آگاه: ترامپ به‌تازگی با اشاره به محدودیت‌های اخیر چین بر صادرات مواد معدنی کمیاب (مواد حیاتی مورد نیاز در تولید کالا از گوشی هوشمند تا جنگنده) گفت که قصد دارد واردات چینی تعرفه صد درصدی اعمال کند. وزارت بازرگانی چین اعلام کرد: موضع چین در جنگ تجاری ثابت است؛ ما خواستار آن نیستیم اما از آن واهمه‌ای هم نداریم.
اختلاف مجدد بین پکن و واشنگتن، می‌تواند دیدار احتمالی ترامپ و شی جین‌پینگ، رییس‌جمهور چین در حاشیه اجلاس «سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (اِپک)» در کره جنوبی در اواخر اکتبر یا اوایل نوامبر را به حاشیه ببرد. به زعم بسیاری، این دیدار فرصتی برای احیای گفت‌وگو بین دو ابرقدرت اقتصادی جهان است. ترامپ با هدف امتیازگیری از شرکای تجاری واشنگتن، بخش عمده‌ای از سال جاری میلادی را صرف اعمال تعرفه بر آنها کرده است. با این حال، چین از تسلیم شدن خودداری و برای مقابله با فشار آمریکا بر اهرم اقتصادی خود تکیه کرده است.
وزارت بازرگانی چین در بخش دیگری از بیانیه اخیر خود نوشت: تهدیدهای تعمدی درباره تعرفه‌های بالاتر راه درستی برای کنار آمدن با چین نیست. اگر آمریکا بر مسیر اشتباه اصرار دارد، چین قطعا اقداماتی قاطعانه برای حفاظت از حقوق و منافع مشروعش اتخاذ خواهد کرد. چین و آمریکا یکدیگر را به نقض آتش‌بس تجاری از طریق اعمال محدودیت‌های جدید متهم کرده‌اند. ترامپ پکن را به متخاصم‌تر شدن متهم کرده و مدعی شده است که چین از طریق محدودسازی دسترسی به مواد معدنی کمیاب، جهان را گروگان گرفته است.
محدودیت‌های صادراتی چین
مقررات صادراتی جدید چین هم‌اکنون شرکت‌های خارجی را پیش از صادرات کالاهای حاوی عناصر معدنی کمیاب استخراج‌شده از چین (حتی به میزان اندک) ملزم به کسب مجوز ویژه می‌کند.
آمریکا و چین در ماه آگوست بر سر تمدید آتش‌بس تعرفه‌ای به توافق رسیدند. طبق آتش‌بس ۹۰ روزه، تعرفه‌های آمریکا بر واردات چینی از ۱۴۵ به ۳۰ درصد و تعرفه‌های چین بر کالاهای آمریکایی از ۱۲۵ به ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد. این آتش‌بس در ماه نوامبر منقضی می‌شود. پکن پیشتر از عناصر خاکی کمیاب به عنوان ابزاری در جنگ تجاری با واشنگتن استفاده کرده بود، اما با توجه به موقعیت برتر خود در صنعت باتری، نقطه اهرم دیگری را در مذاکرات تجاری شناسایی کرده است، زیرا آمریکا به طور فزاینده‌ای به استفاده از باتری و ذخیره‌سازی انرژی برای پشتیبانی از مراکز داده و تثبیت شبکه نیاز دارد. محدودیت‌های صادرات این بخش که از هشتم نوامبر (۱۷ آبان) اعمال می‌شوند، بخش گسترده‌ای از زنجیره تامین باتری را دربر می‌گیرند و شامل باتری‌های لیتیوم-یونی در مقیاس بزرگ مورد استفاده برای ذخیره‌سازی انرژی و همچنین مواد کاتد و آند و ماشین‌آلات تولید باتری می‌شوند و همگی فناوری‌هایی هستند که چین در آنها، پیشتازی قابل توجهی دارد. قوانین جدید نیز مانند محدودیت‌های گذشته، شرکت‌های باتری را ملزم می‌کند که قبل از صادرات کالاهای خود، از وزارت بازرگانی چین مجوز دریافت کنند و این سیستم به پکن اجازه می‌دهد تا به طور انتخابی از صادرات به عنوان سلاح استفاده کند.
متیو هیلز، تحلیل‌گر متخصص در تجارت و زنجیره‌های تامین در «بلومبرگ نیو انرژی فاینانس» گفت: هرچند این مورد به اندازه سایر کنترل‌های صادراتی چین بر طیف وسیعی از صنایع تاثیر نمی‌گذارد، اما تسلط چین بر زنجیره‌های تامین باتری، به این معنی است که چین می‌تواند به شدت این بخش را تحت فشار قرار دهد و خیلی سریع تاثیر آن توسط شرکت‌های آمریکایی احساس شود.
طبق جدیدترین داده‌های موجود «بلومبرگ نیو انرژی فاینانس» در هفت ماه اول سال ۲۰۲۵، باتری‌های لیتیوم-یونی چینی حدود ۶۵ درصد از واردات آمریکا را تشکیل دادند و تحلیل‌گران گفتند که محدودیت‌های صادراتی چین بر صادرات این نوع باتری‌ها تاثیر خواهد گذاشت. ذخیره‌سازی باتری برای آمریکا بسیار مهم است زیرا تقاضای انرژی برای رونق هوش مصنوعی افزایش می‌یابد. طبق گزارش آزمایشگاه ملی «لارنس برکلی» مراکز داده آمریکا از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳، بیش از دو برابر مصرف برق خود را افزایش داده‌اند و پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا سال ۲۰۲۸، تا سه برابر افزایش یابد.
امیلی کیلکریز، مدیربرنامه انرژی، اقتصاد و امنیت در مرکز امنیت نوین آمریکا گفت: در حالی که رونق هوش مصنوعی چین به دلیل دسترسی به تراشه‌های پیشرفته از آمریکا محدود شده، تقاضای انرژی در آمریکا نیز محدودیتی برای زیرساخت‌های مرکز داده هوش مصنوعی ایجاد کرده است.
باتری‌های بزرگ به ذخیره انرژی تجدیدپذیر اضافی و آزادسازی آن در زمان نیاز به برق کمک می‌کنند. این عملکرد می‌تواند جلوگیری از خاموشی و تقویت پایداری شبکه ایجاد کند. نصب باتری در مقیاس بزرگ در آمریکا که یک دهه پیش عملا وجود نداشت، در سال ۲۰۲۴ به مجموع ۲۶ گیگاوات رسید و فقط در تگزاس، طی سال گذشته، حدود چهار گیگاوات ظرفیت باتری به بهره‌برداری رسید که برای تامین برق حدود سه میلیون خانه کافی است. طبق گزارش «بلومبرگ نیو انرژی فاینانس»، پیش‌بینی می‌شود در طول دهه آینده تا ۱۳۶ گیگاوات ظرفیت جدید در سراسر آمریکا اضافه شود. بخش عمده‌ای از این ظرفیت جدید باید از چین تامین شود و به راحتی توسط کشورهای دیگر جایگزین نمی‌شود.
ضعف آمریکا در برابر استراتژی صادراتی چین
ظرفیت تولید باتری آمریکا در سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما نمی‌تواند تقاضای داخلی برای ذخیره‌سازی انرژی را برآورده کند. کارخانه‌های باتری‌سازی آمریکا نیز تحت تاثیر محدودیت‌های جدید چین قرار خواهند گرفت. این کشور آسیایی حدود ۹۶ درصد از ظرفیت تولید آند جهان و ۸۵ درصد از ظرفیت کاتد را کنترل می‌کند. سلینا میکولاجزاک، مدیر اجرایی باتری و ناظر بر تولید باتری برای شرکت تسلا و کارخانه بزرگ پاناسونیک در نوادا گفت: بسیاری از کارخانه‌های باتری که در جنوب شرقی آمریکا در حال توسعه هستند، تحت تاثیر محدودیت صادراتی باتری از چین قرار خواهند گرفت زیرا شامل جریان مواد اولیه آنها می‌شود.ایلاریا مازوکو، عضو ارشد متمرکز بر صنعت انرژی پاک چین در مرکز آمریکایی مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: فکر می‌کنم چینی‌ها در مورد عدم تمایل به واگذاری فناوری‌های اصلی خود به دیگران بسیار صریح بوده‌اند و واقعا در تلاش هستند تا برای دهه‌های آینده به قدرت پیشرو در صنعت ذخیره‌سازی انرژی برای توسعه هوش مصنوعی تبدیل شوند.اینکه چین در نهایت تصمیم می‌گیرد از اهرم باتری خود استفاده کند، احتمالا تا حدودی به نتیجه مذاکرات تجاری بستگی دارد. چین پس از دستیابی به توافق با دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در ژوئن، اجازه داد تا صادرات عناصر خاکی کمیاب به آمریکا از سرگرفته شود. بلومبرگ گزارش کرد، پیش‌بینی می‌شد که ترامپ و رییس‌جمهور چین اواخر ماه جاری، در کره جنوبی برای دستیابی به توافق تجاری جدید دیدار کنند، اما در پاسخ به اقدامات کنترلی اخیر چین، ترامپ گفت که دلیلی برای این دیدار وجود ندارد و در مجموعه‌ای از پست‌های شبکه اجتماعی در روز جمعه تهدید کرد که صد درصد تعرفه اضافی بر چین اعمال خواهد کرد. آنچه واضح است آن است که گردن آمریکا اکنون در زیر ساطور چین است و تا اینجای کار اقتصاد آمریکا از چین شکست خورده است؛ حالا دیگر رقابت آمریکا و چین فقط نظامی نیست، بلکه نزاع آنها در میدان تحریم، فناوری و تولید قدرت، در جریان است. آمریکا نیز به‌واسطه قدرت چین و یوآن چین دیگر نمی‌تواند تنها با دلار بر دنیا حکم براند.
نظر شما