آگاه: وزیر خارجه عمان از تعویق جلسه دور چهارم مذاکره غیرمستقیم ایران و آمریکا در روز شنبه به دلایل لجستیکی خبر داد. «بدر بوسعیدی» وزیر خارجه عمان در این راستا گفت: به دلایل لجستیکی، نشست ایران و آمریکا که به‌طور موقت برای شنبه برنامه‌ریزی شده بود، به تعویق افتاده است. وی افزود: تاریخ‌های جدید پس از توافق دو طرف اعلام خواهد شد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نخستین واکنش به تعویق دور چهارم مذاکرات، در گفت‌وگو با خبرنگاران تصریح کرد که تعویق مذاکرات میان ایران و آمریکا، پیشنهاد وزیر خارجه عمان بود و تاریخ احتمالی بعدی، متعاقبا اطلاع‌رسانی خواهد شد.
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان نیز دلیل تعویق دور چهارم مذاکرات با آمریکا را اعلام کرد و گفت که ما به همراه طرف‌های عمانی و آمریکایی، تصمیم گرفتیم دور چهارم مذاکرات را به دلایل تدارکاتی و فنی به تعویق بیندازیم. عراقچی تاکید کرد که از طرف ایران، هیچ تغییری در عزم ما برای دستیابی به یک راه‌حل مذاکراتی ایجاد نشده است؛ در واقع، ما بیش از هر زمان دیگری مصمم به دستیابی به یک توافق عادلانه و متوازن هستیم؛ توافقی که پایان تحریم‌ها را تضمین و در خصوص اینکه برنامه هسته‌ای ایران برای همیشه صلح‌آمیز خواهد ماند، اعتمادسازی کند. ضمن آنکه تضمین شود حقوق ایران به طور کامل رعایت خواهد شد.
گمانه‌زنی‌ها در فضای غیررسمی
اما در فضای غیررسمی و در محافل سیاسی و رسانه‌ای، تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌هایی درباره علت تعویق دور چهارم مذاکرات به گوش می‌رسد؛ خط اصلی این تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها، در «دبه کردن آمریکا» خلاصه می‌شود.
با مرور و تحلیل محتوای اظهارات مقامات دولت ترامپ، این تحلیل حاصل می‌شود که آمریکایی‌ها می‌خواهند دست‌فرمان مذاکره غیرمستقیم با ایران پیرامون موضوع هسته‌ای را کج کنند و مطالبات زیاده‌خواهانه‌ای را به روی میز بگذارند و مباحث موشکی و منطقه‌ای را نیز پیش بکشند؛ موضوعاتی که مقامات کشورمان به‌کرات اعلام کرده‌اند در زمره خطوط قرمز هستند و در باب آنها مذاکره‌ای در کار نخواهد بود.
نخستین نشانه‌ها از تلاش آمریکا برای کج‌کردن فرمان مذاکرات هسته‌ای با ایران، در پیام چهارشنبه‌شب «پیت هکست» وزیر جنگ دولت ترامپ، کرد یافت؛ این مقام ارشد پنتاگون (وزارت جنگ آمریکا) در آستانه دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، شامگاه چهارشنبه ۳۰ آوریل با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس ایران را تهدید کرد که تاوان حمایت از شبه‌نظامیان حوثی یمن را خواهد پرداخت. پیت هگست با انتشار متنی با عنوان «پیام به ایران» نوشت: «ما شاهد حمایت مرگبار شما از حوثی‌ها هستیم و دقیقا می‌دانیم چه می‌کنید.» وزیر جنگ آمریکا مدعی شد: شما به‌خوبی از توانایی ارتش ایالات متحده آگاه هستید و به شما هشدار داده شده بود. تاوان این حمایت را در زمان و مکانی که ما تعیین می‌کنیم، خواهید پرداخت. هگست همچنین پیام دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا که در ماه مارس اعلام کرده بود، جمهوری اسلامی ایران را مسئول هرگونه حمله حوثی‌ها می‌داند، بازنشر کرد. این پیام تهدیدآمیز و ادعایی «پیت هکست» توسط «استیو ویتکاف» نماینده آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم با ایران، بازنشر شد.
خطِ ارعاب!
ترامپ نیز در ادامه استراتژی ارعاب و تهدید آمریکایی‌ها در پستی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» نوشت که اگر از ایران نفت بخرید، حق فعالیت اقتصادی در آمریکا را ندارید. ترامپ مدعی شد ایران در دوره نخست ریاست‌جمهوری من با بحران شدید اقتصادی روبه‌رو بود و عملا منابع مالی قابل‌توجهی در اختیار نداشت. درنتیجه، نه به حماس کمک مالی می‌کرد، نه به حزب‌الله و نه به هیچ گروه دیگه‌ای، چرا که توان مالی‌اش رو نداشت. شب گذشته تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کردم؛ بر اساس این تحریم‌ها، هر کشوری که از ایران نفت خریداری کند، اجازه فعالیت اقتصادی در ایالات متحده را نخواهدداشت. «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا هم در امتداد سیاست دبه‌کردن آمریکایی‌ها به فاکس‌نیوز گفته که اگر جمهوری اسلامی به دنبال یک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای غیرنظامی است، یعنی قصد دارد مانند بسیاری از کشورهای دیگر نیروگاه هسته‌ای برای تولید برق داشته باشد، راه مشخصی برای آن وجود دارد: ساخت رآکتور و واردات اورانیوم غنی‌شده برای سوخت این رآکتورها. ده‌ها کشور در جهان همین مسیر را طی می‌کنند.
روبیو مدعی شد: تنها کشورهایی که خود اورانیوم را غنی می‌کنند، آنهایی هستند که سلاح هسته‌ای دارند. ایران ادعا می‌کند که نمی‌خواهد به سلاح دست یابد، اما در واقع چیزی را مطالبه می‌کند که بی‌سابقه است؛ تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای در جهان باشد که اورانیوم غنی می‌کند. میزان غنی‌سازی، مثلاً ۳.۶۷ درصد، در اصل چندان مهم نیست، چون اگر کشوری توانایی فنی غنی‌سازی در این سطح را داشته باشد، از نظر فنی قادر خواهد بود آن را به سطح مورد نیاز برای سلاح نیز برساند.
وزیر خارجه آمریکا گفت که برای جمهوری اسلامی ایران بهترین فرصت ایجاد شده است و تهران نباید از حضور بازرسان، ازجمله بازرسان آمریکایی، هراس داشته باشد. ایران کافی است اعلام کند که دیگر قصد غنی‌سازی اورانیوم را ندارد، می‌خواهد رآکتور داشته باشد چون به انرژی هسته‌ای نیاز دارد و اورانیوم غنی‌شده مورد نیاز را وارد خواهد کرد. روبیو در ادامه لفاظی‌های خود به فاکس نیوز گفت: این یک فرصت استثنایی برای ایران است؛ اگر از آن استفاده کند، بهترین فرصتی خواهد بود که در اختیارش قرار گرفته است. دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری صلح است؛ او خواهان جنگ و درگیری نیست، اما اگر تهران راه کنونی را نپذیرد، ترامپ خیلی روشن گفته است در صورت لزوم از نیروی نظامی برای نابودکردن آن استفاده خواهد کرد.
اما در ادامه انعکاس پیام‌های وارونه و متناقض‌نما از سوی آمریکایی‌ها «تمی بروس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی در خصوص پست وزیر خارجه عمان در شبکه اجتماعی اکس برای تعویق دور جدید مذاکرات «به دلایل لجستیکی و فنی»، گفت: هیچگاه زمان و مکان حضور ایالات متحده در دور چهار مذاکرات تایید نشده بود. بروس در ادامه همچنین گفت: اما می‌توانم به شما بگویم براساس آنچه نماینده ما در مذاکرات می‌گوید، حدس می‌زنم در آینده نزدیک اتفاقی رخ خواهد داد و به محض اینکه این جزییات را داشته باشیم، به شما اطلاع خواهیم داد.
نقش مخرب گروسی؟!
در همین راستا، روزنامه تهران‌تایمز نیز به نقل از منابع مطلع درباره لغو مذاکرات روز شنبه آمریکا و ایران نوشت: گروسی تحت‌فشار سه کشور اروپایی، روند مذاکرات ایران و آمریکا را مختل کرده است.
تهران‌تایمز افزود: گزارش‌ها حاکی است گروسی با ارائه اطلاعات گمراه‌کننده به آمریکا، در پی القای بی‌اعتباری روایت ایران از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود است. این روزنامه اضافه کرد: به نظر می‌رسد گروسی برای ورود به روند مذاکرات ایران و آمریکا، از هر ابزاری استفاده می‌کند.
اما علاوه بر مسائل پیش‌گفته، نکته مهم دیگر، اختلافات فاحش در داخل دولت ترامپ است؛ اختلافاتی عمیق در باب نحوه مذاکره با ایران؛ از یک‌سو تندروهای مستقر در دولت ترامپ که تحت هدایت نومحافظه‌کاران و آیپک‌نشینان هستند و می‌خواهند ترامپ را به سیاست حماقت‌بار نظامی‌گری در برابر ایران بکشند و گروهی دیگر که به نظر معقول‌تر فکر می‌کنند و می‌دانند خروج واشنگتن از مسیر دموکراسی و شیفت‌کردن به نظامی‌گری در برابر ایران چه بهای هنگفت و خارج از محاسبه‌ای برای دولت ترامپ و ساختار حکمرانی در آمریکا خواهدداشت.
در همین راستا، «مایک والتز» که در زمره اعضای تندرو دولت ترامپ است، از سمت مشاور امنیت ملی خلع شده است. در همین رابطه، «فاکس نیوز» روز پنجشنبه گزارش داد که «مایک والتز» و معاونش «الکس وونگ» اخراج شده‌اند. «وال‌استریت ژورنال» نیز گزارش داد که والتز با برخی مقامات کاخ سفید دچار تنش و برخورد شده بود. طبق گزارش «وال‌استریت ژورنال»، والتز دیدگاه‌هایی تندروانه‌تر نسبت به اوکراین و ایران دارد؛ یک منبع در دولت آمریکا گفت: ترامپ مدتی پیش اعتمادش را به والتز از دست داد.
ترامپ نیز پس از انتشار خبر اخراج والتز در پستی مجازی نوشت که «مایک والتز» سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد خواهد شد و «روبیو» با حفظ سمت مشاور امنیت ملی آمریکا شد. ترامپ در پیامش تصریح کرد: خوشحالم اعلام کنم که مایک والتز را به‌عنوان سفیر بعدی ایالات متحده در سازمان ملل متحد معرفی خواهم کرد. مایک والتز از زمان خدمت در ارتش در میدان نبرد، در کنگره و به‌عنوان مشاور امنیت ملی من، سخت تلاش کرده است تا منافع ملت ما را در اولویت قرار دهد.
ترامپ در نقش دلجویی از والتز ظاهر شد و نوشت: می‌دانم که او در نقش جدید خود نیز همین کار را خواهد کرد. در این فاصله، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، به‌عنوان مشاور امنیت ملی خدمت خواهد کرد و رهبری قوی خود را در وزارت امور خارجه ادامه خواهد داد. ما با هم به مبارزه خستگی‌ناپذیر خود برای ایمن کردن دوباره آمریکا و جهان ادامه خواهیم داد. از توجه شما به این موضوع متشکرم!
اختلافات ریشه‌دار در داخل هیات حاکمه آمریکا
اما به نظر همه چیز در حال ختم‌شدن بود که پست مجازی پسر ارشد ترامپ، بار دیگر اذهان را به سمت وجود اختلافات ریشه‌دار در دولت ترامپ برد. پسر ترامپ در پست مجازی خود، به تلاش‌های نئوکان‌ها (نومحافظه‌کاران آمریکایی) برای به شکست کشاندن مذاکرات ایران و آمریکا اشاره کرد. «جونیور ترامپ» در واکنش به مطلبی که خبر از عملیات تبلیغاتی بنیاد صهیونیستی FDD علیه ویتکاف و مذاکرات ایران و آمریکا داده است، اینگونه نوشت که «نومحافظه‌کاران دولت پنهان، استیو ویتکاف را تخریب می‌کنند، چون به دنبال تضعیف دستور کار سیاست خارجی پدرم هستند. دولت پنهان خواهان جنگ ابدی است!»
برخی رسانه‌ها نیز از بالاگرفتن دعوا بین حامیان ترامپ بر سر توافق با ایران خبر دادند و نوشتند: یک سو اسرائیلی‌های حامی ترامپ مانند «امیلی شرادر» و ضدبرجام معروف «مارک دوبوویتز» و در مقابل پسر ارشد ترامپ و شخصیت‌های رسانه‌ای راست‌گرا مثل «چارلی کِرک» که به موسسه «دفاع از دموکراسی» و «دووبویرتز» حمله کردند.