آگاه: رهبر انقلاب در تبیین اهمیت غنی‌سازی تأکید می‌کنند: «صنعت هسته‌ای با این عظمت، بدون داشتن توانایی غنی‌سازی یک چیز بی‌فایده است، زیرا برای سوخت نیروگاه‌هایمان باید دستمان را دراز کنیم به [طرف] دیگران.» ۱۴۰۴/۰۳/۱۴ این سخن نشان می‌دهد که از نگاه ایشان، مسئله اصلی در ماجرای هسته‌ای، موضوع «وابستگی» یا «استقلال» است. اگر کشوری نتواند سوخت نیروگاه‌های خود را تولید کند، عملا مجبور است در بزنگاه‌های سیاسی، دست نیاز به‌سوی قدرت‌های خارجی دراز کند و این همان نقطه‌ای است که دشمنان روی آن حساب باز کرده‌اند.
تشبیهی که ایشان به کار می‌برند به‌خوبی ماهیت موضوع را روشن می‌کند: «این مثل آن می‌ماند که شما نفت در داخل کشورتان داشته باشید، اما حق نداشته باشید پالایشگاه درست کنید و بنزین تولید کنید!» (همان) همان‌گونه که نفت بدون پالایشگاه معنایی ندارد، نیروگاه هسته‌ای بدون غنی‌سازی نیز ابتر است. از این‌رو، فشارها و تحریم‌های غرب بیش از هر چیز بر این نقطه متمرکز شده است.
تجربه تاریخی ایران در ماجرای سوخت ۲۰ درصد نیز شاهدی روشن بر این تحلیل است. رهبر انقلاب روایت می‌کنند که چگونه آمریکا و متحدانش ابتدا وعده تامین سوخت را دادند، اما در نهایت «وقتی دیدند ما روی گرفتن ۲۰ درصد دقت و اصرار داریم، زیر قول خودشان زدند و ندادند!» (همان) این تجربه به‌وضوح نشان داد که اتکای ایران به خارج، نه‌تنها منجر به پیشرفت نمی‌شود بلکه کشور را در معرض باج‌خواهی قرار می‌دهد. در مقابل، «دانشمندان ما خودشان در داخل ۲۰ درصد را تولید کردند.» (همان)  این نقطه عطفی بود که نشان داد توان ملی، برتر از وعده‌های قدرت‌های جهانی است.
تحلیل دیگر رهبر انقلاب به ظرفیت عظیم نیروی انسانی جوان و دانشمند ایران بازمی‌گردد. ایشان با اشاره به جهش علمی در غنی‌سازی می‌گویند: «آن جوانی که می‌تواند... غنی‌سازی اورانیوم را از سه‌ونیم درصد به ۲۰ درصد برساند، این جوان نمی‌تواند ماشین را برای تولید خودرو یا فلان موضوع دیگر پیشرفت بدهد و پیش ببرد؟ چرا نمی‌تواند؟ جوان ما توانایی‌اش را دارد.» ۱۳۹۶/۰۱/۰۱ در واقع، از نگاه رهبری، مسئله هسته‌ای تنها یک میدان از توانمندی ایرانیان است. اگر این جوانان توانسته‌اند با وجود فشارها و تحریم‌ها گره‌ای پیچیده چون غنی‌سازی را باز کنند، بی‌تردید می‌توانند در حوزه‌های دیگر نیز تحولی بنیادین ایجاد کنند.
بر این اساس، می‌توان گفت غنی‌سازی نه صرفا یک فناوری، بلکه نمادی از «خودباوری ملی» است. همین خودباوری است که به تعبیر ایشان دشمنان را دستپاچه کرده است: «آنچه امروز جنجال آمریکایی‌ها علیه ایران را به‌وجود آورده و اینها را دستپاچه کرده، این است که اینها دارند می‌بینند که ایران نیروگاه هسته‌ای را به‌وجود آورده و می‌تواند برق هسته‌ای تولید کند و سوخت و خوراک آن را هم خودش در داخل تولید می‌کند.» ۱۳۸۳/۰۴/۰۱ به عبارت دیگر، نگرانی اصلی آمریکا و غرب از بمب هسته‌ای نیست؛ بلکه از استقلال ایران است.
تحلیل این نگاه روشن می‌سازد که هدف اصلی دشمنان از فشار بر برنامه هسته‌ای، نه ممانعت از یک فناوری خاص، بلکه جلوگیری از شکل‌گیری یک «ایران مستقل و توانمند» است. همان‌طور که رهبر انقلاب تصریح می‌کنند: «حرف اول آمریکایی‌ها این است که شماها اصلا صنعت هسته‌ای نداشته باشید... در ده‌ها رشته مهم دیگر به ما وابسته باشید.» ۱۴۰۴/۰۳/۱۴  بنابراین نزاع هسته‌ای، نزاعی بر سر «حق ملت ایران برای پیشرفت» است.
از این منظر، تأکید بر غنی‌سازی به‌عنوان «حق مسلم» معنایی عمیق‌تر می‌یابد. این حق، نه یک امتیاز صرفا فنی، بلکه ضامن استقلال و عزت کشور است. درست همان‌طور که ایشان هشدار دادند: «اگر ما این فناوری را نداشته باشیم، معنایش این است که فردا که راکتور هسته‌ای بوشهر ساخته شد، ما برای سوختش باید برویم درِ خانه این کشور و آن کشور را بزنیم.» ۱۳۸۳/۰۴/۰۱ چنین وابستگی‌ای همان چیزی است که دشمنان ایران می‌خواهند و ملت ایران با تکیه بر توان دانشمندان خود، آن را 
برنمی‌تابد.
در جمع‌بندی می‌توان گفت بیانات رهبر انقلاب، غنی‌سازی را نه یک انتخاب اختیاری، بلکه ضرورتی حیاتی برای ایران معرفی می‌کند. ضرورتی که هم استقلال انرژی کشور را تضمین می‌کند، هم نماد توان علمی جوانان ایرانی است و هم مانع بزرگی در برابر باج‌خواهی قدرت‌های جهانی. به همین دلیل، هرگونه عقب‌نشینی در این حوزه مساوی با عقب‌نشینی از استقلال و عزت ملی خواهد بود. در نقطه مقابل، تداوم این مسیر می‌تواند به الگویی برای دیگر حوزه‌های صنعتی و علمی بدل شود؛ همان‌گونه که رهبر انقلاب امید دارند توان جوانان ایرانی در هسته‌ای، به دیگر عرصه‌ها از جمله صنعت خودرو نیز تسری یابد.