آگاه: اربعین در دنیای مدرن کارکردی چندبعدی یافته است. از یک سو، پاسخگوی نیاز فطری بشر به معناست و از سوی دیگر، الگویی برای مقاومت در برابر نظام سلطه جهانی ارائه می‌دهد. پیاده‌روی میلیونی اربعین، با تاکید بر سادگی، ایثار و همبستگی، نوعی اعتراض مسالمت‌آمیز و پشت‌پازدن به ارزش‌های مادی حاکم بر جهان امروز محسوب می‌شود. در واقع این حرکت جمعی نشان می‌دهد که در عصر حاکمیت تکنولوژی و مصرف‌گرایی، هنوز می‌توان برای ارزش‌های انسانی و معنوی بسیج شد.
یکی از بارزترین ویژگی‌های اربعین مدرن، توانایی آن در ایجاد «وحدت در عین کثرت» است. حضور میلیون‌ها نفر از ملیت‌ها، نژادها و مذاهب مختلف در کنار یکدیگر، تصویری زنده از امت اسلامی ارائه می‌دهد که در تقابل با گفتمان‌های انحصارطلبانه ملی‌گرایی قرار می‌گیرد. این تنوع و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، خود درس بزرگی برای جامعه جهانی است که این روزها با چالش‌های هویتی و فرهنگی دست‌به‌گریبان است.
فناوری‌های نوین نیز نقش مهمی در تحول اربعین داشته‌اند. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، پخش زنده مراسم و اپلیکیشن‌های مسیریابی، جغرافیای قدسی این رویداد را گسترش داده‌اند. این امر باعث شده است که حتی کسانی که امکان حضور فیزیکی در کربلا را ندارند، بتوانند به شکل نمادین در این حرکت جهانی مشارکت کنند. از طرفی، فضای مجازی به زائران این امکان را داده که روایت خود را از اربعین به جهانیان عرضه کنند و تصویری مستقل از رسانه‌های غربی ارائه دهند. از بعد اقتصادی، مهمان‌نوازی بی‌نظیر مواکب و فرهنگ بخشش در اربعین، نمونه‌ای عینی از اقتصاد اخلاق‌محور را به نمایش می‌گذارد که در تقابل با نظام سرمایه‌داری رقابتی قرار می‌گیرد. این مدل اقتصادی مبتنی بر تعاون و ایثار، نشان می‌دهد که می‌توان خارج از چارچوب‌های مادی‌گرایانه نیز به حیات اقتصادی ادامه داد.
در سطح فلسفی، اربعین مدرن پرسش‌های عمیقی را درباره نسبت سنت و مدرنیته مطرح می‌کند. این پدیده نشان می‌دهد که می‌توان در عین بهره‌گیری از دستاوردهای تکنولوژیک، اصالت فرهنگی و معنوی خود را حفظ کرد. 
در بُعد سیاسی، شعارهای اربعین و نمادهای آن به نشانه‌ای جهانی برای مبارزه با استبداد و استعمار نو تبدیل شده‌اند. پیام عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی امام حسین (ع) امروزه مرزها را درنوردیده و به گفتمانی جهانی تبدیل شده است. اربعین در عصر حاضر نه‌تنها یک آیین مذهبی، بلکه جنبشی اجتماعی- فرهنگی است که با حفظ ریشه‌های اصیل خود، توانسته است با نیازهای انسان معاصر ارتباط برقرار کند. این پدیده نشان می‌دهد که سنت‌های دینی می‌توانند در تعاملی پویا با مدرنیته، پاسخگوی نیازهای جدید بشر باشند و حتی راهکارهایی برای بحران‌های جهان امروز ارائه دهند. اربعین امروز دیگر تنها متعلق به شیعیان نیست، بلکه به میراثی جهانی تبدیل شده است که پیام مقاومت، معنویت و همبستگی انسانی را به تمام جهانیان عرضه می‌دارد.