آگاه: بعد از حمله وحشیانه رژیم اشغالگر به ساختمان شیشه‌ای صداوسیما و شهادت سه تن از خبرنگاران این سازمان و به‌علاوه شهادت فرشته باقری، بر آن شدیم تا از تاریخ ترور خبرنگاران در میدان جنگ و نیز سهم و سابقه این رژیم غاصب در کشتار خبرنگاران در کل جهان گزارشی تهیه کنیم که در ادامه می‌خوانید:
خبرنگاری در مناطق جنگی با خطرات جدی همراه است. طبق آمار «کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران» (CPJ)، بیش از ۲۰۰۰ خبرنگار از سال ۱۹۹۲ تاکنون در ماموریت‌های مرتبط با گزارش‌های جنگی کشته شده‌اند. بیشتر این قتل‌ها هدفمند بوده‌اند، نه تصادفی. هدف‌گیری خبرنگاران، نه‌تنها حمله به افراد، بلکه حمله به جریان آزاد اطلاعات است.
بر اساس ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، «هر انسانی حق آزادی بیان و عقیده دارد» و رسانه‌ها به‌عنوان بازوی عملی این حق عمل می‌کنند اما در شرایط جنگی، این آزادی با تضادهای امنیتی، منافع سیاسی و پروپاگاندای دولتی در تعارض قرار می‌گیرد. خبرنگاران در چنین وضعیتی به‌عنوان تهدید تلقی می‌شوند، نه ناظر بی‌طرف.
مظلومیت برساخته
باوجوداینکه بیش از ۲۰۰ خبرنگار از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون و به‌ویژه در سال ۲۰۲۴، توسط نیروهای رژیم جنایت‌کار اسرائیل کشته شده‌اند که رقمی بی‌سابقه در تاریخ مدرن است، اما جالب است که با جست‌وجوی تاریخچه ترور خبرنگاران در منابع گوگل، تنها به معدود خبرنگاران آمریکایی می‌رسیم که در طول جنگ‌های مختلف کشته شده‌اند. درواقع، این تنها خبرنگاران آمریکایی یا غربی هستند که در منابع غیرفارسی‌زبان برجسته شده‌اند. نمونه‌های آن ارنی پایل، خبرنگار جنگی آمریکایی، شان فلین، عکاس خبری آمریکایی و پسر ارول فلین، ستاره هالیوود و دانا استونگ، خبرنگار آمریکایی یا جیمز فولی، خبرنگار آمریکایی‌ست که در سال ۲۰۱۴ توسط داعش اعدام شد. این تمام آن چیزی است که در رسانه‌های غربی از ترور خبرنگاران یافت می‌شود.
شهادت در راه حق، از دفاع مقدس تا امروز
از شناخته‌شده‌ترین شهدای خبرنگار می‌توان به شهید حسن باقری (غلامحسین افشردی) که از فرماندهان جنگ و درعین‌حال گزارشگر و مستندساز بود، اشاره کرد. نمونه‌ای که بیانگر نقش چندگانه افراد در آن دوران است. بسیاری از مستندسازان، عکاسان و گزارشگران جبهه در طول جنگ در مناطق عملیاتی به شهادت رسیدند که در ادامه به برخی آنها اشاره می‌کنیم.
شهید سید محمد اسحاقی نخستین و به روایتی تنها خبرنگار شهید استان گیلان است که در جبهه‌های حق علیه باطل نیز از حرفه خود دست برنداشت و وقایع جنگ تحمیلی را با خون خود نگاشت.
شهید مفقودالاثر، غلامرضا رهبر از شهدای نام‌آشنای دوران دفاع مقدس و گزارشگر صداوسیما در جبهه‌های جنگ بود به گفته بسیاری آهنگ خاصی در صدای او بود که به گزارش‌هایش عمق خاص می‌بخشید. او نه فقط یک خبرنگار ساده که منبع موثقی برای برخی فرماندهان جنگ محسوب می‌شد.
شهید حسین ضامن در ۱۱ بهمن ۱۳۳۹ خورشیدی در خانواده‌ای مذهبی در زاهدان چشم به جهان گشود. او تحصیلات خود را در مقطع متوسطه در رشته فرهنگ و ادب در شهر زاهدان به پایان برد. شهید ضامن در ۱۳۶۳ خورشیدی همکاری با سازمان خبرنگاری را در سِمت خبرنگار آغاز کرد و ۲ سال از خدمت خود را در سخت‌ترین شرایط آب‌وهوایی در شهرستان محروم و دورافتاده چابهار گذراند.
شهید داریوش گودرزی کیا در مهرماه ۱۳۵۵ در خبرگزاری جمهوری اسلامی به‌عنوان عکاس و تصویربردار مشغول به فعالیت شد. با شروع جنگ تحمیلی از نخستین داوطلبان اعزام به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل بود که پس از حضور در خطوط مقدم جبهه به ثبت رویدادهای مهم جنگ تحمیلی پرداخت. شهید گودرزی‌کیا در عملیات‌های فتح‌المبین، رمضان، محرم، والفجر و خیبر حضور داشت تا اینکه با شرکت در عملیات عاشورا در منطقه میمک مورد اصابت تیر دژخمیان بعثی قرار گرفت و سرانجام روز ۲۹ مهر ۱۳۶۳ پس از سال‌ها تلاش دلاورانه در عرصه‌های مختلف خبری و ثبت جان‌فشانی‌های رزمندگان اسلام در جبهه‌ها در منطقه میمک به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
شهید حسین فرهادی کوهپائی در خانواده‌ای مذهبی در شهر تهران دیده به جهان گشود. تحصیلات خود را همزمان با خدمت در نیروی هوایی ارتش در رشته ادبیات به پایان رساند. شهید فرهادی کوهپائی دهم شهریورماه ۱۳۵۹ همکاری خود را با خبرگزاری جمهوری اسلامی آغاز کرد و با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، عازم جبهه‌های جنگ در کردستان شد. وی پس از دو ماه حضور دلاورانه و ایثارگرانه در منطقه، هنگامی که همراه هم‌رزمان خود در حال خنثی‌کردن تله انفجاری دشمن بود، مورد اصابت ترکش قرار گرفت و به فیض شهادت نائل آمد. شهید علی نبی‌پور انگجی در شهر تبریز دیده به جهان گشود. او در ۱۳۵۹ خورشیدی حرفه خبرنگاری را در سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی آغاز کرد و در انجام این وظیفه خطیر از هیچ تلاش و کوششی دریغ نورزید. با آغاز جنگ تحمیلی در زمره نخستین داوطلبان برای دفاع از سرزمین ایران قرار گرفت و در مدت فعالیت خود در سازمان به دلیل حضور مستمر در جبهه‌های حق علیه باطل بارها از طرف مسئولین تشویق و قدردانی شد. این خبرنگار پیش از شهادت، سرپرستی دفتر ایرنا در یاسوج را برعهده داشت. او در هفتم مرداد ۱۳۶۱ در عملیات رمضان در جنوب شلمچه مورد اصابت تیر دژخیمان بعثی قرار گرفت و به مقام رفیع شهادت نایل شد.
شهید منصور برخوردار در اسفند ۱۳۴۱ خورشیدی در شهر زابل دیده به جهان گشود. او در ۶ سالگی برای تحصیلات به زاهدان رفت و در آنجا دوران دبیرستان را تمام و پس از اخذ دیپلم به خدمت سربازی شتافت و در کرمان این دوره را سپری کرد و پس از بازگشت با عشق به رزمندگان اسلام و امام شهدا به میدان مصاف با دشمنان اسلام رفت و به‌عنوان تصویربردار لحظه‌لحظه‌های مقاومت و دلیری رزمندگان را به ثبت رساند. این شهید والامقام سرانجام در روز ۲۲ بهمن ۱۳۶۴ در عملیات والفجر ۸ به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
شهید مجید جباری شهیر در ۱۳۳۹ در تبریز دیده به جهان گشود و همچون بسیاری از هم‌نسلی‌هایش در سال‌هایی که باید به شادی پیروزی مبارزه با رژیم طاغوتی می‌گذشت رهسپار جبهه‌های نبرد با رژیم متجاوز بعث شد. شهید جباری با همراهی دو برادر خود لباس سبز پاسداری به تن کرد. فعالیت همزمان در صداوسیما و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کارنامه رسانه‌ای این شهید بزرگوار دیده می‌شود. برنامه تلویزیونی جنگ فجر و برنامه رادیویی «پاسدار سسی» مهم‌ترین تریبون‌هایی بودند که شهید جباری به واسطه آنها فریاد بلند حقانیت رزمندگان اسلام را به گوش ملت ایران و جهانیان می‌رساند. معروف‌ترین تولید رسانه‌ای شهید جباری گفت‌وگو با شهید مهدی باکری، فرمانده لشکر عاشورا است. بهمن ۱۳۶۴ خورشیدی در جریان عملیات والفجر ۸ هنگامی که مجید جباری به تهیه گزارش و مصاحبه با رزمندگان مشغول بود، مورد اصابت قرار گرفت و به درجه شهادت نائل آمد.
سردار شهید ناصر دادرس در ۳۰ مرداد ۱۳۳۹ در خانواده‌ای مذهبی دیده به جهان گشود. او دوران متوسطه را با تحصیل در هنرستان صنعتی یزد در رشته مکانیک به اتمام رساند. وی در همان دوران تحصیل در هنرستان افزون بر تحصیل و کار فعالیت‌هایی در یزد علیه دستگاه خودکامه ستم‌شاهی انجام می‌داد و اغلب اعلامیه‌های امام (ره) را تکثیر و توزیع می‌کرد... با آغاز جنگ تحمیلی به‌اتفاق تعدادی از پاسداران کمیته مرکز در بهار ۱۳۶۰ خورشیدی راهی جبهه‌های حق علیه باطل شد و فرماندهی نیروهای کمیته مستقر در ایستگاه ۷ آبان را بر عهده گرفت و پس از پنج ماه مبارزه به دستور کمیته در مرداد ۶۰ به تهران بازگشت و به‌عنوان مسئول کارگزینی کمیته به کار خود ادامه داد. در طول جنگ بارها برای هماهنگی میان کمیته تهران و پاسداران مستقر در آبادان به جبهه رفت و سرانجام در ۲۸ مهر ۱۳۶۰ خورشیدی جهت مأموریتی به آبادان سفر کرد و این آخرین مأموریت او بود. ترکش خمپاره صدامیان دست راستش را قطع و بدنش را سخت مجروح کرد و بدین ترتیب روح پاک او به ملکوت اعلی پیوست.
رژیم غاصب صهیونیستی، قاتل حقیقت
در سال ۲۰۲۴، طبق گزارش کمیته حفاظت از خبرنگاران (CPJ): ۱۲۴ خبرنگار و فعال رسانه‌ای در سراسر جهان کشته شدند که حدود ۷۰درصد (۸۵ نفر) از این موارد به دست نیروهای اسرائیلی در جریان جنگ اسرائیل و غزه رخ داد. از این ۸۵ قربانی، ۸۲ نفر فلسطینی بودند.
وضعیت درگیری از اکتبر ۲۰۲۳ تا اوایل ۲۰۲۵ تا ۲۰ مارس ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که دست‌کم ۱۷۰ خبرنگار و فعال رسانه‌ای در جریان درگیری‌ها در غزه، کرانه باختری، لبنان و اسرائیل کشته شده‌اند که رکورد دوران صلح از آغاز ثبت داده‌ها (۱۹۹۲) است. گزارش‌های بعدی نشان می‌دهد که تا آوریل ۲۰۲۵، این تعداد به بیش از ۱۷۶ نفر رسیده است. تا ۷ می ۲۰۲۵، دست‌کم ۲۱۴ خبرنگار تنها در غزه کشته شده‌اند که از آن میان، یحیی صبیح تنها چند ساعت پس از تولد دخترش هدف حمله هوایی این رژیم جنایت‌کار قرار گرفت. جدیدترین گزارش‌ها به مرگ حدود ۲۰۸ خبرنگار تا ۲۴ مارس ۲۰۲۵ اشاره می‌کنند، ازجمله حسام شبات و محمد منصور.
به بیان دیگر، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ طبق گزارش کمیته حمایت از خبرنگاران (CPJ)، ۱۷۸ خبرنگار و فعال رسانه‌ای کشته شده‌اند که ۱۷۶ نفر از آنها فلسطینی بودند و تنها ۲ نفر از رژیم صهیونیستی بوده‌اند. اتحادیه بین‌المللی خبرنگاران (IFJ) نیز تا ۵ ژوئن ۲۰۲۵ اعلام کرده است که تعداد خبرنگاران کشته شده ۱۷۴ نفر است. این اتحادیه ۱۷۰ نفر را فلسطینی و ۴ نفر را از رژیم اشغالگر اعلام کرده است.
سال ۲۰۲۴ سالی بود که رکورد تاریخی کشتار ۱۲۴ خبرنگار در آن ثبت شد که این آمار بیش از هر سال دیگری از ۱۹۹۲ تاکنون است. حدود ۸۵ نفر از این تعداد (حدود ۷۰٪ کل) در این سال توسط نیروهای رژیم صهیونیستی در جریان حملات این رژیم به غزه کشته شدند. برخی منابع نیز اعلام کرده‌اند از کشته‌شدگان سال ۲۰۲۴، تنزدیکا ۸۲ نفر فلسطینی بودند. همچنین، سال ۲۰۲۳ (از اکتبر تا پایان سال) حداقل ۷۸ خبرنگار جان باختند که ۷۲ نفر فلسطینی بودند.
ترور راویان حقیقت
مهم‌ترین تاثیر ترورها، تحمیل سکوت است. وقتی خبرنگاران به خاطر انجام وظیفه خود جان خود را از دست می‌دهند، دیگر خبرنگاران نیز با ترس و واهمه از پوشش اخبار حساس خودداری می‌کنند. این امر منجر به ایجاد «مناطق سیاه خبری» می‌شود که در آن، حقایق پنهان می‌مانند و جنایات بدون پوشش رسانه‌ای باقی می‌مانند. ترورها حتی می‌تواند منجر به تغییر در رویکرد رسانه‌ها شود. برخی رسانه‌ها ممکن است از اعزام خبرنگاران به مناطق پرخطر خودداری کنند یا از پوشش عمیق و تحلیلی رویدادها صرف‌نظر کنند و به جای آن به اخبار سطحی‌تر بپردازند. این همان راهبردی است که بیش از همه در اقدامات رژیم تروریستی دیده می‌شود. هر ترور خبرنگار، ضربه‌ای به آزادی بیان است. این اقدامات وحشیانه، نه‌تنها جان یک فرد را می‌گیرد، بلکه تلاش می‌کند تا صدای یک جامعه را خاموش کند و جریان آزاد اطلاعات را مختل سازد. در درازمدت، این امر منجر به تضعیف نهادهای دموکراتیک و افزایش فساد و سوءاستفاده از قدرت می‌شود، همان چیزی که در سوی دشمن متجاوز بیش از همه ادعا می‌شود. همان‌طور که در روزهای گذشته دیدیم، مقامات صهیونیستی هیچ پاسخ معقولی به سوالات درباره حمله به صداوسیمای ایران نداشتند، مگر وحشی‌گری!
ترور خبرنگاران در میدان نبرد و از سوی رژیم اشغالگر، پدیده‌ای شوم و روبه‌افزایش است. مصادیق تاریخی از جنگ جهانی دوم تا جنگ اوکراین، به‌وضوح نشان می‌دهد که خبرنگاران به‌طور سیستماتیک در معرض خطر قرار گرفته‌اند. دلایل پشت این ترورها، از انگیزه‌های سیاسی و نظامی گرفته تا اقدامات ارعاب‌آمیز گروه‌های تروریستی، همگی در نهایت به یک هدف مشترک ختم می‌شوند: کنترل روایت جنگ و جلوگیری از انتشار حقایق. همانی که در دیگر ابعاد حملات بزدلانه این رژیم به ایران نیز دیده می‌شود.
نظر شما