آگاه: خاطرهنویسی، همان جادهای است که از تکتک لحظات واقعی زندگی یک نویسنده میگذرد و دست او را به سمت گذشته میبرد. همه ما خاطراتی داریم که با گذر زمان، وزنی احساسی پیدا کردهاند و آرزوی ثبت آنها به کلمات به یک نیاز تبدیل میشود. اما نوشتن خاطره صرفا یادآوری یک رویداد ساده نیست. اگر این نوشتن روایتگرانه و خلاق نباشد، مخاطب نمیتواند ارتباطی با آن برقرار کند. خاطرات باید به زندگی دوبارهای تبدیل شوند که در ذهن مخاطب جان بگیرند. وقتی نویسنده موفق میشود حس همان لحظه را در کلمات جاری کند، آن خاطره وارد روان خواننده شده و فراتر از یک تجربه شخصی عمل میکند. اینجاست که واقعیت به هنر تبدیل میشود.
در نقطه مقابل، داستانپردازی جایی برای خیالپردازی است. تمام چیزی که لازم داریم، تخیلی زنده است که بتوان با آن جهانی تازه ساخت. این جهان تازه، قوانین خاص خودش را دارد، اما در دل همین شرایط تخیلی است که میتوان نقاط مشترک انسانی را بهخوبی نشان داد. وقتی یک داستان خوب نوشته میشود، شخصیتهایش تبدیل به افرادی واقعی میشوند که مخاطب میتواند با آنها ارتباط بگیرد. این افراد واقعی، پیامها و احساسات خاص خود را منتقل میکنند؛ حتی اگر واقعیت فیزیکی نداشته باشند.
اما آنچه به هر دو روش اعتبار میدهد، عنصر خلاقیت است. نویسندگی خلاقانه نهتنها به زیبایی متن کمک میکند، بلکه زمانی که از پیام و مضمونی پشتیبانی کند، اثری طولانی و فراموشنشدنی بر جای میگذارد. کلماتی که حاصل خلاقیت باشند، قادرند از مرزهای زبان عبور کنند و معنایی درونی ایجاد کنند. خاطرهنویسی بدون خلاقیت، به فهرستی یکنواخت از اتفاقات بدل میشود که هیچ جذابیتی برای مخاطب ندارد. بهطور مشابه، یک داستان بدون خلاقیت، فقط متنی خستهکننده و کلیشهای خواهد بود که هیچ حسی را در مخاطب بیدار نمیکند.
اما سوال اصلی این است که چطور میتوان قدرت خلاقیت را در عمل بهکار برد؟ اولین قدم، برقراری ارتباط با احساسی است که پشت خاطره یا داستان وجود دارد. این حسها باید خالص، صادق و دقیق باشند. یک خاطره شخصی مانند بخشی از زندگی دستاول نویسنده است که باید عمیقا حس شود تا مخاطب را تحتتاثیر قرار دهد. از طرفی، در داستانپردازی هم نویسنده باید شخصیتها و موقعیتها را مثل تجربهای واقعی باور کند و حسهای موجود در آن را بهطور کامل بیرون بکشد. این حسها، سرزندگی به متن میدهند و باعث میشوند که نوشته جان بگیرد.
جزییات، نقش مهمی در هر دو بازی میکنند. هرچه جزییات بهتر پرداخته شوند، خواننده بهتر میتواند با متن ارتباط بگیرد. توصیف دقیق صحنه، شخصیتها و احساسات موجود در یک خانواده، کافهای دنج، یا حتی یک غروب غمگین میتواند سادهترین ایدهها را به متنی عمیق و بهیادماندنی تبدیل کند. وقتی نویسنده برای خلق جزییات وقت میگذارد، در واقع به خواننده اجازه میدهد تا وارد جهان او شود و خود را در این محیط حس کند.
گاهی اوقات، ترکیب خاطره با داستان میتواند اثری فوقالعاده خلق کند. در این حالت، نویسنده روی حقایق خودرنگی از تخیل میپاشد یا از رخدادهای واقعی الهام میگیرد و جهان داستانی خود را بر اساس آنها میسازد. این روش نهتنها جذاب است، بلکه نقطه تلاقی قدرت خلاقیت و واقعیت است. در این نوع نوشتار، خواننده حس میکند که در لحظهای واقعی حضور دارد، حتی اگر این لحظه از ابتدا بهطور کامل ساخته ذهن نویسنده باشد.
مخاطب امروز به دنبال متنی است که بتواند با او گفتوگو کند؛ متنی که نه صرفا اطلاعاتی را منتقل کند و نه فقط او را سرگرم سازد. نیاز مخاطب این است که درون متن چیزهایی بیابد که به زندگی او ارتباط دارند، او را تحتتاثیر قرار داده و ذهنش را باز کنند. قدرت روایت این است که میتواند خواننده را از جایی که در آن هست، به جایی دیگر ببرد. این سفر گاهی توسط حقیقت و گاهی به کمک خیال رخ میدهد، اما نتیجه نهایی آن خلق تجربهای جدید در درون مخاطب است. خاطرهنویسی و داستانپردازی هر دو بستری هستند برای پرورش خلاقیت در نوشتن. هر نویسندهای با شناخت بهتر از خود و انتخاب هوشمندانه سبک نوشتن، میتواند پیامهای ارزشمندی را به شکلی جذاب منتقل کند. هنر نوشتن نه در کلمات یا جملات، بلکه در حس و تاثیری که باقی میگذارد، معنا پیدا میکند.
۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۱۱:۱۶
کد خبر: ۱۲٬۶۱۸
خاطرهنویسی یا داستانپردازی قدرت خلاقیت در انتقال پیام
سیدامین سقراطی ـ آگاه چاپ، نشر و فعال حوزه کتاب
نوشتن، مسیری است که از ذهن عبور میکند و راهی به احساسات باز میکند. این توانایی شگرف، ابزاری قدرتمند برای روایتگری و گرهزدن ذهنها و دلها به یکدیگر است. اما تفاوت اصلی سبکهای مختلف نویسندگی در چگونگی استفاده از این ابزارها نهفته است. خاطرهنویسی و داستانپردازی، دو مسیر متفاوت در نوشتن هستند که هرکدام نهتنها زیبایی خود را دارند، بلکه برای انتقال پیام نیز تاثیر ویژهای برجای میگذارند. یکی واقعی و از دل تجربههای زیسته برمیآید، دیگری خیالی و آزاد، اما هر دو، وسیلهای برای خلق ارتباطی عمیق و تاثیرگذار با مخاطب هستند.
نظر شما