۷ آبان ۱۴۰۴ - ۱۱:۱۴

روز گذشته سه‌شنبه ۶ آبان‌ماه شاهد برگزاری یک نشست مهم در تهران بودیم؛ نشست وزیران کشور عضو سازمان اکو در راستای سیاست دولتِ چهاردهم برای تعامل و توسعه همکاری با کشورهای همسایه و همسو بعد از یک وقفه ۱۵ساله با حضور و  سخنرانی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اسلامی ایران در سالن اجلاس سران برگزار شد.

آگاه: سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) در سال ۱۹۸۵ به منظور توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین کشورهای عضو تاسیس شد و ادامه‌دهنده مسیر سازمان قبلی «توافق‌نامه همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای» است که در سال ۱۹۶۴ میان ایران، پاکستان و ترکیه شکل گرفت. هدف اصلی اکو، ایجاد فرصت‌های تجاری و اقتصادی، افزایش سرمایه‌گذاری مشترک، تقویت زیرساخت‌ها و بهبود سطح زندگی مردم کشورهای عضو از طریق همکاری‌های منطقه‌ای است.

ضرورت تقویت همکاری‌های منطقه‌ای
جمهوری اسلامی ایران همیشه بر تقویت همکاری منطقه‌ای تاکید می‌کند و آن را رمز موفقیت برای عبور از بحران‌ها و چالش‌هایی که بیشتر از سوی مثلت آمریکا، رژیم صهیونیستی و غربی‌ها برای ایجاد اختلاف و انشعاب در بین کشورهای همسو و متحد صورت می‌گیرد، می‌داند از این‌رو رئیس دستگاه اجرا در سخنانش باردیگر به تقویت همکاری‌های موجود اشاره کرد و با بیان اینکه وزارتخانه‌های کشور از جمله وزارتخانه‌های کلیدی هستند که علاوه بر ایفای نقش در حوزه‌های تخصصی خود، تامین زیرساخت اساسی توسعه اقتصادی یعنی امنیت و آسایش را بر عهده دارند، گفت: در همکاری‌های اقتصادی چندجانبه منطقی نیست نقش وزارتخانه‌های کشور نادیده گرفته شود، زیرا نقش این وزارتخانه‌ها بسیار مهم است. پزشکیان افزود: توفیق در همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای از جمله نیازمند چارچوب‌ها و بسترهای مشترک مستحکم، پیش‌بینی‌پذیر، باثبات و تاب‌آور است و وزارتخانه‌های کشور نقش بی‌بدیلی در تامین و تحکیم این پیش‌نیازها دارا هستند. 
رئیس‌جمهور با بیان اینکه همکاری‌های مرزی، همکاری‌های انتظامی و مبارزه با مهاجرت‌های غیرقانونی، قاچاق انسان، قاچاق مواد مخدر، اشکال مختلف تروریسم و سایر جرائم سازمان‌یافته از جمله موارد قابل اشاره در این خصوص است، اظهار کرد: شما وزرای محترم و همکارانتان در سازمان‌های تابعه همچنین نقش بزرگ و پررنگی در مواجهه ملی و منطقه‌ای با بحران‌های احتمالی آینده همچون بلایای طبیعی، همه‌گیری‌ها، تحولات ژئوپولیتیکی منطقه‌ای و سایر ناامنی‌ها ایفا می‌کنید.
پزشکیان بیان کرد: منطقه اکو امروز بیش از هر زمان دیگری به این زیربناها احتیاج دارد. سازمان اکو حاصل چندین تلاش هم‌افزایی و ممارست اعضا برای همگرایی اقتصادی است. این سازمان دستاوردهای قابل توجهی در این راستا داشته است، با این حال ظرفیت‌های دست‌نخورده کماکان بی‌شمار است.
 وی با تاکید براینکه خوشبختانه اراده اعضا برای تعمیق و گسترش همکاری‌ها در آینده به خوبی نمایان است، گفت: نشست اخیر سران در شهر «خان‌کندی» جمهوری آذربایجان موید این ادعاست؛ جایی که مجموعه‌ای از پیشنهادات جذاب و عملیاتی در عالی‌ترین سطح کشورهای عضو مطرح شد و قرار است چشم‌انداز ۲۰۳۵ اکو در همین راستا تدوین شود که خود بشارت‌دهنده آینده‌ای روشن برای منطقه و کشورهای عضو است.
رئیس‌جمهور اظهار کرد: سازمان اکو به عنوان پلی برای اتصال ملت‌های منطقه، بستری ارزشمند برای گفت‌وگو، تبادل تجربه و هم‌افزایی در تمامی حوزه‌هاست. در جهانی که چالش‌ها و فرصت‌ها به سرعت در حال تحول‌اند، همکاری مشترک و منطقه‌ای نه یک انتخاب بلکه ضرورتی انکارناپذیر است. پزشکیان، یکی از کارهای ناتمام در سازمان را ایجاد پلیس اکو موسوم به «اکوپل» دانست که فرآیند آن هنوز نهایی نشده است و گفت: منطقه اکو از معدود مناطق جهان است که فاقد پلیس مشترک است و این خلأ علاوه بر ایجاد آسیب‌پذیری‌های درون‌منطقه‌ای، مانع بهره‌برداری بهینه از همکاری با سایر پلیس‌های منطقه‌ای و پلیس بین‌الملل شده است. وی یادآور شد: اخیرا نشست دادستان‌های کشورهای عضو اکو نیز در ازبکستان برگزار شد که آن هم نشستی مهم و به‌موقع بود. همکاری‌های قضائی میان کشورهای عضو اکو از جمله حوزه‌هایی است که پشتیبانی لازم برای همکاری‌های اقتصادی را فراهم می‌آورند.
رئیس‌جمهور با تاکید براینکه منطقه ما و مناطق پیرامونی از گزندهای خارجی مصون نبوده‌اند، تصریح کرد: بیشترین مداخلات خارجی در تاریخ معاصر در این منطقه صورت گرفته است. بزرگ‌ترین اشغال قرن پس از حدود هشت دهه کماکان در نزدیکی منطقه ما استمرار دارد و فجیع‌ترین نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت در جهان طی دو سال اخیر در منطقه غرب آسیا و در غزه توسط رژیم اشغالگر اتفاق افتاده است. لذا انگیزه‌های فراوانی در میان زیاده‌خواهان و هنجارشکنان بین‌المللی برای حضور و مداخله در منطقه ما و مناطق پیرامونی وجود دارد. پزشکیان گفت: کشورهای منطقه آسیای مرکزی، قفقاز، آسیای جنوبی، غربی و خلیج فارس از جمله کشورهای عضو اکو باید یک معماری امنیتی منسجم، ثبات‌آفرین، درون‌زا و توسعه‌گرا را پی‌ریزی و به اجرا گذارند.

آمادگی ایران برای رفع اختلافات پاکستان و افغانستان
اسکندر مومنی، وزیر کشور نیز سخنران دیگر اجلاس مذکور بود، او هم مانند رئیس قوه مجریه بر همگرایی و همبستگی منطقه تاکید کرد و گفت که «امروز بیش از هر زمان دیگری به همدلی منطقه‌ای نیازمندیم، بدون شک پیگیری مناسبات و همکاری‌های چند جانبه در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای همچون اکو می‌تواند به ما در مقابله با چالش‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی کمک کند.»
پس از پایان نشست، رئیس‌جمهور کشورمان با تعدادی از شرکت‌کنندگان در اجلاس اکو دیدار و پیرامون مهم‌ترین مسائل منطقه‌ای تبادل نظر کردند. پزشکیان در دیدار با وزیر کشور تاجیکستان با اشاره به ضرورت حفظ و تقویت وحدت و انسجام کشورهای منطقه به ویژه کشورهای اسلامی با یکدیگر، گفت: می‌توان براساس ارتباطات دینی و فرهنگی در منطقه وضعیتی ایجاد کرد که ارتباطات به سهولت برقرار شود و موانع را از سر راه برداشت. حتی می‌توان برای کمک به توسعه اقتصادی، در منطقه پول مشترک داشت.
شخص دوم کشورمان همچنین در دیدار سیدمحسن نقوی، وزیر کشور پاکستان، آمادگی ایران برای هرگونه همکاری و مساعدت در جهت رفع اختلافات میان پاکستان و افغانستان را اعلام کرد. در مجموع، صحبت‌های مطرح شده از سوی مسئولان ارشد ایران در اجلاس اکو و برگزاری آن در مقطع کنونی در پایتختِ ایران نشان می‌دهد، باوجود سیاست‌ها و راهبردهای آمریکا و رژیم صهیونی، این ایران است که همچنان به‌عنوان بازیگر اصلی در تقویت مناسبات منطقه‌ای شناخته می‌شود. اجلاس اکو باردیگر اعتماد منطقه‌ای به ظرفیت دیپلماتیک ایران را به منصه ظهور رساند و این یعنی ما کما فی‌السابق، توانایی هماهنگی و ایجاد توافقات موثر بین کشورهای همسایه را داریم.