آگاه: عراقچی در آغاز گفتوگو با اشاره به روند اجرای آتشبس در نوار غزه گفت: جمهوری اسلامی ایران از هر طرحی که منجر به توقف نسلکشی علیه مردم غزه شود، حمایت میکند؛ اما هیچ اعتمادی به رژیم صهیونیستی وجود ندارد. موارد متعددی از نقض آتشبس توسط این رژیم در لبنان و غزه مشاهده شده است و ما هشدار دادهایم که فریبکاری جدیدی در راه است. این موضع، بازتاب همان سیاستی است که ایران از آغاز بحران غزه بر آن پافشاری کرده است: حمایت از توقف کشتار، بدون اعتماد به دشمن اشغالگر. در واقع، تهران با حفظ موضع اصولی خود، اجازه نداده است که آتشبس به ابزاری برای بازسازی وجهه تلآویو یا تضعیف مقاومت تبدیل شود.
تصمیم با ملت فلسطین است، نه میانجیهای دروغین
وزیر امور خارجه تاکید کرد: «ما همواره حامی مقاومت بودهایم و از مردم فلسطین حمایت کردهایم. تصمیم درباره آتشبس یا ادامه نبرد، تنها در اختیار مردم فلسطین و گروههای مقاومت است و هیچکس نمیتواند به جای آنان تصمیمگیری کند.» این بخش از سخنان عراقچی را میتوان پاسخی به برخی دولتهای عربی و رسانههای غربی دانست که تلاش دارند نقش تصمیمگیری اصلی را از دست مقاومت گرفته و به پایتختهای عربی یا میزهای غربی منتقل کنند. سیاست جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب تا امروز، بر اصل «اصلیت تصمیمگیری توسط ملت فلسطین» استوار بوده و همچنان بدون تغییر باقی مانده است.
پیمان ابراهیم؛ طرحی خائنانه علیه آرمان فلسطین
در پاسخ به اظهارات اخیر دونالد ترامپ مبنی بر اینکه «ایران نیز در آینده به پیمان ابراهیم خواهد پیوست»، عراقچی گفت: «هیچ تناسبی میان آرمانهای جمهوری اسلامی ایران و طرح ابراهیم وجود ندارد. این طرح خائنانه و ضد آرمان فلسطین است و هرگز چنین اتفاقی نخواهد افتاد.» این موضع، خط قرمزی روشن در برابر موج عادیسازی روابط برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی است. ایران، در حالی که از صلحی واقعی بر پایه عدالت و بازگشت آوارگان فلسطینی دفاع میکند، طرحهایی مانند «ابراهیم» را «تثبیت اشغالگری» میخواند.
هیچ مذاکره پنهانی با آمریکا وجود ندارد
در بخش دیگری از گفتوگو، وزیر خارجه با رد شایعات رسانههای خارجی درباره تماسهای محرمانه با واشنگتن گفت: «مذاکرات ما همواره محدود به موضوع هستهای بوده و هیچگاه درباره مقاومت یا مسائل منطقهای با آمریکاییها گفتوگویی نداشتهایم.»این اظهارات، نشانگر پایبندی کامل وزارت امور خارجه به خطوط قرمز تعیینشده از سوی رهبر انقلاب است: مذاکره از موضع اقتدار، نهسازش از موضع ضعف.
پیشنهاد غیرمنطقی آمریکا درباره اورانیوم ۶۰ درصد
عراقچی درباره جزئیات مذاکرات اخیر در نیویورک گفت: «آمریکاییها پیشنهاد دادهاند که ایران اورانیوم ۶۰ درصد خود را تحویل دهد تا در مقابل، اجرای مکانیسم اسنپبک را موقتا متوقف کنند. هیچ انسان عاقلی چنین پیشنهادی را نمیپذیرد.» به باور تحلیلگران، این سخنان یادآور پایداری ایران در حفظ دستاوردهای هستهای و تمایز میان «مذاکره برای رفع تحریم» و «معامله بر سر حقوق ملی» است. به گفته منابع آگاه، موضع رسمی تهران همچنان این است که بازگشت کامل به تعهدات برجامی تنها در صورت لغو موثر تحریمها امکانپذیر خواهد بود.
توافق قاهره فعلا تعلیق شده است
وزیر امور خارجه در ادامه افزود: «توافق قاهره، که پیشتر چارچوب همکاری ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را مشخص کرده بود، در وضعیت تعلیق قرار دارد. این تصمیم به دلیل رفتار غیرقانونی سه کشور اروپایی و نقض روح همکاری از سوی آنها اتخاذ شده است.» بر اساس گفتههای عراقچی، همکاریهای آتی ایران با آژانس صرفا «در چارچوب مصوبات مجلس و شورای عالی امنیت ملی» انجام خواهد شد. این رویکرد را میتوان بازتعریف رابطه ایران با نهادهای بینالمللی از موضع اقتدار و قانونمداری دانست.
پرچم مذاکره در دست ایران است
عراقچی با اشاره به مواضع متناقض غربیها اظهار داشت: «اروپاییها نشان دادند که هیچ اختیاری از خود ندارند. حتی خودشان خواهان مذاکره مستقیم ایران و آمریکا شدهاند. اما پرچم مذاکره را همیشه ایران در دست داشته است.» این جمله را بسیاری از ناظران سیاسی به عنوان نشانهای از اعتماد به نفس دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران تعبیر کردند؛ رویکردی که مذاکره را نه از سر فشار یا ترس، بلکه از سر قدرت و عقلانیت دنبال میکند.
آمادگی کامل در برابر فریب دشمن
در پاسخ به پرسشی درباره تماس تلفنی اخیر میان نتانیاهو و پوتین، عراقچی گفت: «رژیم صهیونیستی توان حمله مجدد به ایران را ندارد، اما ما همواره آمادهایم. تجربه جنگ ۱۲روزه نشان داد که جمهوری اسلامی در برابر تجاوز ساکت نمینشیند و پاسخ سختی خواهد داد.»
جمعآوری مستندات تجاوز برای پیگیری بینالمللی
وزیر خارجه در پایان گفتوگو از ادامه روند جمعآوری اسناد تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران خبر داد و افزود: «پروندهای جامع با همکاری معاونت حقوقی ریاستجمهوری در حال تدوین است تا در مجامع بینالمللی پیگیری شود.» این بخش از سخنان عراقچی نشان میدهد که جمهوری اسلامی، در کنار مقاومت میدانی، دیپلماسی حقوقی و مستندسازی تجاوز دشمن را نیز بهطور جدی دنبال میکند؛ رویکردی که میتواند در آینده بهعنوان یکی از پروندههای حقوقی مهم تاریخ معاصر منطقه ثبت شود.
عقلانیت مقاومتی در دیپلماسی نوین ایران
گفتوگوی سیدعباس عراقچی را میتوان بیانیهای غیررسمی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید دانست؛ سیاستی که سه محور اصلی دارد:
- پایبندی به آرمان مقاومت و حمایت از مردم فلسطین، در کنار مخالفت قاطع با طرحهای سازشی.
- مذاکره از موضع اقتدار و حفظ دستاوردهای ملی، نه امتیازدهی در برابر فشار.
-ترکیب قدرت میدانی، حقوقی و دیپلماتیک برای تثبیت جایگاه ایران در نظام بینالمللی.
به تعبیر برخی ناظران، سیاست خارجی ایران امروز بر مدار «عقلانیت مقاومتی» میچرخد؛ عقلانیتی که نه انزوا را میپذیرد و نه سازش را، بلکه راه سومی را پیش گرفته است: تعامل عزتمندانه با جهان، بدون عقبنشینی از اصول انقلاب.
نظر شما