آگاه: تمدن اصفهان، به گواه پیشینه شهرستان ورزنه و شهر سبای افسانه‌ای آن، به بیش از چهار تا هفت هزار سال پیش برمی‌گردد و از ابتدا بر مبنای حضور رودخانه زاینده‌رود شکل گرفته است. گرچه در گذر زمان با تغییر مرزهای استانی و جداشدن چهارمحال از این استان، به جای مرز ۱۰۰ درصد، بیش از ۹۳ درصد رودخانه در این استان قرار گرفته است؛ اما هنوز هم سهم اعطانشده حضور رودخانه در این استان، آن قدر زیاد است که حضور آن بر آب‌وهوا و تغییر اعتدال این استان تاثیر عمده و شگرفی داشته باشد.
ناکارآمدی‌های مدیریتی در حوضه زاینده‌رود و تغییر اقلیم اصفهان
حسن‌علی عباسی، کارشناس اقتصاد و اقلیم‌شناسی، در این ارتباط به اقتصادآنلاین اظهار کرد: در طول یک دهه گذشته با ناکارآمدی‌های مدیریتی در این حوزه، به‌ویژه اجازه غیرقانونی به برداشت‌های بالادستی برای کاشت درخت بارور در کوهستان‌هایی که هرگز روی درخت میوه به خود ندیده است، رودخانه به دست بشر خشکانده شده است.
وی افزود: هوای اصفهان به طور معمول تا نیمه خردادماه، گرمای چندانی را تجربه نمی‌کند و تا اواسط تیرماه هم رگبارهای پراکنده باران را شاهد بوده‌ایم؛ اما در طول سال‌های اخیر به دلیل خشکی زاینده‌رود، اقلیم استان نیز تغییر کرده است و از اردیبهشت‌ماه شاهد گرمای بی‌سابقه در استان هستیم و تابستان نیز قابل‌تحمل نیست، به‌ویژه امسال که اصلا بازگشایی مناسبی را برای رودخانه شاهد نبودیم.
این کارشناس اقلیم‌شناسی، در تشریح مثالی موضوع به شکل ساده گفت: باتوجه‌به عدم بازگشایی به‌موقع زاینده‌رود پیش از اسفندماه و در اوایل فروردین، هوای اصفهان به‌قدری گرم شد که اصفهانی‌ها مجبور به استفاده زودهنگام از کولر شدند و این در حالی است که پیش از این تا نیمه خردادماه و گاه اوایل تیرماه بسیاری از خانواده‌ها نیازی به استفاده از کولر نمی‌دیدند. وی ادامه داد: پس از بازگشایی زاینده‌رود برای کشت کشاورزان، هوای اصفهان تغییر محسوسی را تجربه کرد و علاوه بر بارندگی در کل حوضه، ما شاهد کاهش نسبی دما و حتی سردشدن آن بودیم، همان هوایی که از اقلیم معتدل اصفهان انتظار می‌رود. عباسی تاکید کرد: در روزهای گذشته اصفهان با بسته‌شدن زاینده‌رود، ثبت دماهای عجیبی را تجربه کرد. به‌نوعی که در اغلب روزها دمای هوا از ۳۳ درجه بیشتر بود و حتی در ساعاتی از برخی روزها دمای ۴۰ درجه را نیز تجربه کرد؛ دمایی که مربوط به اوج تابستان در اصفهان است.
وی تصریح کرد: با بازگشایی مجدد زاینده‌رود، بار دیگر در روزهای آینده دمای هوا معتدل خواهد شد، این مثال بسیار ساده، نشان از یک واقعیت علمی در ارتباط با اصفهان دارد که اقلیم و هوای این استان بستگی تام به وجود رودخانه‌ای دارد که در حقیقت متعلق به این استان است؛ چرا که استان چهارمحال و بختیاری در حوضه کارون قرار دارد.
مصوبات قانونی حوضه زاینده‌رود نادیده گرفته می‌شود
این کارشناس اقلیم‌شناسی تصریح کرد: متاسفانه مسئولان ما نتوانسته‌اند در طول سال‌های گذشته با توسل به واقعیات علمی و حتی مصوبات قانونی، به‌ویژه تاکید بر این نکته که اصفهان، حق‌آبه ۹۷ درصدی در ارتباط با زاینده‌رود دارد و اینکه چرا باید رودخانه‌ای که ۹۳ درصد آن در استان اصفهان قرار دارد، در مسیر طبیعی خود جریان نداشته و به «چشمه تبدیل شود»، در برابر جریان‌های بی‌منطق تسلیم شده‌اند و وزارت نیرو نیز نتوانسته جواب درستی در ارتباط با مطالبات حق‌آبه داشته باشد؛ نه فقط نسبت به کشاورزان اصفهان، بلکه تالاب گاوخونی، محیط‌زیست، درختان مسیر رودخانه، حیات‌وحش و مردم این استان.
وی گفت: اگر از بسیاری از مسئولان وزارت نیرو در ارتباط با معنای حق‌آبه سوال کنید و اینکه از نظر قانونی و شرعی چه نکاتی در آن نهفته است، به شما این اطمینان را می‌دهم که اطلاعات بسیار اندکی دراین‌ارتباط خواهند داشت و حتی اطلاعی درباره آن ندارند. اینجاست که وظیفه رسانه‌ها و حتی کم‌کاری آنها به‌خوبی مشخص می‌شود.
عذرخواهی به خاطر بیان واقعیت‌های علمی
عباسی با اشاره به اینکه جریان زاینده‌رود نباید وابسته به احساسات باشد و با توسل به مظلوم‌گرایی، توسط هر قشری- تفاوتی ندارد- قانون متوقف شود، بیان کرد: متاسفانه در روزهای اخیر شاهد بودیم که یک خبرنگار ملی مجبور به عذرخواهی برای استفاده از حقیقت ناشی از تحقیق، در گزارش تلویزیونی خود شده است، باید توجه کنیم که ما یک جمعیت سه میلیونی را در برابر یک جمعیت ۸۵هزارنفری قرار داده‌ایم، قرار نیست یک تمدن به دلیل عدم رعایت قانون حق‌آبه‌های قانونی، به سمت نابودی پیش برود و هیچ نگوییم. کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه چند سالی است که بیماری‌های تنفسی و همچنین بیمارهای ناشی از گرمای بی‌سابقه هوا، در اصفهان بسیار افزوده شده است که این امر به تغییر اقلیم برمی‌گردد، ابراز کرد: شاید این دما برای برخی استان‌های جنوبی کشور عجیب نباشد، اما باید توجه کنیم که طبع مردم هر استانی با آب‌وهوای آن گره خورده است و دمایی که ممکن است برای برخی استان‌ها طبیعی باشد، موجب بیماری‌های شدید گوارشی و تنفسی در دیگر استان‌ها می‌شود.
اصفهان، چهار فصل یا دو فصل؟!
چندی سالی است که اصفهان چهار فصل تنها دو فصل زمستان و تابستان را تجربه می‌کند، لباس‌های پاییزه و بهاره در کمدها خاک می‌خورند؛ چراکه سرمای زمستان که تمام می‌شود، تابستان با گرمای وحشتناک خود به اصفهان رو می‌کند. بنا به گفته مسئولان باتوجه‌به خشکی زاینده‌رود، تابستان جهنمی امسال در انتظار اصفهان است.
افزایش دما در اردیبهشت‌ماه فراتر از نرمال
نوید حاجی‌بابایی، معاون و توسعه پیشبینی اداره کل هواشناسی اصفهان، دراین‌ارتباط با بیان اینکه روند افزایش دما در اردیبهشت‌ماه فراتر از نرمال خواهد بود، اظهار کرد: از نیمه دوم بهار تا اواسط تابستان سال جاری بیشترین شرایط افزایش دما در استان اصفهان پیشبینی می‌شود.
وی افزود: بیشترین افزایش دما در بازه زمانی نیمه اردیبهشت تا اواسط تیرماه پیش رو خواهد بود که بین دو تا سه درجه سلسیوس، بالاتر از حد معمول در سطح استان، به‌ویژه در مناطق شمال، شرق و شمال شرق مانند شهرستان‌های خور و بیابانک، کاشان، اردستان و نائین و نیز شهرستان‌های مرکز اصفهان پیشبینی می‌شود. معاون توسعه و پیشبینی اداره کل هواشناسی اصفهان، گفت: امسال تابستان زودرس خواهیم داشت و زودتر درگیر گرما خواهیم شد که بیشترین افزایش دما در ماه‌های خرداد و تیر امسال پیشبینی می‌شود.
حاجی‌بابایی، با بیان اینکه در روزهایی که دما بالاتر از نرمال خواهد بود، مردم از قرارگرفتن در معرض مستقیم نور خورشید به‌ویژه در ساعات میانه روز خودداری کنند، ابراز کرد: توصیه می‌شود که از نیمه اردیبهشت تدابیر لازم جهت کنترل و مدیریت مصرف منابع آبی و حامل‌های انرژی در استان اصفهان مدنظر
قرار گیرد.
نظر شما