها از زاویه روایتهای درست و صحیح قابل انجام است.
اهمیت پدافند غیرعامل
امیر اسماعیلی _ سردبیر
۹ آبان ۱۴۰۴ - ۲۲:۱۴
پدافند غیرعامل، به عنوان مجموعهای از اقدامات و تمهیدها برای کاهش آسیبپذیری در برابر تهدیدات نظامی، طبیعی، سایبری و انسانی، یکی از ارکان کلیدی امنیت ملی در هر کشوری است. در کشور ما، این مفهوم از سال ۱۳۸۲ با تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور، رسمی شد و بر اساس راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی، بر پیشگیری، حفاظت و بازدارندگی تمرکز دارد. این رویکرد، باید بقای نیروی انسانی و زیرساختها را تضمین کند.