آگاه: این حق، البته، تحت شرایطی است که برنامه هستهای ایران صرفا مدنی و غیرنظامی باشد؛ چیزی که خود ایران همواره آن را تایید کرده است. اما نکتهای که باید در بحثها مورد توجه قرار گیرد این است که ایران تنها کشوری نیست که این حق را دارد. چندین عضو دیگر NPT نیز ضمن رد سلاحهای هستهای، اقدام به غنیسازی اورانیوم میکنند. این کشورها شامل چند کشور آسیایی، اروپایی و آمریکای جنوبی میشوند که بدون داشتن سلاح هستهای، از چرخه سوخت هستهای استفاده میکنند. این واقعیت نشان میدهد که تعامل با NPT میتواند همراه با احترام به حقوق قانونی کشورها باشد، نه فقط اعمال فشارهای یکجانبه.
در مقابل، رویکرد آمریکا در اعمال چندین بسته تحریمی علیه ایران در حالی که مذاکرات هنوز جریان دارد، نهتنها غیرمنصفانه است، بلکه شانس موفقیت مذاکرات را کاهش میدهد. این تحریمها، اغلب با حجتهایی فراتر از موضوع هستهای (مانند مسائل منطقهای و حقوق بشر)، باعث تضعیف اعتماد متقابل شده و فضای مذاکره را سمی میکنند. همانطور که منتقدان این روش گفتهاند، «از موضعگیریهای حداکثری و لفاظیهای تحریککننده، چیزی جز نابودکردن شانس موفقیت حاصل نمیشود.» مذاکرات کنونی که از طریق میانجیگری عمان در ماههای اخیر آغاز شده، فرصتی استثنایی برای دستیابی به یک توافق پایدار است. با این حال، موفقیت نیازمند اراده سیاسی قاطع و نگرشی منصفانه نسبت به حقوق قانونی ایران است. آمریکا و همپیمانانش باید بپذیرند که یک کشور مستقل و عضو NPT میتواند به چرخه سوخت هستهای دسترسی داشته باشد. این رویکرد، نهتنها با قوانین بینالمللی سازگار است، بلکه راهی عملی برای جلوگیری از تنشهای بیشتر در منطقه خواهد بود. البته نباید از تلاشهای خارجی برای مختلکردن مذاکرات ایران و آمریکا غافل شد، مخالفان مذاکرات ایران و آمریکا با اقدامات گوناگون سعی در ایجاد مانع در فرآیند گفتوگوها دارند. رژیم صهیونیستی به عنوان اصلیترین بازیگر مخالف، همواره خواستار توقف کامل برنامه هستهای ایران و اجرای «مدل لیبی» (انحلال کامل این برنامه) بوده است. همچنین، تحریمهای جدید آمریکا علیه شرکتهای نفتی ایران و اظهارات تهدیدآمیز مقامات نظامی این کشور (مانند هشدار وزیر دفاع آمریکا درباره «تاواندادن» ایران) بهعنوان ابزارهای فشار خارجی، اعتماد بین طرفین را تضعیف کرده است. تحلیلگران معتقدند این اقدامات هماهنگ شده، نهتنها زمینه توافق را دشوار میسازد، بلکه ممکن است مسئولیت شکست احتمالی مذاکرات را به ایران نسبت دهد. چنین فشارهای چندجانبه خارجی، احتمال دستیابی به توافق را با ریسک جدی مواجه کرده است. در نهایت، باید یادآور شد که تاریخچه مذاکرات هستهای ایران نشان داده است که توافقاتی مانند برجام زمانی موفقیتآمیز هستند که مبتنی بر تعادل منافع و احترام متقابل باشند. اعمال فشارهای یکجانبه و تهدیدهای نظامی تنها باعث تقویت خطوط قرمز ایران و تشدید بحران میشوند. حالا زمان آن است که دو طرف از منطق قدرت بیرون آمده و با اعتماد به قوانین بینالمللی، راهحلی پایدار پیدا کنند.
۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۲۳:۰۱
کد خبر: ۱۲٬۶۷۵
در حالی که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در شرایط پرتنش جاری است، لازم است توجه جامعه جهانی به اصلیترین نکته در این بحث معطوف شود: حق قانونی ایران به داشتن چرخه کامل سوخت هستهای. جمهوری اسلامی به عنوان یکی از امضاکنندگان موسس معاهده NPT (منشور جهانی منع گسترش سلاح هستهای) این حق را بهخوبی میشناسد و تاکید میکند که «چرخه کامل سوخت هستهای حقی است که از سوی NPT به کشورهای عضو اعطا شده است.»
نظر شما