۲۱ اردیبهشت‌ماه، چهارمین دور گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در مسقط برگزار شد و در پایان، وزیر امور خارجه ایران در جمع خبرنگاران حضور یافت و آنچه میان طرفین ردوبدل شد را نسبت به سه دور گذشته مذاکرات بسیار جدی‌تر و صریح‌تر خواند و گفت: در این دور مقدار زیادی از فضاهای کلی فاصله گرفتیم و وارد جزئیات شدیم، طبیعتا در این شرایط مذاکرات دشوارتر هم می‌شود.

همه تخم‌مرغ‌ها در سبد مذاکرات نیست

آگاه: مذاکرات پایان یافت، اما در تهران بحث و بررسی‌ها پیرامون آن ادامه دارد. بعد از پایان مذاکرات در عمان، مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور عصر یکشنبه در جلسه هیات دولت، با بیان اینکه در مذاکره جدی و به دنبال توافق هستیم، گفت که ما گفت‌وگو می‌کنیم برای اینکه صلح می‌خواهیم، ما کشوری هستیم که دنبال صلح و امنیت در منطقه‌ایم و بر این باوریم که کشورهای منطقه برادرند، با هم در صلح و صفا زندگی می‌کنند و نیازی به این نیست که از آن طرف دنیا کسی بیاید برای ما کاری انجام دهد، این رژیم صهیونیستی است که به دنبال ایجاد ناامنی و ناآرامی در منطقه است. او شامگاه دوشنبه هم اعضای فراکسیون مستقلین را در پاستور به حضور پذیرفت و بار دیگر به موضوع گفت‌وگوهای عمان اشاره و تصریح کرد: مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در هماهنگی کامل با مقام رهبری صورت خواهد گرفت و منویات ایشان چراغ راه ما در این مسیر خواهد بود، زندگی و معیشت ملت را به مذاکرات گره نزده‌ایم و نخواهیم زد، در مذاکرات به‌هیچ‌وجه از اصول خود عقب‌نشینی نمی‌کنیم و درعین‌حال تنش هم نمی‌خواهیم. ازآنجاکه دولتِ چهاردهم مذاکرات را در دستور کار قرار داده و تا به امروز چهار نشست با نماینده رییس‌جمهور آمریکا برگزار کرده، باید پرسید به چه اندازه این نشست و برخاست‌ها برای دولتمردان اهمیت دارد و به عبارتی دیگر نگاه دولتِ پزشکیان به مذاکرات چیست؟
هرچند رییس‌جمهور بارها در مواضعش بخصوص در دو سخنرانی اخیر به‌صراحت تکلیف دولتش را با میز مذاکرات مشخص کرده، اما دو برنامه را همزمان با هم دنبال می‌کند. نخست برگزاری گفت‌وگوهای غیرمستقیم، هم با هدایت سکان‌دار دستگاه دیپلماسی و دیگری بهادادن به توان و ظرفیت‌های داخلی و تلاش برای تحقق شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید». دولت چهاردهم نقشه راه را از مقام رهبری دریافت کرده، ازاین‌رو کار برای او تسهیل شده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ۲۶ فروردین‌ماه در اولین دیدار سال نو با مسئولان ارشد سه قوه، گفت‌وگوهای عمان را یکی از ده‌ها کار وزارت امور خارجه خواندند و تاکید کردند: مسائل کشور نباید به این گفت‌وگوها گره‌زده شود و اشتباهی که در برجام انجام شد و همه چیز کشور را به پیشرفت مذاکرات منوط کرد، نباید تکرار شود چرا که کشور شرطی می‌شود و همه چیز ازجمله سرمایه‌گذاری تا مشخص‌شدن نتیجه مذاکرات معطل می‌ماند. ایشان با پرهیزدادن از «خوش‌بینی و بدبینی افراطی» به این گفت‌وگوها افزودند: در گام‌های اول تصمیم کشور به مذاکره خوب کار شده است، بعد از این هم باید با دقت حرکت کرد ضمن اینکه خطوط قرمز برای ما و برای طرف مقابل کاملا روشن است. 
دولتی‌ها هم که مخاطب فرمایشات رهبر انقلاب هستند، همان ابتدا و در حاشیه دیدار نوروزی کارگزاران نظام همراستا با مواضع معظم له حرکت کردند تا تبعیت خود را از فصل‌الخطاب بودن سخنان رهبر انقلاب اعلام کنند. محمدرضا عارف در گفت‌وگو با رسانه KHAMENEI.IR با بیان اینکه برای حل مسائل کشور به مذاکره دل نبسته‌ایم، گفت: راهبرد ما در مسائل کشور این است که نگاه‌مان به خارج از کشور نباید باشد، باید نگاه‌مان به داخل کشور باشد. حقیقتا پتانسیل‌های بسیار برجسته‌ای در همه زمینه‌ها در کشور وجود دارد که کمتر از آنها استفاده کرده‌ایم. دلایل مختلفی هم دارد؛ یکی نگاه کوتاه‌مدتی است که معمولا مسئولین دارند، می‌خواهند تا زمانی که در مسئولیت هستند، به یک نتیجه برسند و کار درازمدت را رها می‌کنند. همین حرف از سوی دو مقام ارشد دولتی یعنی رییس جمهور و سخنگوی دولت بیان شد. مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور روز جمعه ۲۹‌فروردین‌ماه در اختتامیه «اجلاس روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور» با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و آمریکا گفت: دولت هرگز حرکت و تلاش خود را به گفت‌وگو و مذاکرات گره نزده است، درعین‌حال معتقدم اگر بتوانیم به صلح و آرامش برسیم، دستاورد بسیاری خواهیم داشت.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز در یادداشتی در روزنامه ایران ارگان رسانه‌ای دولت، نوشت: چارچوب دولت چهاردهم با تاکید بر خط‌مشی استقلال‌طلبانه و اتکا به توان داخلی، بار دیگر بر این اصل پافشاری دارد که امور کشور نباید به مذاکرات خارجی گره‌زده شود. بی‌تردید گفت‌وگو و تعامل با جهان، به‌ویژه در حوزه‌هایی نظیر برنامه هسته‌ای، بخشی از دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران است و با اقتدار و تدبیر پیگیری می‌شود؛ اما این مسیر هرگز نمی‌تواند جایگزین سیاست‌گذاری مستقل و درون‌زا در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود. براین‌اساس، طبق مواضع دولتمردان که پیش از این بیان شده بود و به‌تازگی هم رییس‌جمهور به آن اشاره کرد، می‌توان این تحلیل را ارائه داد که دولتِ وفاق ملی همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد مذاکرات قرار نداده و با عینک سیاه یا سفید به مذاکرات نمی‌نگرند، می‌خواهد همین مسیر مذاکرات را پیش ببرد تا ببیند در عمل آمریکایی‌ها چگونه ظاهر می‌شوند به همین جهت نگاه واقع‌بینانه به گفت‌وگوهای غیرمستقیم دارد. طرف‌داران و حامیان سیاسی دولت هم از همین پنجره به مذاکرات نگاه می‌کنند.
بهزاد نبوی، رییس پیشین جبهه اصلاحات، مویی در سیاست ایران سفید کرده و این روزها ترجیح می‌دهد نظراتش را در گفت‌وگوهایی که با رسانه‌ها انجام می‌دهد بیان کند، او اخیرا در گفت‌وگویی تحلیلش را درباره مذاکرات مطرح کرد و با بیان اینکه من نسبت به این مذاکرات خوش‌بین هستم، اما نه به این معنی که حتما به نتیجه مثبت می‌رسد، اظهار کرد: از نظر من نفس گفت‌وگو و مذاکره و تبادل نظر چه به نتیجه برسد، چه به نتیجه نرسد خوب است، هیچ مشکلی هم برای ما ایجاد نمی‌کند. بنابراین باید منتظر شد و دید که نتیجه چه می‌شود؟ به نظر می‌رسد آقای ترامپ بیشتر اهل معامله است، الان بحث بر سر این است که چگونه می‌شود مذاکرات موفق باشد؟ دو بحث مطرح می‌شود؛ یکی اینکه آمریکایی‌ها توافق احتمالی را ببرند در کنگره آمریکا به تصویب برسد که اگر این کار را بکنند ما هم باید ببریم در مجلس خودمان به تصویب برسد. دوم اینکه این مذاکرات همراه با نوعی بده‌بستان‌های اقتصادی باشد که به سود دو طرف باشد.
در فرجام می‌توان گفت، ایران هیچگاه از مذاکره و گفت‌وگو فاصله نمی‌گیرد، اما درعین‌حال زیر بار حرف زور نمی‌رود. گفت‌وگوهای عمان بهترین شاهد برای این ادعاست، با این حال مباحثی همچون کنارگذاشتن کل تاسیسات هسته‌ای ایران خط‌قرمز ما محسوب می‌شود و در هیچ دوره‌ای به آن تن نخواهیم داد، چرا که فناوری هسته‌ای و دستاوردهای دانشمندان ما در عرصه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای در بخش‌های مختلف ازجمله تولید دارو و درمان، کشاورزی، محیط‌زیست و صنعت، کارایی‌های فراوانی دارد و با قدرت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای را دنبال خواهیم کرد. همان‌طور که محمدجواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه در اظهارات خود در نمایشگاه کتاب گفت: اگر امروز توافق نشود بدون هیچ تردیدی آمریکا مقصر است. آمریکا نشان داده قابل‌اعتماد نیست، پس طبق معمول نگاه‌ها به داخل از ضریب بیشتری برخوردار است. دولت هم با سفرهای استانی رییس‌جمهور و برگزاری نشست‌های منظم استانداران در ساختمان فاطمی جهت هماهنگی بیشتر و تفویض اختیار به آنها ثابت کرده در عمل می‌خواهد اقداماتی را برای پیشرفت و تعالی ایران با اتکا به توانمندی‌های داخلی انجام دهد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.