آگاه: این جمله اخیر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، تنها یک اظهار نظر سیاسی یا یک تقدیر عمومی از نیروهای مسلح نیست؛ بلکه نشانهای از یک درک دقیق مدیریتی است که شرایط امروز کشور آن را ضروری کرده است. وقتی اقتصاد با ناترازیهای بنیادی و برخی دستگاهها با کمبود ظرفیت اجرایی روبهرو هستند، بهرهگیری از توان بزرگ و سازمانیافته نیروهای مسلح نه یک انتخاب سیاسی، بلکه یک نیاز ملی است. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه اخیر ثابت کردهاند که در میدان بحران، سازندگی و امنیت، قابلیت تبدیل تهدیدها به فرصت را دارند. اکنون این سوال پیش روی دولت است: چگونه میتوان این توان را در مسیر رفع ناترازیها، بهویژه در حوزههایی مانند انرژی، حملونقل، مدیریت بحران، امنیت سایبری و توسعه فناوری، بهدرستی بهکار گرفت؟
۱. انضباط سازمانی و مدل پیشرونده مدیریت پروژه
یکی از ریشههای ناترازیهای مزمن کشور، عدم ثبات مدیریتی، تعدد مراکز تصمیمگیری و فقدان نظم در اجرای پروژههای ملی است. نیروهای مسلح برخلاف ساختارهای پراکنده مدنی، از مدل فرماندهی–کنترلی، انضباط سازمانی و زنجیره تصمیمگیری سریع برخوردارند؛ عواملی که موجب شده پروژههای بزرگ در حوزه سدسازی، پالایشگاهی، زیرساختهای عمرانی و ارتباطی با حداقل انحراف زمانی و مالی اجرا شوند. این تجربه نشان میدهد که حضور نیروهای مسلح در پروژههای گلوگاهی، میتواند راه حل ناترازیهای مزمنی همچون انرژی و حملونقل باشد.
۲. توان صنعت دفاعی در رفع ناترازی فناوری و تولید
صنعت دفاعی ایران با وجود تحریمهای شدید توانسته به سطحی از خودکفایی فناورانه برسد که بسیاری از کشورهای منطقه از آن بیبهرهاند. این توان، محدود به صنایع نظامی نیست؛ بلکه قابل انتقال به حوزههای غیرنظامی مانند هوش مصنوعی، رباتیک، پهپادهای خدماتی، فناوریهای انرژی نو، بهینهسازی خطوط تولید، امنیت داده و صنایع زیرساختی است. بخش قابل توجهی از ناترازیهای امروز کشور ریشه در ضعف بهرهوری و فناوری فرسوده دارد؛ حوزهای که نیروهای مسلح میتوانند با انتقال دانش بومی دفاعی، نقشی کلیدی در تحول آن ایفا کنند.
۳. توان بسیج منابع انسانی و اجرای میدانی
معضل اصلی بسیاری از طرحها در ایران، نه تصمیمگیری، بلکه اجرای میدانی است. شبکه گسترده بسیج و یگانهای تخصصی نیروهای مسلح تنها ساختاری هستند که میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن دهها هزار نیروی متخصص و داوطلب را برای بازسازی، امداد، آمایش سرزمینی، توسعه روستایی و مدیریت بحرانهای طبیعی سازماندهی کنند. این ظرفیت، هزینههای دولت را کاهش داده و سرعت اجرای پروژههای ملی را چندبرابر میکند.
۴. امنیت پایدار؛ پایه عبور از ناترازیها
هیچ برنامه اصلاح اقتصادی بدون امنیت پایدار به ثمر نمیرسد. امروز توان بازدارندگی نیروهای مسلح ایران، ستون اصلی ثبات در مرزها، خطوط انرژی، آبراهههای حیاتی و فضای سایبری کشور است؛ ثباتی که به دولت اجازه میدهد برنامه رفع ناترازیها را با اطمینان و بدون وقفه دنبال کند. سخن رئیسجمهور پزشکیان، تاکید بر یک واقعیت راهبردی است: نیروهای مسلح یک سرمایه ملی برای عبور از ناترازیها هستند. ظرفیتهای مهندسی، مدیریتی، فناوری، انسانی و امنیتی این مجموعه میتواند مکمل دولت باشد و کشور را از دوره فشار و بینظمی عبور دهد. امروز زمان آن است که این توان سازمانیافته در خدمت آرایش جدیدی از کارآمدی، ثبات و پیشرفت ملی قرار گیرد.
۲۵ آبان ۱۴۰۴ - ۲۲:۰۳
کد خبر: ۱۷٬۹۹۸
«ظرفیتها و توانمندیهای نیروهای مسلح میتواند در زمینه رفع مشکلات و ساماندهی ناترازیها، کمک بزرگی برای دولت و کشور باشد.»
نظر شما