آگاه: با اجرای عملیات طوفان‌الاقصی و تشدید تنش‌ها در خاورمیانه فعلاً طرح کانال بن‌گوریون نیز همانند طرح اصلی خود یعنی کریدور آی‌مک به حالت تعلیق درآمده تا ابتدا وضعیت درگیری جبهه مقاومت و رژیم صهیونیستی تعیین تکلیف شود. در صورت پیروزی رژیم صهیونیستی قطعاً اجرای این طرح مجدداً در دستورکار قرار می‌گیرد و حتی می‌توان این‌گونه تعبیر کرد که اقدامات تهاجمی رژیم صهیونیستی در منطقه نیز با هدف زمینه‌سازی برای پیشبرد کریدور آی‌مک و کانال بن‌گوریون در حال اجراست. رژیم‌صهیونیستی با احداث کانال آبی بن‌گوریون و انسداد کانال سوئز به دنبال این است که بر یکی از مهم‌ترین شاه‌راه‌های تجارت دنیا مسلط شده و مسیر تبدیل خود به دروازه تجارت کالا و انرژی را تسهیل کند. نکته جالب اینکه کانال بن‌گوریون در اواخر دهه ۱۹۶۰ طراحی شده و اسم این کانال به نام داوود بن‌گوریون، اولین نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نامگذاری شده است.
کانال جدید در سرزمین‌های اشغالی، «بن گوریون» نام دارد؛ دریای مدیترانه در شمال را از طریق خلیج عقبه به دریای سرخ متصل می‌کند و موازی با کانال سوئز خواهد بود.کانال بن گوریون از مناطق تحت اداره اسرائیل می‌گذرد.
کانال بن گوریون رقیب اصلی کانال سوئز
حال سوال اصلی اینجاست که کانال آبی بن‌گوریون چیست؟ پیشتر گفته شد که اسرائیل قصد دارد با احداث این کانال آبی که ذیل کریدور آی‌مک تعریف می‌شود، سناریوی فروپاشی مصر و حذف اردن از کریدور آی‌مک را پیگیری کند. در تصویر یک، کانال بن‌گوریون نشان داده شده است. این کانال رقیب جدی کانال سوئز بوده که از مسیر کشور مصر دریای مدیترانه را به دریای سرخ وصل می‌کند.
همان‌طور که در تصویر شماره یک مشاهده می‌کنید، نقطه آغاز کانال بن‌گوریون در خلیج عقبه در دریای سرخ واقع شده است. طبق طراحی اولیه، طول این کانال اسرائیلی ۲۹۳ کیلومتر است که حدود ۵۰درصد از کانال ۱۹۲کیلومتری سوئز طولانی‌تر است. برآوردها از هزینه احداث کانال بن‌گوریون از ۱۶ تا ۵۵ میلیارد دلار وجود دارد. کانال بن‌گوریون ۵۰ متر عمق دارد و کشتی‌هایی به طول ۳۰۰ و عرض ۱۱۰ متر می‌توانند از آن عبور کنند.
مزایای امنیتی و ژئوپلیتیک کانال بن گوریون بر ۱۲درصد از تجارت دریایی دنیا
پیش از عملیات حماس در ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳، رژیم‌صهیونیستی در سوم نوامبر سال ۲۰۲۲ از آغاز فرآیند ایجاد آبراهه بن‌گوریون خبر داده بود. هر چند ساخت کانال بن‌گوریون سالانه درآمدی معادل ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار را برای رژیم‌صهیونیستی به همراه دارد، اما مزایای امنیتی و ژئوپلیتیک تسلط اسرائیل بر ۱۲درصد از تجارت دریایی دنیا بیشتر از درآمد اقتصادی آن است، تجارتی که هم‌اکنون از کانال سوئز انجام شده و امتیازات آن به کشور مصر تعلق می‌گیرد.
علی مروی، کارشناس اقتصادی در توضیح اظهارات دبیرکل انصارالله یمن به برنامه رژیم‌صهیونیستی برای احداث کانال آبی بن‌گوریون اشاره می‌کند و در شبکه ایکس می‌نویسد: «کانال بن‌گوریون که رژیم‌صهیونیستی به‌عنوان بخشی از کریدور آی‌مک در برنامه دارد، رقیب اصلی کانال سوئز است. با راه‌اندازی این کانال شک نداشته باشید که اسرائیل حتی یک روز آرام هم برای کانال سوئز باقی نخواهد گذاشت و شرایط امروز را برای مصری‌ها تبدیل به آرزو خواهد کرد.»
تضعیف مصراز مسیر احداث «کانال بن‌گوریون»
به گفته این کارشناس اقتصادی، اسرائیل قصد دارد سناریوی تضعیف مصر را از مسیر احداث «کانال بن‌گوریون» ذیل «کریدور آی‌مک» پیگیری کند. برای فهم دقیق‌تر ماجرا ابتدا طرح کریدور آی‌مک و سپس کانال بن‌گوریون به‌عنوان یکی از اجزای مهم این کریدور را توضیح می‌دهیم.
طرح کریدور آی‌مک اصلی‌ترین ایده آمریکا برای تبدیل رژیم‌صهیونیستی به دروازه تجارت کالا و انرژی است. طبق تصویر (۲)این طرح با عنوان کریدور هند-رژیم صهیونیستی-اروپا یا کریدور هند-خاورمیانه-اروپا نامگذاری شده که نقطه آغازین آن، کشور هند بوده و سپس از مسیر امارات و عربستان و اردن به رژیم صهیونیستی متصل شده و در ادامه از مسیر دریای مدیترانه به اروپا می‌رسد.
آی‌مک به دنبال دور زدن اردن به‌عنوان شریک سیاسی اسرائیل
مسیر هند تا امارات و مسیر رژیم صهیونیستی به اروپا در قالب حمل‌ونقل دریایی تعریف شده و مابقی مسیر نیز به صورت ریلی در طرح گنجانده شده است. البته اسرائیلی‌ها در طرح آی‌مک به دنبال دور زدن کشور اردن به‌عنوان یکی دیگر از شرکای سیاسی خود نیز هستند و قصد دارند از مسیر کانال بن‌گوریون و مستقیم از طریق دریای سرخ به عربستان متصل شده و سپس به اروپا برسند. احداث کانال بن‌گوریون به معنای تلاش رژیم صهیونیستی برای انسداد کانال سوئز خواهد بود که آسیبی جدی به کشور مصر محسوب می‌شود. همچنین ایجاد این کانال آبی به معنای تضعیف جایگاه کشور اردن در طرح کریدور آی‌مک است. یعنی در رویای رژیم صهیونیستی حتی کشورهای همسو با آن نیز جایی برای حضور مستقلانه و قدرتمندانه نداشته و باید از نظر سیاسی و اقتصادی کاملاً خلع‌سلاح و تضعیف شوند.
به گزارش سایت «خبرنی» اردن به نقل از حسام عایش، کارشناس اقتصادی این کشور اعلام کرد، اطلاعیه اسرائیل درباره آغاز کار احداث کانال بن‌گوریون، رقیب کانال سوئز، جنجال گسترده و سوال‌های زیادی را به ویژه در ارتباط با اردن ایجاد کرده زیرا این کانال اسرائیلی که قرار است احداث شود، در نزدیکی مرزهای دریایی اردن واقع است.این کارشناس اردنی پیش ترگفته بود که افتتاح این کانال موضوع دردسرسازی برای دولت اردن خواهد بود، چراکه از نظر منافع این اقدام برای اردن بهتر خواهد بود اما براساس ملاحظات سیاسی و عربی، هزینه سنگینی برای اردن به همراه خواهدداشت و انتظار می‌رود اردن دستکم در مرحله اول و برای جلوگیری از درگیر شدن با مصر، از این کانال استفاده نکند.
طرح آی‌مک خطرات بالایی برای امنیت ملی کشورهای عربی و اردن دارد
عایش کارشناس اردنی اظهار می‌دارد که چه بسا این طرح خطرات بالایی برای امنیت ملی کشورهای عربی و اردن خواهدداشت و اردن با فعالیت‌های تحریک‌آمیز اسرائیل در منطقه‌ای نزدیک به مرزهای دریایی خود مواجه خواهد شد و چه بسا برخی طرح‌های اردن تعطیل می‌شوند. همچنین او با اشاره به اینکه اسرائیل بدون توجه به توافقنامه‌های صلح و منافع کشورهای عربی یک اقدام انجام شده را تحمیل می‌کند، ابراز نگرانی کرد که این طرح شبیه به طرح فرودگاه رامون و بخشی از معامله قرنی باشد که با بازگشت نتانیاهو توسعه می‌یابد.
این کارشناس اقتصادی اردنی می‌گوید که احتمال دارد طرح کانال بن‌گوریون مقدمه‌ای برای طرح‌های بزرگ‌تری همانند لوله‌کشی از خاک اردن یا مسیری در مجاورت اردن برای تامین نفت و گاز اروپا باشد. بندر حیفا سالانه بیش از ۳۰ میلیون تن کالا و حدود ۱.۴ میلیون کانتینر جابه‌جا می‌کرد و در تأمین سوخت، دارو، قطعات صنعتی و کالاهای اساسی نقشی حیاتی داشت. اختلال در عملکرد این بندر باعث فروپاشی زنجیره تأمین در اسرائیل شده و کارشناسان هشدار داده‌اند که ادامه این روند می‌تواند منجر به کمبود شدید کالا، افزایش قیمت‌ها و حتی توقف صادرات محصولات فناورانه شود.(۳)
وعده صادق، طرح بلندپروازانه آی‌مک را سوزاند
از سوی دیگر، طرح بلندپروازانه کریدور عرب-مدیترانه (IMEC) که قرار بود بندر حیفا را به هاب ترانزیتی میان آسیا، اروپا و آفریقا تبدیل کند، با هدف قرار گرفتن زیرساخت‌های حیفا از سوی ایران، به کلی ناکام مانده است.
این طرح که با حمایت آمریکا و مشارکت کشورهایی چون عربستان، امارات و هند درحال اجرا بود، حالا رویایی سوخته روی میز نتانیاهو است. حتی گفته می‌شود حادثه انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ (۱۴ مرداد ۱۳۹۹) که باعث کشته شدن ۲۲۰نفر و زخمی شدن حدود هفت هزار نفر و مفقود شدن بیش از ۱۱۰ نفر شد، دسیسه رژیم صهیونیستی برای تبدیل بندر حیفای خود به بزرگ‌ترین بندر در شرق مدیترانه بوده است. پس از سقوط دولت بشار اسد در سوریه، رژیم صهیونیستی به دنبال آن بود که بنادر لاذقیه و طرطوس سوریه در مدیترانه را تخریب و از بهره‌برداری تجاری خارج کند.
آی‌مک افزایش نقش منطقه‌ای و بین‌المللی اسرائیل را به‌همراه دارد
به‌نظر می‌رسد مقامات صهیونیست با توجه به درگیری با بحران اقتصادی و اعتراضات معیشتی جامعه صهیونیستی که هرازچندگاهی زخم آن سر باز کرده و در مناطق مختلف اراضی اشغالی به چشم می‌آید درصدد هستند با افزایش درآمدهای خود شرایط اقتصادی و درآمدهای خارجی خود را بهبود بخشند.
البته رژیم صهیونیستی از رهاورد ایجاد این کانال، در پی افزایش نقش منطقه‌ای و بین‌المللی خود نیز هست، صهیونیست‌ها که زمانی آرزوی سرزمینی از نیل تا فرات را در سر می‌پروراندند، اکنون به صرافت افتاده‌اند با استفاده از چنین راهکاری جایگاه خود را نیز در منطقه تقویت کنند. البته در میان انفعال کشورهای عربی و هم آوایی آنها با تل آویو، صهیونیست‌ها نیز مانعی جدی در اطراف خود برای تحقق اهداف‌شان نمی‌بینند.
حملات ایران به بندر حیفا، نه‌تنها عملکرد این بندر مهم را مختل کرده، بلکه طرح‌های بلندپروازانه اسرائیل برای تبدیل شدن به قطب تجاری منطقه و تسلط بر مسیرهای ترانزیتی (مانند کانال بن‌گوریون و کریدور IMEC) را هم با چالش جدی مواجه کرده. این حملات، رویاهای ژئوپلیتیکی اسرائیل را نقش بر آب کرده و نشان داده که این رژیم نمی‌تواند به سادگی به اهداف استعماری و توسعه‌طلبانه خود دست یابد. به این ترتیب، وعده صادق ایران، نه‌تنها یک پاسخ نظامی، بلکه یک ضربه استراتژیک به برنامه‌های منطقه‌ای اسرائیل بوده است. به عبارت دیگر، وعده صادق ایران، رؤیای آی‌مک و کانال بن‌گوریون اسرائیل را به خاکستر تبدیل کرده است.
نظر شما