آگاه: وزرای امور خارجه انگلیس، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماس تلفنی با وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کردند که در صورت عدم‌پیشرفت تهران در توافق هسته‌ای، مصمم به فعال‌سازی مجدد تحریم‌های سازمان ملل هستند. خبرگزاری فرانس ۲۴، از تماس تلفنی وزرای امور خارجه انگلیس، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در روز پنج‌شنبه ۲۶ تیرماه خبر داد و نوشت: دیپلمات‌های ارشد اروپایی به ایران هشدار داده‌اند که در صورت عدم‌پیشرفت ملموس تهران در احیای توافق هسته‌ای تا پایان تابستان، آماده فعال‌سازی مکانیسم بازگشت فوری تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران هستند. براساس این گزارش، در گفت‌وگو با وزیر امور خارجه ایران، انگلیس، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا بر فوریت بازگشت به دیپلماسی در میان تنش‌های فزاینده پس از حملات اسرائیل و ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای ایران در ژوئن تاکید کردند. دیپلمات‌های ارشد اروپایی روز پنج‌شنبه به همتای ایرانی خود اعلام کردند که در صورت عدم‌پیشرفت تهران در توافق هسته‌ای، مصمم به اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل هستند.
براساس اعلام وزارت امور خارجه فرانسه، دیپلمات‌های بریتانیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا به عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده‌اند که اگر پیشرفت ملموس در مذاکرات هسته‌ای صورت نگیرد، آنها مصمم به فعال‌سازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها تا پایان تابستان جاری هستند. به گزارش این رسانه، اروپایی‌ها با اعمال فشار تلاش دارند ایران را به بازگشت بدون تاخیر به مسیر دیپلماتیک متقاعد کنند تا طبق ادعایشان به‌توافقی محکم، قابل راستی‌آزمایی و پایدار در مورد برنامه هسته‌ای ایران دست یابند!
سیاست فرسوده تهدید و فشار را تمام کنید
اما سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به روایت یک‌طرفه اروپایی‌ها از جلسه آنلاین روز پنج‌شنبه، در حساب ایکس خود نوشت: پنج‌شنبه یک کنفرانس ویدیویی مشترک با وزرای خارجه سه کشور اروپایی (E۳) و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشتم و در آن نکات زیر را به‌روشنی بیان کردم: این ایالات متحده بود که از توافقی که طی دو سال و با هماهنگی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۵ حاصل شده بود، خارج شد، نه ایران؛ این آمریکا بود که در ژوئن امسال میز مذاکره را ترک کرد و به‌جای آن، گزینه نظامی را برگزید، نه ایران.
طبق تاکید عراقچی، هر دور جدیدی از مذاکرات فقط زمانی ممکن خواهد بود که طرف مقابل برای یک توافق هسته‌ای عادلانه، متوازن و مبتنی بر منافع متقابل آمادگی داشته باشد. اگر اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی می‌خواهند نقشی ایفا کنند، باید مسئولانه رفتار کنند و از سیاست فرسوده تهدید و فشار، ازجمله تهدید به اجرای سازوکار اسنپ بک که فاقد هرگونه مبنای اخلاقی و حقوقی برای آن هستند، دست بردارند.طبق گزارش فرانس ۲۴، از زمان حملات اسرائیل و ایالات متحده به تاسیسات نظامی و هسته‌ای ایران در ژوئن، گمانه‌زنی‌های زیادی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای تهران مطرح شده است. بندی در توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ که ایالات متحده از آن خارج شد، امکان بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را در صورت عدم‌پایبندی این کشور به تعهداتش فراهم می‌کند. دیپلمات‌های اروپایی به دنبال پیشرفت تا پایان اوت هستند، زیرا این مکانیسم در اکتبر (مهرماه) منقضی می‌شود. در ادامه گزارش فرانس ۲۴ آمده است که ایران و ایالات متحده از ماه آوریل چندین دور مذاکره از طریق میانجی‌گران عمانی برگزار کرده‌اند، پیش از آنکه اسرائیل در ۱۳ ژوئن به ایران حمله کند. واشنگتن نیز حملاتی به ایران انجام داد که عملا مذاکرات هسته‌ای را متوقف کرد. از زمان پایان درگیری‌ها، هم ایران و هم ایالات متحده آمادگی خود را برای بازگشت به میز مذاکره اعلام کرده‌اند، اگرچه تهران گفته است که از حق خود برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای صرف‌نظر نخواهد کرد.
اسنپ‌بک؛ سازوکاری فاقد مبنای سیاسی و حقوقی
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز ۲۳ تیرماه در پاسخ به پرسش‌های متعدد درباره مکانیسم اسنپ‌بک و تهدید اروپا برای فعال‌سازی آن گفت: سازوکار موسوم به «پس‌گشت» (به فارسی) هیچ مبنای حقوقی، سیاسی ندارد و ما پیشتر نیز بارها این را اعلام کرده‌ایم و باتوجه‌به تحولات اخیر، توسل به چنین سازوکاری بیش از پیش بی‌اساس و فاقد مبنای حقوقی و سیاسی و اخلاقی بوده و صرفا ابزاری‌سازی از امکانی است که بنا بر دلایل مشخص در قطعنامه ۲۲۳۱ برجام گنجانده شد و اکنون هیچ توجیه منطقی ندارد. وی ادامه داد: اولا جمهوری اسلامی ایران همچنان خود را عضو برجام می‌داند و کاهش تعهدات واکنشی به نقض‌های فاحش آمریکا و سایر طرف‌ها و حقی که در متن برجام پیش‌بینی شده بود که این اقدام یک سال پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام صورت گرفت. ثانیا طرف‌های اروپایی که مدام درصدد استفاده ابزاری از این سازوکار هستند، خود تعهدات اساسیشان را نقض کرده‌اند و بنابراین جایگاه حقوقی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار را ندارند. ثالثا باتوجه‌به حملات به تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، استفاده از سازوکار برجام فاقد هرگونه موضوعیتی است. بنابراین تهدید به استفاده از سازوکار پس‌گشت، صرفا یک کار سیاسی و در تقابل با جمهوری اسلامی ایران است که طبیعتا با پاسخ متناسب و مقتضی مواجه خواهد شد. بقایی خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر، آمریکا تحریم‌های چندلایه‌ای را با عناوین و بهانه‌های مختلف علیه ملت ایران اعمال کرده، اما ملت ایران با تکیه بر توان داخلی در برابر این فشارها مقاومت کرده و از حقوق و منافع خود عقب‌نشینی نکرده‌اند.
در نشست بروکسل چه گذشت؟
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس روز چهارشنبه گذشته گزارش داد که به گفته دو مقام آمریکایی و دو دیپلمات اروپایی که خواستند نامشان فاش نشود، سفرای سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در سازمان ملل روز سه‌شنبه در دفتر نمایندگی آلمان در بروکسل با یکدیگر دیدار کردند تا در مورد توافق احتمالی با ایران یا اعمال مجدد تحریم‌ها علیه این کشور گفت‌وگو کنند. مقامات آمریکایی همچنین گفتند که این موضوع در تماس تلفنی روز دوشنبه بین مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده و وزرای امور خارجه این سه کشور نیز مطرح شد. وزارت امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه پس از این تماس تلفنی اعلام کرد که این چهار نفر درباره اطمینان از عدم‌دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای صحبت کرده‌اند. انگلیس، فرانسه و آلمان بخشی از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هستند که منجر به محدودیت برنامه هسته‌ای تهران در ازای لغو تحریم‌های این کشور شد، توافقی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، در دوره اول ریاست‌جمهوری خود در سال ۲۰۱۸ به‌طور یک‌جانبه ایالات متحده را از آن خارج کرد.
تروئیکای اروپا مدعی‌اند طبق این توافق می‌توانند با استفاده از بندی در آنکه تحت عنوان مکانیسم ماشه شناخته می‌شود، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگردانند. ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه روز سه‌شنبه مدعی شد که سه کشور اروپایی حق دارند تحریم‌ها را دوباره اعمال کنند. وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیه‌ای پس از نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل اعلام کرد: بارو در مورد ایران، بر اولویت از سرگیری مذاکرات برای ایجاد یک چارچوب بلندمدت برای برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد. فرانسه، آلمان و بریتانیا بدون تعهد قابل‌تایید از سوی ایران تا حداکثر پایان ماه اوت حق دارند، تحریم‌های سازمان ملل را که ۱۰ سال پیش لغو شده بودند، دوباره اعمال کنند. بنا بر گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، دیپلمات‌ها جزییات توافق موردنظر میان تروئیکای اروپایی را ارائه نکردند.
در ادامه گزارش آسوشیتدپرس آمده که سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در روزهای اخیر گفته که تهران در صورت تضمین عدم‌حملات بیشتر، پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای خود، از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایالات متحده را خواهد پذیرفت. او گفت که باید تضمین محکمی مبنی بر عدم‌تکرار چنین اقداماتی وجود داشته باشد و تاکید کرد که حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران، دستیابی به یک راه‌حل را دشوارتر و پیچیده‌تر کرده است. طبق گزارش آسوشیتدپرس، اسرائیل در حالی حملات متجاوزانه خود علیه ایران را در بامداد ۱۳ ژوئن به بهانه مقابله با تهدید هسته‌ای ایران آغاز کرد که تهران و واشنگتن در حال مذاکره برای دستیابی به توافقی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و تحریم‌های این کشور بودند. ایالات متحده سپس چند روز پس از آغاز جنگ در همراهی با اسرائیل، سه سایت هسته‌ای کلیدی در ایران را هدف قرار داد. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان نیز روز چهارشنبه پس از مذاکرات بروکسل، اعلام کرد که آلمان و شرکایش، شامل فرانسه و انگلیس که در مجموع تحت عنوان تروئیکای اروپایی شناخته می‌شوند، در صورت عدم‌حل اختلاف برسر برنامه هسته‌ای ایران در طول تابستان، می‌توانند تحریم‌های ایران را دوباره فعال کنند. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان که با خبرگزاری رویترز گفت‌وگو می‌کرد، اظهار کرد: یک راه‌حل دیپلماتیک پایدار و قابل‌تایید موردنیاز است که منافع امنیتی جامعه بین‌المللی را در نظر داشته باشد. اگر چنین راه‌حلی در طول تابستان پیدا نشود، بازگشت تحریم‌ها گزینه‌ای برای تروئیکای اروپایی است.
نظر شما