-
به بهانه تولد آقا تختی
چه کتاب‌هایی درباره کشتی‌گیران نوشته شده است؟
کُشتی‌گیران همیشه پهلوان به دنیا نیامده‌اند. گاهی شرور بودند، گاهی نوجوانانی بازیگوش و سرکش، گاهی مردانی با دغدغه‌هایی معمولی. اما در مسیر تمرین و کشتی، در میان زمین‌های خاکی و سالن‌های پرهیاهو، کم‌کم شخصیت واقعی آنها شکل گرفت.
-
اتحاد مقدس؛ سنگر پیروزی در میدان خاموش فرهنگ
شکستن انحصار رسانه دشمن
فرهنگ، همان‌گونه که رهبران انقلاب بارها تاکید کرده‌اند، نه حاشیه‌ای بر سیاست و اقتصاد که متن و بطن حیات یک ملت است. اگر اقتصاد همچون زره باشد و سیاست چون فرماندهی میدان، فرهنگ، روح و خون جاری در رگ‌های جامعه است. امروزه این میدان، عرصه جنگی خاموش اما فرساینده است؛ جایی که توپ و تانک جای خود را به روایت‌ها، تصویرسازی‌ها و نبرد ذهن‌ها داده است.
-
به بهانه سالروز تولد مرحوم مرتضی ممیز
گرافیک؛ هنری با پیکر تنومند اما کم‌فروغ
چهارم شهریورماه تولد مردی است که او را پدر گرافیک ایران نامیده‌اند. مرتضی ممیز، همان فردی است که در طول نیم سده فعالیت هنری‌اش چه در ایران و چه در عرصه‌های بین‌المللی، در احیا و ابداع هنر گرافیک در ایران و پیشبرد و گسترش فرهنگ ملی و سنت‌های هنری نقش بارزی داشت و می‌توان گفت تاریخ گرافیک در ایران به پیش از او و بعد از او تقسیم می‌شود.
-
کالبدشکافی یک بحران پنهان
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: «کارمند»؛ کلمه‌ای که در حدفاصل سه یا چهار دهه پیش تا امروز به‌طورکلی دچار دگردیسی معنایی شده است. تعارف را کنار بگذاریم، روزی کارمندی در نظر عموم مردم از اجروقرب دیگری برخوردار بود؛ دخترها دوست داشتند با مردی ازدواج کنند که شغلش کارمندی است و مردها تلاش می‌کردند کارمند جایی باشند. استخدام رسمی، فیش حقوقی، بیمه و کلیدواژه‌های دیگری هم بودند که در کنار آن اهمیت خاصی داشتند. امروز اما نسلی که بازار کار را پیش رو دارد، علاقه‌ای به کارمندی ندارد، می‌خواهد برای خودش کار کند و حقوق‌بگیر کسی نباشد. در این متن به مناسبت چهارم شهریورماه که در تقویم رسمی کشورمان با عنوان «روز کارمند» گرامی داشته می‌شود، فقط از کارمندی و بالا و پایین‌هایش از سال‌های قبل تا امروز می‌گوییم:
-
روایت حال‌وهوای مراسم عزاداری امام رضا (ع) در حضور رهبر انقلاب
روضه شاه خراسان در حسینیه امام خمینی(ره)
چند روز پیش، همزمان با آخرین روز ماه صفر و سالروز شهادت امام رضا (ع) مراسم عزاداری شهادت امام رضا (ع) با حضور هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد. یکی از حاضرین در این مراسم در گزارشی که به صورت اختصاصی برای «آگاه» نوشته است، حال‌وهوای حاضر در آنجا را روایت کرده است.
-
به بهانه فرارسیدن ماه ربیع‌الاول؛ ماه وحدت و دوستی
نگاهی به مقوله وحدت در فرهنگ ملی
ماه ربیع‌الاول با نام «وحدت» گره خورده است؛ مقوله‌ای که جدا از جایگاه مذهبی والایی که دارد، در بسیاری از بزنگاه‌های تاریخی این سرزمین به دادرس بوده و این مرزوبوم را تاکنون سرپا نگه داشته است، بنابراین از «وحدت» نباید سرسری گذشت و باید حضور آن در فرهنگ ایرانی را غنیمت شمرد.
-
هویت و تمدن ایرانی؛ از ریشه‌های تاریخی تا راهبردهای آینده
ایران با پیشینه‌ای هزاران‌ساله و تنوعی بی‌بدیل در فرهنگ، زبان، دین و آداب همواره توانسته است در برابر تلاطم‌های تاریخی و با جذب، هضم و بازآفرینی عناصر بیگانه، هویت منحصربه‌فرد خود را حفظ کند. این هویت که پیوندی عمیق با سرزمین، میراث فرهنگی و ارزش‌های معنوی دارد، در عین برخورداری از ریشه‌های کهن، نیازمند روزآمدسازی، بازنمایی و بازسازی زیبایی‌شناختی است تا بتواند در جهان معاصر الهام‌بخش و پویایی‌بخش باشد. چالش‌هایی چون دوگانه‌سازی‌های کاذب میان مولفه‌های هویتی، غلبه نگاه‌های افراطی یا تفریطی، ضعف در زیرساخت‌های اقتصادی و فقدان مرجعیت فکری منسجم، خطراتی جدی برای انسجام ملی و ظرفیت تمدنی ایران به شمار می‌روند.
-
نقدی بر فرهنگ «بیانیه‌دادن» به جای عمل در فضای مجازی ایران
وقتی فاجعه مصرفی می‌شود
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: چیزی که درباره آن در این متن صحبت می‌کنیم، اگر خاطره مشترک همه ما نباشد، حتما تصویری آشناست: انتشار ویدیو و عکسی از یک بحران یا حادثه تلخ و ایراد نطقی غرا در ادامه آن در فضای مجازی. همین چند روز پیش بود که همه ما ویدیویی از اقدام ناموفق یک مرد به خودسوزی در مترو میدان هفتم تیر دیدیم. ویدیویی که در آن، مردی در سکوی مقابل روی صندلی نشسته بود و درحالی‌که در این‌سو زنان و مردان تلاش می‌کردند، مرد میان‌سال را از روی ریل قطار بالا بکشند، او درحالی‌که موبایل در دستانش بود، هیچ تکانی به خودش نداد. این اما پایان ماجرا نبود؛ در ادامه بسیاری از افراد این ویدیو را منتشر کردند و با مذموم خواندن رفتار این مرد در مقابل اقدام به خودکشی یک فرد دیگر، انگار خود را در جبهه مقابل تصور کردند و از مانند او بودن، اعلام برائت کردند.
-
بازتاب و تحلیل وقایع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در سینما و ادبیات معاصر ایران
همگرایی هنر و سیاست
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، بی‌شک یکی از سرنوشت‌سازترین و پیچیده‌ترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است. این رویداد نه‌تنها به سرنگونی دولت منتخب و ملی دکتر محمد مصدق منجر شد، بلکه مسیر تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران را برای چندین دهه تغییر داد. اینکه این رویداد در طول هفتاد سال گذشته، همواره موضوع پژوهش‌های تاریخی، تحلیل‌های سیاسی و بازنمایی‌های هنری متعددی در قالب سینما و ادبیات بوده است، بیانگر اهمیت آن است. بازخوانی این واقعه، به‌ویژه در سالگرد آن، فرصتی برای تامل در نقش نیروهای داخلی و خارجی و تاثیرات عمیق آن بر حافظه جمعی یک ملت است. البته که در باب روایت از این رویداد، بیش از همه سینمای مستند را پیشگام می‌بینیم، این در حالی است که سینمای داستانی و نیز سریال اگر چه خالی از روایت این واقعه نیست، اما قدری به آن کم لطفی کرده است.
-
فهرستی از انیمیشن‌های حال خوب‌کن برای عبور از روزهای پس از جنگ
انیمیشن؛ جهان امید و قصه
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: در دورانی که جهان با تنش و اخبار ناگوار دست‌به‌گریبان است و ذهن و روح انسان‌ها، به‌ویژه در مناطق درگیر بحران، نیازمند آرامش و تسکین است، هنر همچون پناهگاهی امن عمل می‌کند. در میان فرم‌های گوناگون هنر، انیمیشن جایگاهی منحصربه‌فرد دارد. این مدیوم با درهم شکستن مرزهای واقعیت و خیال به ما اجازه می‌دهد تا پیچیده‌ترین مفاهیم عاطفی و اجتماعی را در بستری دلنشین و غیرمستقیم تجربه کنیم. انیمیشن با زبان بصری جهانی خود، می‌تواند داستان‌هایی از شجاعت، همدلی و امید را روایت کند که بدون سنگینی درام‌های واقع‌گرایانه، عمیقا بر قلب و ذهن تاثیر می‌گذارد. در این متن، فهرستی از انیمیشن‌های منتخب، با درنظرگرفتن این نقش درمانی در روزهای پس از بحران تهیه شده است.
-
به بهانه ابلاغ سند تسهیم درآمد محتوا
سندی که همه چیزش در هاله‌ای از ابهام است
اوایل مرداد ماه خبری مبنی بر ابلاغ سند «تسهیم درآمد محتوا» توسط رئیس‌جمهور در رسانه‌ها منتشر شد. سندی که حدود دو سال پیش حوالی بهمن ماه سال ۱۴۰۲ شورای عالی فضای مجازی آن را تصویب کرد، اما به ابلاغ نرسید و حالا که خبر ابلاغ آن آمده، موافقان و مخالفان آن از مزایا و نقاط ضعف این سند می‌گویند و باید دید که سند به پای اجرا هم می‌رسد یا یک سند به بقیه سندهای اجرا نشده کشور اضافه می‌شود.
-
به بهانه روز جهانی خوشنویسی که اصیل‌ترین هنر جهانی ایران است
خط و خوشنویسی
معمولاً وقتی صحبت از هنر «خوشنویسی» می‌شود، ما فکر می‌کنیم هنری مختص به ایران و سایر کشورهای آسیایی است؛ اما وجود مناسبت روز جهانی خوشنویسی در تقویم بین‌المللی، نشان می‌دهد این هنر یک هنر جهانی است و خط خوش و خوانا در همه جای دنیا ارج نهاده می‌شود.
-
فراخوان «از قلم تا حرم» منتشر شد
ستاد محرم و اربعین کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فراخوان ملی «از قلم تا حرم» را در دو بخش ایده‌پردازی و تجربه‌نگاری منتشر کرد.
-
فهرستی از ۲۰ فیلم مستند برای آرامش پس از بحران
سینمای مستند؛ دریچه‌ای به امید و زیبایی
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: سینما به‌ویژه در گونه مستند، تنها یک ابزار سرگرمی نیست، بلکه می‌تواند پنجره‌ای باشد رو به جهانی فراتر از هیاهوی روزمره، منبعی قدرتمند برای التیام روح و بازسازی نگاه به زندگی. پس از پایان یک دوره پرالتهاب، در شرایطی که جامعه‌ای از دل بحران بیرون می‌آید، نیاز به بازیابی آرامش، امید و اعتماد به آینده بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. در چنین فضایی، داستان‌هایی که از پشتکار انسان، شکوه بی‌نظیر طبیعت و زیبایی‌های پنهان جهان سخن می‌گویند، می‌توانند همچون آبی گوارا بر تشنگی روح عمل کنند. این متن، تنها فهرستی از نام‌ها نیست، بلکه نقشه‌ای دقیق برای سفری است به دنیای شگفتی‌ها، تلاش‌های الهام‌بخش و لحظات نابی که می‌تواند حال خوب را به زندگی بازگرداند.
-
گزارش «آگاه» از نمایشگاه «به گزارش زنان»
یک گزارش تصویری کاملا زنانه
موزه هنرهای معاصر در حال سپری‌کردن یکی از درخشان‌ترین دوره‌های کاری خود است. موزه‌ای که تا پیش از انتصاب مدیریت جدید آن، مدت‌ها در خواب زمستانی رفته بود و خیلی دیربه‌دیر نمایشگاه می‌گذاشت و تقریبا می‌شد آن را تعطیل شده و خاک گرفته تلقی کرد. با حضور رضا دبیرنژاد در این مجموعه، دوران تشکیل صف‌های طولانی جلوی موزه شروع شد و حالا این روزها، این مکان فرهنگی - هنری بار دیگر درهای مجموعه خود را رو به مخاطبان هنر با نمایشگاه «به گزارش زنان» باز کرده است.
-
بی‌نظمی در انتشار مجموعه‌های نمایش خانگی و تضییع حقوق تماشاگران
در حالی که طی هفته‌های اخیر بی‌نظمی‌هایی در انتشار محصولات نمایش خانگی به وجود آمده، در هفته‌ای که گذشت این بی‌نظمی‌ها به اوج رسید و روی پخش افزون بر نیمی از محصولات در حال انتشار تاثیر گذاشت.
-
به مناسبت روز بزرگداشت رزمندگان شهید در دفاع از حرم اهل‌بیت (ع) بخوانید
روایت شهدای مدافع حرم
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: عنوان «مدافعان حرم» از سال ۱۳۸۹ و در پی نبرد با تروریسم تکفیری و گروه داعش در عراق و به‌ویژه سوریه، برای کسانی به کار رفت که برای دفاع از حرم اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) به این مناطق رفتند. در مدت کوتاهی، تئوری و فرهنگ مدافعان حرم به یک جریان تاثیرگذار در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و امنیتی تبدیل شد. در این متن علاوه بر معرفی برخی شاخص‌ترین آثار در حوزه ادبیات مقاومت که به زندگی شهدای مدافع حرم اختصاص دارد، با مدیر انتشارات روایت فتح درباره فرآیند انتخاب شهدا برای نگاشتن زندگی‌نامه آنها در این نشر و ابعاد آن گفت‌وگو کرده‌ایم.
-
رمان «جزیره گمشده من» منتشر شد
رمان «جزیره گمشده من» اثر مظفر سالاری توسط انتشارات به‌نشر (وابسته به آستان قدس رضوی) منتشر شد.
-
کتاب‌هایی برای کسانی که جامانده‌اند
معرفی هفت کتاب اربعینی
سوره مهر با هفت کتاب اربعینی، به پیشواز اربعین حسینی می‌رود. هفت کتاب از انتشارات سوره مهر که با موضوع اربعین منتشر شده‌اند، این روزها راهنمایی‌اند برای زائران و جاماندگان اربعین تا در حال‌وهوای این رویداد بزرگ قرار بگیرند. این آثار در قالب‌های مختلف همچون سفرنامه، پژوهش، شعر و عکس تالیف شده‌اند.
-
فهرستی از فیلم‌هایی برای خوب کردن حال این روزها
عشق، امید؛ سینما
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در شرایطی که اخبار تلخ و ناگوار، ذهن و روح را خسته می‌کند، پناه بردن به دنیای سینما و تماشای فیلم‌هایی که امید، عشق و آرامش را به ما یادآوری می‌کنند، می‌تواند راهی برای بازیابی حال خوب باشد. در ادامه، ۱۹ فیلم سینمایی ایرانی و خارجی که هر کدام با داستان‌های دلگرم‌کننده خود می‌توانند لبخند را به لبان تماشاگر بیاورند، معرفی شده‌اند. این فیلم‌ها به دو دسته بزرگسالان و کودک و نوجوان تقسیم شده‌اند و تلاش شده است تا آثاری با قصه‌هایی روان و ساده انتخاب شوند.
-
وظیفه تولیدکننده؛ از وبلاگ‌نویسی تا انسان‌رسانه‌ها
بلاگرهای چالش‌ساز
در اوایل دهه ۲۰۰۰، هنگامی که اینترنت در ایران در حال گسترش بود، پدیده‌ای نوظهور به نام وبلاگ‌نویسی به‌سرعت جای خود را در میان ایرانیان باز کرد. این ابزار دیجیتال که ابتدا به‌عنوان فضایی برای بیان آزاد و اشتراک‌گذاری تجربیات شخصی شکل گرفت، به‌مرورزمان به بستری برای ظهور انسان‌رسانه‌ها تبدیل شد؛ افرادی که با استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال، از وبلاگ‌ها تا شبکه‌های اجتماعی، توانستند بر افکار عمومی تاثیر بگذارند و گفتمان فرهنگی و اجتماعی را شکل دهند. این گزارش، به بررسی مسیر تحول وبلاگ‌نویسی در ایران، چگونگی تبدیل‌شدن وبلاگ‌نویسان به انسان‌رسانه‌ها، رشد این پدیده و وضعیت کنونی آنها می‌پردازد.
-
به بهانه تولد ۸۵ سالگی خالق کلیدر
نویسندهای که کار را نجاتبخش انسان میداند
محمود دولت‌آبادی که هنر را در کارکردن پیدا کرده، دهم مرداد ماه ۸۵ ساله شد. این نویسنده، متولد دهم مرداد ۱۳۱۹، فرزند فاطمه و عبدالرسول، اهل دولت‌آباد سبزوار از بلاد خراسان است.
-
از قوس شیعه تا افق نو بازدارندگی
جغرافیای ذهنی امنیت
بارها و بارها گفته شده که امنیت در خاورمیانه، مفهومی است که بدون پسوند ژئوپلیتیک، اساسا بی‌معناست. اما کمتر گفته شده که این ژئوپلیتیک، دیگر فقط جغرافیا نیست؛ بلکه «جغرافیای ذهنی امنیت» است که تعیین می‌کند بازیگران منطقه‌ای چگونه عمل می‌کنند. امروز پس از ۱۳سال بحران در سوریه، آنچه برای ایران مطرح است، نه فقط بازسازی یک متحد استراتژیک، بلکه بازنگری در مفهومی است که به آن «عمق استراتژیک» می‌گوییم.
-
به بهانه هشتم مرداد ماه؛ روز سهروردی
هر کدام از ما یک فانوس هستیم
در تقویم ملی کشورمان، هشتم مردادماه «روز زنجان» نام‌گذاری شده است و ازآنجایی‌که سهروردی، فیلسوف اسلامی برجسته هم متولد شهرستان سهرورد زنجان است، این روز به نام این فیلسوف شهیر اسلامی هم تعلق دارد و هر ساله مراسم و نشست‌های مختلفی با محوریت عقاید و اندیشه‌های این فیلسوف در سراسر کشور، به‌خصوص شهرستان سهرورد که زادگاه اوست برگزار می‌شود.
-
پاسداشت شهدای هسته‌ای و علمی کشور در تالار وحدت برگزار شد
همایشی که در آن شاعران از ایران خواندند
همایش ادبی و هنری «از ایران بخوان» در پاسداشت شهدای هسته‌ای و علمی کشور، یکشنبه ۵ مرداد با حضور جمعی از مسئولان، شاعران و با اجرای ارکستر سمفونیک صداوسیما در تالار وحدت برگزار شد.
-
نگاهی بر ابعاد کارآفرینی فرهنگی در کشور به مناسبت روز ملی کارآفرینی
احیای اقتصاد خلاق
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: ۶ مرداد، روز ملی کارآفرینی، فرصتی است تا به جای تکرار شعارها، نگاهی عمیق‌تر به یکی از پویاترین و در عین حال مغفول‌مانده‌ترین حوزه‌های اقتصاد کشور بیندازیم؛ «کارآفرینی فرهنگی».
-
مروری بر آثار موسیقایی ملی - میهنی
وطن یعنی هدف؛ یعنی شهامت
چند روز پیش دیوارنگارهایی با عنوان «پژواک عشق به ایران»، به یاد مرحوم محمد نوری و تصویری از این خواننده و نوازنده پیانو فقید، با شعار «ای شیرین‌ترین رویای من، تو بمان» در میدان جهاد رونمایی شد؛ قطعه موسیقایی که در ایام جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم منحوس اسرائیل با بازخوانی آن توسط محمود کریمی، از مداحان معروف کشورمان، یک بار دیگر بر سرزبان‌ها افتاد؛ اما این تنها آهنگی نیست که برای ایران خوانده شده و بسیارند سرودهایی که شنیدنشان حس وطن‌پرستی و غرور ملی را در هر ایرانی زنده می‌کند.
-
۱۸ سریال حال خوب کن ایرانی و خارجی برای روزهای بهتر
حال‌خوب‌کن‌های سریالی
در روزگاری که اخبار ناگوار و وقایع تلخ پیرامون ما را فرا گرفته، شاید پناه بردن به دنیای قصه و تصویر، یکی از بهترین راه‌ها برای بازیابی روحیه و یافتن امید باشد. پس از دورانی سخت و پراسترس، همه ما به لحظاتی از آرامش و شادی نیاز داریم تا بتوانیم با انرژی بیشتر به ساختن آینده‌ای روشن ادامه دهیم. هنر و به ویژه سینما و تلویزیون، این قدرت را دارد که ما را برای ساعاتی از دغدغه‌های روزمره جدا کرده و به دنیایی سرشار از رنگ، خنده و احساسات خوب ببرد. بعد از انتشار گزارش «خواندنی‌های حال‌خوب کن» که فهرستی از کتاب‌های مناسب برای حال‌وهوای بعد از پایان جنگ تحمیلی ۱۲روزه بود، در این گزارش فهرستی از سریال‌های حال‌خوب کن را آماده کرده‌ایم.
-
حفظ هسته تولیدی در شرایط جنگ، اولویت امروز اقتصاد ایران
سیاست مالی؛ موتور اصلی بسیج اقتصادی
وقوع جنگ، مانند زمین‌لرزه‌ای ساختارهای اقتصادی کشور را به هم می‌ریزد و مسیر اقتصاد را از نظام مبتنی بر بازار، به سمت ساختار فرماندهی و کنترل دولتی تغییر می‌دهد. در شرایط عادی، بازار و مکانیسم‌های پولی نقش تخصیص بهینه منابع را ایفا می‌کنند، اما در دوران جنگ این قواعد کارآمدی خود را از دست می‌دهند و دولت باید به جای ناظر، مدیریت مستقیم و فعال اقتصاد را بر عهده گیرد.
-
با حضور رئیس‌جمهور برگزار شد
پاسداشت یاد و نام شهدای فرهنگ، هنر و رسانه
ویژه‌برنامه «تا ابد، ایران» به پاسداشت یاد و نام شهدای فرهنگ، هنر و رسانه در دفاع مقدس ۱۲ روزه در مقابل رژیم صهیونیستی و ادای احترام به خانواده‌های آنان روز گذشته، سه‌شنبه (۳۱ تیر) باحضور مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سردار سرتیپ پاسدار سیدقاسم قریشی، جانشین رئیس سازمان بسیج مستضعفان و معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت برگزار شد.