نقشه آمریکایی

امیر اسماعیلی ـ سردبیر
۱۷ مرداد ۱۴۰۴ - ۲۳:۰۶

با پخش نسخه آخر از پیشنهاد آمریکایی میان وزرای دولت لبنان و بررسی آن در جلسه هیئت دولت، بحرانی تازه در سیاست داخلی لبنان شکل گرفت. این پیشنهاد که به‌نام تثبیت و گسترش توقف درگیری‌ها با اسرائیل ارائه شده، عملا طرحی برای خلع‌سلاح کامل همه نیروهای غیردولتی - به‌ویژه حزب‌الله - ظرف چندماه آینده است. این تصمیم با واکنش متقن و صریح حزب‌الله مواجه شد. 

آگاه: شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله در واکنش به این تصمیم گفت: اگر ما سلاح خود را تحویل دهیم، به هیچ عنوان حملات اسرائیل متوقف نخواهد شد. این چیزی است که مسئولان اسرائیلی صراحتا اعلام می‌کنند. حمایت از ارتش لبنان هم فقط برای انجام وظیفه داخلی آن است، نه برای مقابله با اسرائیل. لذا این سوال را هم باید مطرح کنیم که آیا دست برداشتن از سلاح بنا بر درخواست اسرائیل، آمریکا و برخی کشورهای عربی است یا برای تحکیم حاکمیت؟ نخست‌وزیر لبنان مدعی است تمامی اقدامات لازم را برای آزادی همه اراضی کشور از اشغالگری اسرائیل به کار خواهد گرفت، ولی سوال اینجاست که این اقدامات کجاست؟ دولت لبنان باید از کشور حمایت کند، نه اینکه ملت و مقاومت را از قدرت خود سلب کند، بلکه باید به جای خلع‌سلاح، از این قدرت استفاده کند و بتواند آن را مقاوم سازد. ما باید نسبت به کسانی که بر طبل فتنه داخلی می‌کوبند و دستشان به خون آغشته است، هوشیار باشیم. در ۱۶ مرداد هم هزاران نفر از هواداران حزب‌الله در ضاحیه جنوبی بیروت تظاهرات کردند و با حمل پلاکاردها، خلع‌سلاح حزب‌الله را خیانت به امنیت ملی لبنان و در راستای خواسته‌های تل‌آویو و واشنگتن دانستند. آنها تاکید کردند که سلاح حزب‌الله عامل بازدارندگی در برابر تجاوزات اسرائیل است.
خلع‌سلاح لبنان نسخه آمریکایی آشوب در لبنان است، زیرا به لحاظ سابقه تاریخی از زمان پایان جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۹۰، حزب‌الله تنها نهادی بود که سلاح خود را حفظ کرد، به دلیل دفاع در برابر حملات رژیم اسرائیل. این سلاح‌ها در جنگ‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶ نقش کلیدی در بازدارندگی داشتند. خلع‌سلاح بدون ملاحظات امنیتی، کاملا به معنای تضعیف لبنان در برابر تهدیدات خارجی است.
ارتش لبنان نیز به دلیل تحریم‌های تسلیحاتی و ضعف لجستیکی، توانایی جایگزینی نقش حزب‌الله در دفاع از مرزها را ندارد. این موضوع باعث شده که طرح خلع سلاح حزب‌الله غیرواقعی تلقی و تنها اجرای نقشه آمریکایی برای اهداف صهیونیستی باشد. طرح آمریکا با وعده‌های اقتصادی مانند برگزاری کنفرانس حمایت مالی از لبنان همراه شده، اما منتقدان آن را سیاست «چماق و هویج» می‌دانند که لبنان را در موقعیت انتخاب بین فشار اقتصادی یا تسلیم امنیتی قرار می‌دهد. تحلیل این وضعیت به این صورت است که در شرایطی که رژیم صهیونیستی هنوز مناطقی از خاک لبنان را در اشغال دارد، به صورت مرتب حریم هوایی لبنان را نقض و تهدید به عملیات نظامی می‌کند، خلع‌سلاح مقاومت به چه معناست؟ مگر نه آنکه همین ساختار نظامی حزب‌الله بود که در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶ مانع پیشروی ارتش رژیم صهیونیستی شد و نوعی موازنه قوا را برقرار ساخت ؟ 
خلع‌سلاح عملا به معنای بازکردن درهای لبنان برای نفوذ و تجاوز دوباره خواهد بود.
مهم‌ترین مسئله که در تحلیل‌ها نادیده گرفته می‌شود، این است که حزب‌الله فقط یک گروه نظامی نیست؛ بلکه بخش مهمی از بافت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی لبنان است. حامیان حزب‌الله در لبنان آن را به‌عنوان ضامن بازدارندگی در برابر رژیم اسرائیل می‌دانند، نه عامل بی‌ثباتی. خلع‌سلاح مقاومت بدون گفت‌وگو، اجماع داخلی و توازن منطقه‌ای نه‌تنها امکان‌پذیر نیست، بلکه می‌تواند لبنان را به ورطه یک رویارویی داخلی دیگر بکشاند.