آگاه: تاریخ دفاع مقدس نشان می‌دهد که تعداد قابل‌توجهی از رزمندگان، فرماندهان میانی و حتی از فرماندهان عالی، از میان جوانان و نوجوانانی برخاستند که نه تجربه کلاسیک نظامی داشتند و نه تربیت در آکادمی‌های جنگ را پشت سر گذاشته بودند. اما همان‌ها در میدان عمل، کارنامه‌ای نوشتند که حیرت ژنرال‌های بعثی و حامیان غربی‌شان را برانگیخت. شهید حسن باقری با کمتر از ۲۷ سال سن، ساختار اطلاعات - عملیات سپاه را بنیان نهاد. شهید همت در میانه دهه سوم زندگی‌اش، فرمانده لشکری شد که عملیات خیبر را آفرید. نوجوان شهیدی چون بهنام محمدی در خرمشهر، نماد بلوغ تاریخی نسل جوان شد؛ نسلی که امام خمینی(ره) درباره‌اش فرمود: اینجانب از دور، دست و بازوی قدرتمند شما را که دست خداوند بالای آن است، می‌بوسم و بر این بوسه افتخار می‌کنم.
این پدیده به معنای قدرت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران بود؛ چرا که ساختار متصلب قدرت نظامی کلاسیک، جای خود را به الگوی قدرت انقلابی - جوانانه داد. در این الگو، عنصر ایمان، جایگزین فرمول‌های متعارف جنگ شد. همین‌جاست که می‌توان گفت دفاع مقدس، یک مدرسه تمدنی برای تولید نسل مومن، کارآمد و آینده‌ساز بود. رهبر انقلاب در سال‌های اخیر بارها تاکید کرده‌اند: «جوانان، پیشران اصلی حرکت ملت‌ها هستند» و در پیام به جوانان غربی نیز نشان دادند که چگونه سرمایه جوانی می‌تواند حقیقت را جست‌وجو کند و جریان‌ساز شود و همچنین در بیانیه گام دوم فرمودند: «جوانان در فضای مجازی و علمی می‌توانند جهاد بزرگ دیگری را سامان دهند.» در اندیشه رهبری، جوانی ظرفیتی است که در آن، شور، ایمان و امکان دگرگونی بیش از هر زمان دیگری فراهم است. این سرمایه وجودی، در پیوند با ایدئولوژی مقاومت اسلامی، به موتور تاریخ بدل می‌شود. نمونه تاریخی آن، نهضت عاشورا است که شماری از یاران امام حسین علیه‌السلام، جوانان بودند؛ از علی‌اکبر و قاسم و عون تا عبدالله و علی‌اضعر.
حضور و اثرگذاری جوانان و نوجوانان در جنگ دوازده‌روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی را باید همزمان به‌عنوان پدیده اجتماعی، استراتژیک و معرفتی فهم کرد؛ پدیداری که باردیگر تایید می‌کند چرا جوانی همواره موتور حرکت مقاومت بوده است.
۱. جوانی به‌عنوان موتور مقاومت: جوانی، مسئله‌ای صرفا روان‌شناختی نیست؛ بلکه متغیری ساختاری است. رهبر انقلاب بارها جوانان را موتور محرکه و منبع حرکت و خلاقیت خوانده‌اند؛ این گزاره یک الگوی سیاست‌پذیری است که نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری نمادین و سازمانی روی نسل جوان، به‌عنوان موتورِ تغییر، بازده امنیتی و اجتماعی دارد.
۲. عوامل تئوریک پیوستگی جوانی و مقاومت: سه رکن را می‌توان تفکیک کرد؛ انگیزش ارزشی (آرمان‌خواهی و هویت جمعی)، سرمایه اجتماعی شبکه‌ای (پیوندهای هم‌افزا در بسترهای رسمی و غیررسمی) و مهارت‌های دیجیتال (توانِ روایت‌سازی و جنگ نرم). ترکیب این ارکان تولیدِ یک ظرفیت تقابل روایت می‌کند که توان دارد صحنه سیاسی را دگرگون سازد؛ زیرا روایتِ ساخته‌شده توسط جوانان می‌تواند هم عملیات اطلاع‌رسانیِ دشمن را تضعیف کند و هم سرمایه‌های نمادین مقاومت را بین مخاطبان جهانی بازتوزیع نماید. پژوهش‌های معاصر درباره تعلقِ جوانان به عرصه عمومی دیجیتال و ظرفیت روایت‌سازی دیجیتال این روند را تایید می‌کنند.
۳. نسبت نوجوانیِ زیستِ مجازی با تجربه جنگ: نوجوانانی که در فضای مجازی پرورش یافته‌اند، زیستِ نمادین و معرفتی متفاوتی دارند؛ آنها مرزهای خصوصی و عمومی را بازطراحی می‌کنند، مسائل هویتی را در پلتفرم‌ها انجام می‌دهند و نسبت خود با شاهدی و کنشگر را بازتعریف می‌کنند. این به‌معنای وقوع دو فرآیند همزمان است: اول، تسریعِ انتشارِ روایت‌های میدانی و تصویری که امکان روایتگری مستقل را می‌دهد؛ دوم، ریسکِ آلودگی روایت به اطلاعات نادرست و احساس‌زدگی. مدیریت این دوسویه‌گی نیازمند سازوکارهای سیاست روایت دقیق و واکنش سریعِ فکت‌محور است تا روایتِ مقاومت هم مشروعیت محتوا بیابد و هم از هزینه‌های حیثیتی و حقوقی دور بماند.
۴. روش‌های پیوند روایت جنگ دوازده‌روزه با سبک زندگی دیجیتال:
۱. ساختِ بسته‌های روایتِ: مستندسازیِ میدانیِ دقیق، تقویت واحدهای فکت‌چک و انتشارِ نسخه‌های کوتاه و بلند متناسب با پلتفرم‌های مختلف تا روایتِ رسمیِ مقاومت، ظرفیتِ عبور از سدِ بی‌اعتمادی جهانی را بیابد.
۲. آموزش رسانه‌ای: طراحی کارگاه‌های مهارتی برای نوجوانان درباره اخلاق روایتگری، حفاظت از داده‌های شخصی و تشخیص عملیات روانی؛ این آموزش‌ها باید با زبان عام و ابزارهای عملی پیوند یابد.
۳. سازوکارهای حافظه‌ساز دیجیتال: ایجاد آرشیوهای دیجیتال چندسطحی که هم شواهد میدانی را نگه دارند و هم امکان دسترسی علمی و قضایی را فراهم کنند؛ چنین سازوکاری برای پیگیری شکایات حقوقی و شکل‌گیری پرونده‌های بین‌المللی اهمیت دارد. در زمینه مستندسازی و نقش جوانان به‌عنوان حافظه‌سازانِ مقاوم، مطالعات نشان داده‌اند که نوجوانان می‌توانند به‌عنوان سایت‌های مقاومت در ثبت و انتقال حافظه عمل کنند.