۱۴ تیرماه نهمین سالگرد درگذشت عباس کیارستمی گارگردان صاحب‌نام سینمای ایران بود؛ فیلمسازی که آثارش امضای شخصی دارد و اگر فیلم باز باشی با دیدن چند سکانس از فیلم متوجه خواهی شد که این اثر ساخته کیارستمی است و دلیل این متفاوت‌بودن هم شیوه نگاه متفاوت وی نسبت به زندگی بود.

«طعم گیلاس» به مفهوم شیرینی زندگی است

آگاه: اما با وجود آثار بسیاری که کیارستمی ساخته، بیشتری‌ها او را با فیلم «طعم گیلاس» و دیالوگ «آقا یک توت ما رو نجات داد» می‌شناسند. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی کیارستمی سال ۱۳۷۶ ساخته شده و در همان سال هم موفق به دریافت جایزه نخل طلای جشنواره فیلم کن شد و این جایزه تاکنون یکی از دستاوردهای مهم تاریخ سینما و هنر ایران به‌شمار می‎‌آید.
سال‌ها قبل به بهانه نمایش فیلم «طعم گیلاس» در پاریس گفت‌وگویی انجام داده بود که در مجله فیلم منتشر شد. به بهانه سالروز درگذشت این فیلمساز بخش‏‌هایی از این گفت‌وگو را در ادامه می‏‌خوانید:
«طعم گیلاس» یکی از آثار مهم کیارستمی است و او در پاسخ به اینکه عنوان این فیلم چه مفهومی دارد گفته بود: در طول ساخته‌شدن فیلم به سه اسم مختلف «سفر به صبح»، «کسوف» و «طعم گیلاس» فکر کرده بودم که سرانجام آخری را برگزیدم. «طعم گیلاس» به مفهوم شیرینی زندگی است. گاهی با بدبین‌ها یا واقع‌بین‌ها هم‌عقیده‌ام که زندگی چیز دلچسبی نیست اما عجالتا چیز بهتری هم نداریم که جای آن بگذاریم.
کیارستمی با اشاره به اینکه هیچگاه تمایلی نداشته درباره لحظه یا موقعیتی که ایده اولیه فیلم، یعنی خودکشی به ذهنش رسیده، صحبتی کند بیان کرده بود: در این فیلم سعی در قصه تعریف‌کردن نداشتم چون برای تماشاگر احترام زیادی قائلم. من فیلمی «نیمه‌ساخته» می‌سازم که تماشاگر بقیه‌اش را بسازد. اینکه من از یک طرف حرف بزنم و دیگران فقط گوش کنند، چندان درست نیست. من نمی‌توانم به سوالی پاسخ بدهم. تماشاگر به کمک ذهن خود باید پاسخ را بیابد. به‌نظر من یک فیلم باید آن قابلیت را داشته باشد که هر تماشاگر به‌اندازه ذهنیت خود با موضوع درگیر شود و فیلم خودش را براساس آن فیلم «نیمه‌ساخته» که در حال تماشایش است بسازد؛ به همین دلیل پایان فیلم «طعم گیلاس» ممکن است تماشاگر را شوکه کند چون غیرمتعارف است. ممکن است تماشاگری که به سینمای کلیشه‌ای عادت دارد ناراضی از سالن بیرون برود.
او افزوده بود: تفاوت ما سینماگران با تماشاگران در این است که ما به نگاتیو فیلم دسترسی داریم و آنها نه. این بدان معنی نیست که تماشاگر خلاق‌تر از کارگردان نباشد، بنا به اعتبار همین خلاقیت سعی می‌کنم فیلمم را ناتمام بسازم و از تماشاگر تقاضا کنم که به فیلم و به خودش کمک کند. من فیلمی را دوست دارم که در حین تماشایش مرا گروگان نگیرد، بلکه دوست دارم فشاری را که کارگردان می‌خواهد فقط در طول دو ساعت روی صندلی به من تحمیل کند، آن را در طول روزهای بعد قسمت کند یعنی وقتی از سینما بیرون آمدم شروع به فکر کردن به آن کنم.
کیارستمی همچنین درباره برنده‌شدن نخل طلا برای فیلم طعم گیلاس هم گفته بود: گرفتن نخل طلا برایم قابل‌پیش‌بینی نبود. من دو بار خوشحال شدم؛ یک‌بار برای خودم و این فیلم و یک‌بار هم برای اینکه این نوع سینما ارتقا پیدا کرد. به تماشاگر این نوع فیلم نیز باید تبریک گفت چون بدون تماشاگر خوب، فیلم خوب ساخته نمی‌شود.
زنده‌یاد عباس کیارستمی اول تیرماه ۱۳۱۹ در تهران به دنیا آمد و ۱۴ تیرماه ۱۳۹۵ از دنیا رفت. او پنج بار نامزد دریافت جایزه جشنواره سینمایی کن فرانسه شد و در سال ۱۹۹۷ جایزه نخل طلای بهترین کارگردانی را برای فیلم «طعم گیلاس» دریافت کرد. همچنین چهار دوره به‌عنوان عضو هیئت داوران در این جشنواره حضور داشت. فیلم «کلوزآپ» کیارستمی نیز در میان ۱۰ اثر برتر تاریخ سینمای آسیا قرار گرفت.
نان و کوچه، زنگ‌تفریح، تجربه، مسافر، من هم می‌توانم، دوازده راه‌حل برای یک مسئله، رنگ‌ها، لباسی برای عروس، گزارش، اولی‌ها، کلید، خانه دوست کجاست، مشق شب، کلوزآپ، زندگی و دیگر هیچ، زیر درختان زیتون، طعم گیلاس، باد ما را خواهد برد، ده، شیرین، کپی برابر اصل، مثل یک عاشق و... ازجمله آثاری هستند که در کارنامه هنری کیارستمی باقی مانده‌اند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.