آگاه: سازمان زندان‌ها در راستای انجام وظیفه خود در اصلاح و بازپروری مددجویان، اقدامات فرهنگی، تربیتی، روان‌شناختی و اجتماعی فراوانی را در دستور کار قرار داده که شامل ایجاد اشتغال صنعت محور برای زندانیان، کمک به ادامه تحصیل آنها، تشویق زندانیان به شرکت در فعالیت‌های ورزشی و قرآنی حتی در سطح ملی و بین‌المللی می‌شود.
حال ازآنجاکه اشتغال مهم‌ترین بستر برای باز اجتماعی شدن زندانیان است، در این راستا تعداد زندانیان شاغل در پایان سال ۱۴۰۳ به ۴۸ هزار نفر رسیده است. نقطه عطف این اقدامات تعیین راهبرد اشتغال صنعت محور به‌عنوان پایدارترین شغل و خوابگاه - کارگاه طی ۱۵ ماه گذشته بوده است که موجبات بهره‌برداری و افتتاح ۴۶‌پروژه اشتغال‌زایی اولویت‌دار جدید با افزایش ظرفیت بیش از دو هزار نفر و اختصاص فضاهای کارگاهی به مساحت بالغ بر ۳۰ هزار مترمربع شده است. رشد بیش از پنج برابری میانگین دستمزد زندانیان از نتایج تمرکز بر اشتغال طی سه سال اخیر است. به همین ترتیب رشد آموزش‌های مهارتی و حرفه‌آموزی به میزان ۱۰ میلیون نفرساعت برای صدهزار نفر، توسعه جذب منابع از کارآفرینان و خیرین، ایجاد مشوق‌های جدید و اعطای وام اشتغال‌زایی و موجبات افزایش شاخص‌های توسعه اشتغال شده است.
تاثیرات عمیق قرآن کریم در اصلاح رفتار تعداد قابل‌توجهی از زندانیان، مستعدشدن دل‌ها، فراهم‌شدن شرایط توبه، موجبات برخورداری بیشتر از ارفاقات قانونی و حتی عفو زندانیان شده است. بهره‌مندی هزار و ۷۴۹ نفر فعال در حوزه قرآنی از عفو و تخفیف مجازات در سال گذشته و فعالیت ۶۱۱ دارالقرآن کریم، با رشد بالای ۵۰ درصدی، شرکت هشت هزار و ۶۷۱ نفر در دوره‌های متنوع آموزش قرآن ازجمله فعالیت‌های قرآنی بوده است. فقط ۳۱ نفر به‌عنوان حافظ کل حاملین کلام وحی در سال ۱۴۰۳ و نیز تعداد ۷۶۳ حافظ تا ۳۰ جز بوده‌اند.
تلاش شد با همکاری صداوسیمای استانی و ملی و مرکز رسانه قوه قضاییه حضور زندانیان فعال در برنامه‌های پر بیننده (محفل) فراهم تا زمینه بیشتر ایجاد انگیزه سایر زندانیان، توسعه فعالیت‌ها و انعکاس خدمات به جامعه فراهم شود. توسعه برنامه‌های فرهنگی و تربیتی با اعطای امتیازات برای برخورداری از ارفاقات قانونی با هدف جلب مشارکت بیشتر زندانیان در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی دنبال می‌شود. در این راستا حضور مستمر ۶۲۲ روحانی در داخل اندرزگاه‌ها و سایر کارشناسان مرتبط و فعالیت مبلغین در قالب انعقاد تفاهم‌نامه با مراکز حوزه علمیه و سازمان تبلیغات اسلامی با محوریت گسترش فرهنگ نماز جماعت و فعالیت حدود هزار نمازخانه و ۲۸۶ هیئت مذهبی ثبت شده سرعت بیشتری یافته است. به همین ترتیب فعالیت ۴۱۰ کتابخانه فعال و اجرای ۲۰ هزار و ۹۲۰ برنامه متنوع فرهنگی به‌ویژه برنامه توسعه فرهنگ ایثار و شهادت ۸۳۰ مسابقه کتاب‌خوانی سیره شهدا هزار و ۲۰۰ یادمان، ایجاد ۵۰۶ جایگاه بزرگداشت شهدا و برخی مصادیق این فعالیت‌ها به‌شمارمی رود. نکته شایان ذکر این است که در سال گذشته سازمان زندان‌ها به‌عنوان دستگاه شایسته تقدیر در امر اقامه نماز در اجلاسیه سراسری نماز لوح سپاس دریافت کرد.
باتوجه‌به نقش بی‌بدیل آموزش در تکامل شخصیت و کاهش آسیب‌های اجتماعی، ریشه‌کنی بی‌سوادی در دستور کار جدی برنامه‌های آموزشی بوده به‌طوری‌که کاهش ۲۸ درصدی زندانیان بی‌سوادی، شرکت حدود ۹ هزار نفری تحت پوشش همه مقاطع تحصیلی آموزش و پرورش و حضور ۱۹۵ نفری در مقاطع تحصیلی دانشگاهی تا سطح دکتری ازجمله اقدامات تحولی در سال گذشته بوده است. در حال حاضر بزرگ‌ترین معضل اجتماعی در کشور اعتیاد است؛ بنابراین همگام با سیاست‌های کشوری حدود ۸۲ هزار نفر تحت پوشش سبدهای متنوع درمان اعتیاد هستند مراتب مذکور نقش بسزایی در کنترل رفتارهای پرخطر و تحسین نمایندگان نهادهای بین‌المللی و مجامع علمی را به همراه داشته است.
باتوجه‌به تاثیرات غیرقابل‌انکار زندان بر خانواده زندانیان، رافت اسلامی دستگاه قضا برای پوشش حمایتی از خانواده‌ها با مشارکت نهادهای مردمی توسعه‌یافته است. گسترش چتر حمایتی با فعالیت ۲۳۲ انجمن حمایت از زندانیان در شهرستان‌های سراسر کشور با پوشش نزدیک به ۶۳ هزار نفری خانواده‌های نیازمند و با ارائه خدمات متنوع کمک معیشتی، آموزشی و توانمندسازی و اشتغال‌زایی حمایت از تحصیل و ازدواج فرزندان ثمرات بسیار مثبتی به همراه داشته است. با مشارکت خیرین، ستادهای مردمی دیه سراسر کشور و انجمن‌های حمایت زمینه آزادی ۲۰ هزار و ۴۱۹ نفر از زندانیان جرایم غیرعمد و واجد شرایط در سال ۱۴۰۳ فراهم شد که نسبت به سال ۱۴۰۲ دارای رشد چشمگیر حدود ۵۰ درصدی بوده است. به‌خصوص اینکه برای اجرای دستور ویژه رئیس قوه قضاییه در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۳ و همزمان با ماه‌های رجب و شعبان و رمضان ضمن اجرای پویش‌های متنوع، مراسم گلریزان با همکاری صداوسیما تحت عنوان گره‌گشا باش و جلب مشارکت مردم نوع‌دوست ایران، به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت. 
تعداد زندان‌های منتقل شده پس از ابلاغ قانون انتقال زندان‌ها در حدود ۲۳ سال ۴۳ مرکز بوده است، اما تعداد ۱۹ موسسه اصلاحی و تربیتی فقط طی سه سال گذشته و به‌رغم محدودیت بودجه و اعتبارات عمرانی به بهره‌برداری رسید. 
نکته حائز اهمیت اینکه در راستای سیاست دولت اجرای بخش‌نامه مولدسازی، برنامه‌محوری سازمان زندان‌ها برای افزایش سرانه استاندارد فیزیکی و انتقال زندان به خارج از شهرها، با هدف کاهش آسیب برای شهروندان به برای استقرار زندان‌های قدیمی در بافت شهری، اجرای بخش‌نامه مذکور بوده است. به‌طوری‌که رتبه نخست سازمان زندان‌ها در سال گذشته بین همه دستگاه‌های اجرایی حکایت از حرکت جدی و عزم سازمان در سال گذشته در این خصوص است. توسعه دادرسی الکترونیک به میزان بالای ۸۳ درصد و استقرار مراکز آزادی تحت نظارت سامانه‌های الکترونیکی پابند، برای آن دسته از زندانیان جرایم سبک واجد شرایط که حضور آنان در جامعه خطر آفرین نیست، با بومی‌سازی دانش و مشارکت دانش‌بنیان‌ها و تولید انبوه ازجمله رویکردهای دستگاه قضا در حوزه هوشمندسازی و بهره‌مندی از فناوری اطلاعات به روز طی سنوات اخیر است.