می‌خواستم انسان بنویسم، نه اسطوره!

زهرا بذرافکن-خبرنگار روزنامه آگاه: در روزگاری که اسطوره‌های ادبیات جنگ و مقاومت، گاه چنان دور از دسترس و آسمانی ترسیم می‌شوند که مخاطب امروزی توان همذات‌پنداری با آنان را از دست می‌دهد، کتاب «تنها در آغوش خدا» تلاشی جسورانه برای شکستن این کلیشه‌هاست. این اثر، روایتی است از زندگی شهید مدافع حرم، حسین امیدواری؛ جوانی که نه یک قدیس مادرزاد، بلکه انسانی معمولی با تمام دغدغه‌های زمینی بود. این کتاب داستان صعود یک‌باره و شعاری نیست، بلکه تصویرگر فرآیندی تدریجی و با چراغ‌های خاموش است.

آرزوهای شغلی ملت‌ها چه چیزی را درباره اقتصاد و فرهنگ جهان فاش می‌کنند؟

نقشه رویاهای جهان

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: رویاهای شغلی در سراسر جهان، شاخص‌های روشنی از ارزش‌های پنهان، ساختارهای اقتصادی و اولویت‌های استراتژیک ملت‌ها هستند. در واقع، در هر جغرافیای اقتصادی، شغل ایده‌آل معنای خاص خود را پیدا می‌کند. بر اساس گزارشی که به تازگی در سایت resume.io منتشر شده، مشاغل رویایی بیش از ۱۷۰ کشور جهان بر اساس جست‌وجوی ساکنان هر کشور در اینترنت استخراج شده است. نقشه این مشاغل در کنار نام هر کشور، اطلاعات بسیار جالب و مهمی در اختیار ما قرار می‌دهد. در این متن، مرور کوتاهی بر این گزارش و ابعاد آن داریم که در ادامه می‌خوانید.

مقایسه سیاست‌های جهانی در محدودیت دسترسی کودکان و نوجوانان به شبکه‌های اجتماعی

تغییر؛ از تعدیل محتوا بــه کنترل دسترسی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در سال‌های اخیر، نگرانی فزاینده جهانی در مورد تاثیرات زیان‌بار و الگوریتم‌های اعتیادآور شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روان کودکان و نوجوانان، سیاست‌گذاران را به سمت یک تغییر پارادایم سوق داده است. این تحول از تمرکز صرف بر تعدیل محتوا به سمت اعمال کنترل دسترسی و احراز هویت اجباری کاربران زیر سن قانونی متمایل شده است. شواهد نشان می‌دهد یک اجماع به نسبت قوی در سطح عمومی وجود دارد؛ به طوری که بر اساس یک نظرسنجی در استاتیستا، ۷۱ درصد از مردم جهان از اعمال ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های سخت‌تر بر دسترسی کودکان به رسانه‌های اجتماعی حمایت می‌کنند.

یادی از ابوالفضل زرویی‌نصرآباد که جریان‌ساز طنز معاصر ایران بود

طنزپرداز نیش و نوش

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: همین حوالی در آذر ماه۱۳۹۷، جامعه ادبی و فرهنگی ایران با خبری تلخ روبه‌رو شد؛ ابوالفضل زرویی‌نصرآباد، شاعر، پژوهشگر و طنزپرداز برجسته در سن ۴۸سالگی چشم از جهان فروبست. با گذشت سال‌ها از فقدان او، آنچه زرویی‌نصرآباد را متمایز می‌کند، حضور مستمر اندیشه او در میان جامعه طنزپردازان است. دوستان و همکارانش در توصیف او همچنان از فعل حال استفاده می‌کنند. این انتخاب ناخودآگاه، تاکیدی بر این واقعیت است که زرویی یک یادبود تاریخی نیست، بلکه یک میراث جاری و پویا محسوب می‌شود.

اولین ماجراجوی ادبیات جهان

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: امروز، در آستانه ۱۹۰ سالگی ساموئل لانگهورن کلمنز، نویسنده‌ای که ما او را با نام مستعار جادویی «مارک تواین» می‌شناسیم (متولد ۳۰ نوامبر ۱۸۳۵)، فرصتی است تا نگاهی دوباره بیندازیم به میراث جاودانه‌ای که او از سواحل رودخانه می‌سی‌سی‌پی تا قفسه‌های کتابخانه‌های ایران برای ما به یادگار گذاشته است. تواین صرفا یک نویسنده نیست؛ او خالق بخشی از خاطرات مشترک ماست که در قلب ادبیات کلاسیک جهان جای دارد.

گفت‌وگوی «آگاه» با امیرعباس نصیری، مدیر روابط عمومی انجمن خوشنویسان ایران

بازار هنر از میراث ایرانی فاصله گرفته است

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: استاد حسن زرین‌خط به سال ۱۲۷۳ خورشیدی در تهران زاده شد. از همان کودکی عشق فراوانی به خط داشت، به همین دلیل از هر فرصت کوچکی برای فراگیری بهره می‌برد. ظهرها وقتی به خانه می‌آمد، سر راهش به مسجد شاه می‌رفت و از روی سنگ‌نبشته‌های اطراف رواق مسجد، سیاه‌مشق می‌نوشت. در آن زمان، استاد میرزاطاهر کاتب‌همایونی در نزدیکی مسجد شاه مکتب‌خانه‌ای داشت.

به بهانه سالگرد زلزله دردناک سرپل ذهاب و حضور نمادین سلبریتی‌ها

خیر خصوصی؛ بحران عمومی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: با وجود عمر درازی که سلبریتی‌ها در جهان دارند اما بسیاری از ویژگی‌های سلبریتی‌های عصر حاضر- فارغ از اثرات تکنولوژی- مختص جهان کنونی است، به عنوان مثال بخش گسترده‌ای ‌ از تبلیغات امروزه به سلبریتی‌ها سپرده می‌شود و درآمدهای چند صد میلیونی را برایشان به ارمغان می‌آورد. با این وجود این تنها راه درآمد برای آنها نیست، راه‌اندازی سایت‌های شرط‌بندی، تولید هرنوع کالا با برند شخصی خودشان و کارهایی از این دست که دائما به دامنه آن افزوده می‌شود و بسیاری فعالیت‌های دیگر که همه و همه نیاز به اقداماتی دارد که آنها را از بودن در موضع تولید ثروت برای خود و فردگرا بودن منزه کند.

روایت غربی از روح شرقی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در حوالی امروز در سال۱۸۶۹، شهر پاریس شاهد تولد نویسنده‌ای بود که بعدها نه تنها مسیر ادبیات فرانسه، بلکه جریان مدرنیسم جهانی را دگرگون کرد. آندره پل گیوم ژید که زندگی‌اش آمیخته با شور جست‌وجو و هیجان بود، در نهایت با دریافت جایزه نوبل ادبیات در سال۱۹۴۷، به اوج شهرت رسید. اهمیت او در تاریخ ادبیات چنان بود که روزنامه نیویورک تایمز در آگهی درگذشت وی، او را بزرگ‌ترین ادیب معاصر فرانسه و از سوی خبرگان ادبی، بزرگ‌ترین نویسنده فرانسوی این قرن نامید. به این بهانه در این متن، به مرور ادیبان غیر ایرانی و اثر گسترده ادبیات فارسی بر اندیشه و آثار آنها پرداخته‌ایم.

در گفت‌وگو با شهلا گراوند، دبیر همایش مرضیه دباغ مطرح شد

بازخوانی هویت زن انقلابی در جوار «مادر انقلاب»

زهرا بذرافکن-خبرنگار گروه فرهنگ: مرضیه حدیدچی (دباغ) یکی از زنان مبارز انقلاب اسلامی است که در طول زندگی مبارزاتی و انقلابی خود، تجربیاتی پیچیده و به نظر ناممکن را پشت سر گذاشته است. زنی که پس از ازدواج در صدد تحصیل علوم دینی و سپس مبارزه با رژیم پهلوی برآمد و مبارزه چنان نقش و جایگاهی در زندگی‌اش پیدا کرد که رسیدگی به بچه‌ها و خانه را به همسرش سپرده و راه مهاجرت و سفر به این‌شهر و آن‌شهر را بر آسایش و یک‌زندگی آرام و عافیت‌طلبانه ترجیح داد.

به بهانه انتشار تقریظ رهبر انقلاب بر کتاب «تب ناتمام»

راوی رنج‌های مادر

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: سی‌وسومین هفته کتاب درحالی که با برنامه‌های متنوع و متناسب با این رویداد، در سراسر کشور درحال برگزاری است، رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب بر سه کتاب را هم میزبانی می‌کند. «تب ناتمام»، «خانوم‌ماه» و «همسفر آتش‌وبرف» امروز، ۲۸ آبان‌ماه در تالار وحدت تهران رونمایی می‌شود. در روزهای گذشته، در این صفحه به گفت‌وگو با نویسنده‌های این آثار پرداختیم و متنی که در ادامه می‌خوانید به سومین اثر، یعنی «تب ناتمام» نوشته و گردآوری زهرا حسینی‌مهرآبادی اختصاص دارد.

انتخابی آگاهانه در ادامه دادن راه حق

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: داستان از عاشقانه‌ای ناب آغاز می‌شود؛ روایتی از «خانوم ماه»، کتابی دلنشین به قلم ساجده تقی‌زاده که مخاطب را به عمق زندگی خانم ناز علی‌نژاد می‌برد. این کتاب صرفا شرح حال همسر یک شهید نیست، بلکه داستان زنی است تاثیرگذار با انتخابی بزرگ که در مسیر زندگی خود و همراهی با همسرش، به سهم خودش نقشی حیاتی در حوادث مهم پیش و پس از انقلاب ایفا کرده است. این روایت عاشقانه پلی است به شناخت زندگی پربار شهید شیرعلی سلطانی، رزمنده‌ای از شیراز که او را به عنوان «سردار بی‌سر» می‌شناسند. شهیدی که از مبارزات انقلابی تا جبهه‌های جنگ، حضوری حماسی داشت و سرانجام در عملیات فتح‌المبین به آرزوی شهادت بی‌سر نائل آمد. او پیش از شهادت، مزار خود را در مسجد المهدی شیراز آماده کرده بود.

سیاحت‌نامه‌ای در عصر صفوی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: او نه یک دیپلمات بود و نه یک مبلغ مذهبی، بلکه یک تاجر ماهر بود که حضورش در دربار صفوی از همان ابتدا رنگ و بوی دیگری گرفت. مهارت او در عرضه جواهرات به اندازه‌ای بود که شاه عباس دوم او را به‌عنوان «تاجرشاه» به رسمیت شناخت. این عنوان مهم‌ترین کلید این تاجر فرانسوی بود که به او اجازه داد نه تنها در پایتخت، یعنی شهر اصفهان آزادانه زندگی کند، بلکه به طور مستقیم شاهد وقایع حساس دربار باشد. از ژان شاردن، سیاح فرانسوی می‌گوییم که او را به پایه‌گذاری مطالعات مذهبی و دینی در ایران می‌شناسیم.

در گفت‌وگوی «آگاه» با فرزانه مردی، محقق کتاب «هم‌سفر آتش و برف» مطرح شد

جایگاه کم‌اجر پژوهشگر در کتاب دفاع مقدس

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: کتاب «هم‌سفر آتش و برف»، روایتی جذاب و مستند از زندگی مشترک و خاطرات خانم فرحناز رسولی، همسر سردار شهید حاج‌سعید قهاری‌سعید، فرمانده فرماندهی لشکر ۳ نیروی مخصوص حمزه سیدالشهدا (ع) است. این اثر که توسط فرهاد خضری به رشته تحریر درآمده و کار تحقیق و پژوهش آن بر عهده فرزانه مردی بوده، به همت انتشارات روایت فتح منتشر شده است. «هم‌سفر آتش و برف» به دلیل روایت عمیق و صادقانه از سال‌ها زندگی در مناطق عملیاتی غرب کشور، توانست نظر مثبت مخاطبان و رهبر انقلاب را جلب کند و به زودی از تقریظ رهبر انقلاب بر این کتاب رونمایی می‌شود.

زنگ خطر عادی‌سازی مصرف مواد در تاک‌شوهای محبوب پلتفرمی

وقتی شوخی شوخی جدی می‌شود

زهرا بذرافکن-خبرنگار گروه فرهنگ: موج تکثر و پرمخاطب شدن پلتفرم‌های تصویری در ایران، محتوای گفت‌وگومحور را از انحصار رسانه‌های سنتی خارج کرد. این جابه‌جایی قدرت در کنار مزایای فراوانی که برای آزادی بیان به ارمغان آورده، زمینه‌ای برای قبح‌شکنی‌های آشکار فراهم کرده است. برنامه‌هایی که در فضای مجازی تولید می‌شوند، مانند پادکست‌های تصویری و تاک‌شوهای اینترنتی، برای جذب بازدید و شکستن رکوردهای رقابتی به سمت موضوعات تابو و خط قرمزهای اجتماعی گرایش پیدا کرده‌اند. یکی از جدی‌ترین این خط قرمزها که پیشتر تنها به ‌صورت تلویحی یا با پیامدهای منفی در فیلم‌های سینمایی نمایش داده می‌شد، حالا به‌طور علنی و گاه با لحنی تمجیدآمیز مطرح می‌شود. آن هم نمایش یا عادی‌سازی مصرف دخانیات و مواد مخدر است.

پوچ و بی‌محتوا

زهرا بذرافکن-خبرنگار گروه فرهنگ: سریال «محکوم» یک درام دادگاهی است که به کارگردانی سیامک مردانه تولید شده است. مردانه که تجربه قبلی او تنها دستیاری کارگردان در پروژه‌هایی چون «زخم کاری» بوده، با این مجموعه اولین تجربه کارگردانی خود را به ثبت رسانده است. حسین مهدویان، کارگردان سینما و نمایش خانگی نیز به عنوان مشاور در این پروژه حضور دارد. این مجموعه که تا امروز ۱۰قسمت از آن پخش شده، در ژانر درام دادگاهی-جنایی به صورت هفتگی از طریق پلتفرم فیلیمو در حال پخش است و حالا در آستانه انتشار قسمت‌های پایانی خود قرار دارد.

در گفت‌وگوی «آگاه» با حامد هادیان، خبرنگار و نویسنده کتاب «اردک دیوانه» مطرح شد

در جنگ روایت‌ها، حقیقت باید مهم‌تر از منافع رسانه باشد

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در جهانی که سرعت گردش اطلاعات از توان درک انسان پیشی می‌گیرد، روایت‌گری به یکی از حیاتی‌ترین کنش‌های اجتماعی بدل شده است. هر خبر، تصویر یا ویدیو تنها قطعه‌ای از واقعیتی چندوجهی است که بدون روایت، معنای خود را از دست می‌دهد. ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که وفور داده‌ها به‌جای افزایش فهم گاه به بحران معنا منجر شده است؛ هرکس می‌تواند ناقل خبر باشد اما کمتر کسی راوی است. روایت همان خط باریکی است که میان واقعیت و تفسیر، میان دانستن و درک کردن فاصله می‌گذارد.

آیا تکنولوژی ما را تنبل می‌کند؟

عصر ذهن‌های عاریتی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: داستان از یک وسوسه‌ ساده شروع می‌شود؛ همان لحظه‌ای که با یک سوال پیچیده روبه‌رو می‌شویم. شاید در حال نوشتن یک ایمیل کاری حساس هستید یا دانش‌آموزید و باید مقاله‌ای بنویسید یا حتی فقط می‌خواهید بدانید پایتخت کشوری دورافتاده کجاست. تا همین چند سال پیش مغز شما بلافاصله شروع به کار می‌کرد. فایل‌های ذهنی‌تان را جست‌وجو می‌کردید، به یاد می‌آوردید، حدس می‌زدید یا به سراغ کتابخانه‌ای واقعی می‌رفتید. اما امروز، قبل از اینکه اولین چرخ‌دنده‌ ذهن‌تان به حرکت دربیاید، یک راه‌حل جادویی و آنی وجود دارد: «از هوش مصنوعی می‌پرسم.» این ماجرا درباره تنبلی فیزیکی نیست، قرار نیست در مورد ربات‌هایی حرف بزنیم که کارهای خانه را انجام می‌دهند یا آسانسوری که ما را از بالا رفتن پله‌ها بی‌نیاز می‌کند.

چگونه برچسب‌زدن‌ها در عصر مدرن به انزوای ما منتهی می‌شود؟

عصر برچسب‌های آماده و پایان کنجکاوی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: زندگی مدرن انگار که مسابقه‌ای با زمان است. در این مسابقه وقت طلا نیست، بلکه نایاب‌ترین منبع، توجه و انرژی شناختی ماست. ما یاد گرفته‌ایم که برای بقا، همه چیز را با سرعت بالا پردازش کنیم. به جای خواندن یک کتاب، خلاصه‌ای چندخطی از آن را می‌خوانیم و به جای صرف ساعت‌ها یا ماه‌ها برای کشف اعماق وجود دیگری، او را فقط با یک کلمه دسته‌بندی می‌کنیم. کلمات و بهتر است بگوییم برچسب‌هایی از این دست: «من درونگرام»، «تو قطعا یک نارسیسیست هستی» و «او مهرماهی است و مهرماهی‌ها ...»

آیا هوش مصنوعی پیام‌آور افول تولید نظری در علوم انسانی است؟

بحران اصالت فکری در علوم انسانی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در جریان هیجان‌ و هراس‌های روزافزون درباره هوش مصنوعی، بحثی عمیق و بنیادین در محافل آکادمیک در جریان است که اغلب در میان اخبار مربوط به جایگزینی مشاغل یا تقلب‌های دانشجویی گم می‌شود. این بحث، موجودیت خود علوم انسانی را نه به عنوان یک رشته تحصیلی، بلکه به مثابه یک روش برای فهم جهان به چالش می‌کشد. نگرانی اصلی این نیست که هوش مصنوعی مقالاتی بهتر از دانشجویان فلسفه بنویسد؛ نگرانی عمیق‌تر این است که هوش مصنوعی در حال تغییر بنیادین فرآیند تولید معرفت است و علوم انسانی را در یکی از اساسی‌ترین کارکردهایش، یعنی «نظریه‌پردازی» با بحرانی جدی مواجه کرده است.

در گفت‌وگوی «آگاه» با مترجم کتاب «صبح شبّات» مطرح شد

فراموشی تاریخ ، سلاح نرم رژیم صهیونیستی

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: در میان انبوه روایت‌هایی که از مسئله فلسطین در جهان منتشر می‌شود، نام ایلان پاپه جایگاه ویژه‌ای دارد؛ مورخی اسرائیلی که برخلاف جریان رسمی صهیونیسم، به بازخوانی صادقانه تاریخ سرزمین اشغالی می‌پردازد.

چرا ظرفیت شهرت، امروز اهمیت حیاتی دارد؟

بقا در عصر سلبریتی‌ها

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: این روزها کافی‌ست شبکه‌های اجتماعی یا رسانه‌های خبری را باز کنیم تا با موجی از حواشی روبه‌رو شویم؛ حواشی‌ای که همه آنها به زندگی سلبریتی‌ها وصل است. از اتفاقات عجیب در زندگی خصوصی سلبریتی‌های ایرانی گرفته تا رسوایی‌های بزرگ ستاره‌های هالیوود و جهان.

درباره رویکرد غیرانسانی و بی‌تفاوت رسانه‌های معاند به نسل‌کشی غزه بخوانید

حامیان باند جنایت‌کار

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: جهان مدت‌هاست در بهت و اندوه فرو رفته؛ هر روز، تصاویری از غزه وجدان جمعی بشریت را به لرزه درمی‌آورد. پدرانی که کودکان کفن‌پوش خود را در آغوش می‌کشند، مادرانی که بر ویرانه‌های خانه‌های‌شان ضجه می‌زنند و چشم‌های وحشت‌زده کودکانی که در میان گرد و غبار و خون به دنبال معنایی برای این کابوس بی‌پایان می‌گردند. از خیابان‌های لندن و نیویورک تا دانشگاه‌های توکیو و سیدنی و سراسر جهان، فریاد اعتراض علیه این فاجعه انسانی بلند است اما در این همهمه جهانی یا صدایی ناموزون از برخی استودیوهای خبری فارسی‌زبان (خارج از ایران) به گوش می‌رسد یا سکوتی کرکننده آنها را فرا گرفته است. رسانه‌هایی که خود را صدای مردم ایران و مدافع حقوق بشر می‌دانند اما در برابر یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های انسانی قرن، رویکردی غیر انسانی و محاسبه‌گرانه در پیش گرفته‌اند.

از میدان نبرد تا میدان روایت

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: مسئله فلسطین، همواره فراتر از یک موضوع صرفا سیاسی، با هویت فرهنگی و انقلابی جامعه ایرانی پیوند خورده است. با این حال، تا پیش از اوج‌گیری درگیری‌های اخیر، این دغدغه در حوزه نشر کمتر مورد هدف نویسندگان قرار می‌گرفت. اما تحولات اخیر میدانی و به‌ویژه درگیری‌های پرتلاطم، تبدیل به کاتالیزوری قوی برای بازار نشر ایران شد. ناگهان، جامعه عطش زیادی برای درک عمیق‌تر ریشه‌های این مناقشه و ابعاد انسانی فاجعه نشان داد. این تحولات، واقعیتی را تقویت کرد که پس از میدان مبارزه، هیچ چیز به اندازه روایت از غزه و فلسطین ضرورت ندارد. افزایش ناگهانی تقاضا، ناشران را واداشت تا با معرفی و تجدید چاپ آثار متنوع، خلأ اطلاعاتی و عاطفی مخاطبان را پر کنند. این موج فرهنگی نشان داد که مردم دیگر به تبیین‌های خشک قانع نیستند و به دنبال پیوند عاطفی و هویت انسانی در دل بحران هستند.

جشنواره فیلم کوتاه تهران، ویترین اعتبار جهانی سینمای ایران در گام پایانی

سینمای کوتاه، نردبانی برای سینمای بلند؟

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، یک رویداد مهم در سینمای کوتاه ایران و یکی از معتبرترین فستیوال‌های آسیا که مورد تایید رسمی آکادمی اسکار نیز هست، پس از ۶ روز نمایش فشرده و رقابت گسترده، روز گذشته، دوم آبان به کار خود پایان داد. این جشنواره با رویکرد محوری «خردمحوری و اندیشه‌ورزی» در پردیس سینمایی ایران‌مال تهران به دبیری بهروز شعیبی برگزار شد و بار دیگر ثابت کرد که نه یک رویداد صرف، بلکه موتور محرکه و کارخانه ستاره‌سازی سینمای ملی ایران است.

قصه قهرمانان هور

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: ۲۲ سال چشم‌انتظاری، ۲۲ سال آمدن و رفتن فصل‌ها، ۲۲ سال قاب عکسی که روی طاقچه غبار می‌گرفت و دوباره برق می‌افتاد، ۲۲ سال بغضی که در گلوی مادری پیر می‌شکست و دوباره فروخورده می‌شد. ۲۲ سال یعنی یک عمر، یعنی جوانی رفته، یعنی موی سپیدشده پای در. مادرش، زکیه اهوازیان، سال‌ها با امید زنده بود. امیدی که شاید روزی خبری از علی‌اش بیاید. می‌گفتند علی پناهنده شده، می‌گفتند فرار کرده، می‌گفتند... و مادر فقط سکوت می‌کرد.

نقش حیاتی مطبوعات در ایجاد ادبیات مشروطه و تاثیر آن بر عصر رسانه

انقلاب ادبیات مشروطه

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: بیش از یک قرن پیش در همین روزها تاسیس روزنامه نوبهار، نشریه نامدار ملک‌الشعرای بهار که یکی از مهم‌ترین نشریه‌های عصر مشروطه بود، در کنار دیگران، سلاحی شدند تا مطبوعات را از انحصار شاه و وزرا درآورند و به خدمت مردم و آگاهی آنان وادارند. این اتفاق تاریخی بهانه‌ای شد تا به پدیده‌ای بزرگ‌تر و شگفت‌انگیزتر نگاه کنیم که همان تحول نشریات و مطبوعات در عصر مشروطه است.

از طنازی تا تسلیم به گیشه

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: گاهی که برمی‌گردیم و نگاهی به آرشیو فیلم‌های قدیمی‌مان می‌اندازیم یا یاد آثاری می‌افتیم که روزهایی با آنها خندیده‌ایم و دلمان می‌خواهد دوباره تماشای‌شان کنیم، شاید همزمان از خودمان بپرسیم چرا فیلم‌های کمدی ایرانی که دو دهه یا بیشتر از عمرشان می‌گذرد، هنوز برای ما خنده‌دار و دیدنی هستند اما بسیاری از کمدی‌های پرفروش امروزی پس از یک بار دیده شدن، به سرعت فراموش می‌شوند؟ آیا علت، تنها خاطره‌انگیز بودن این آثار است یا آنکه دلیلی فراتر از آن را می‌شود جست‌وجو کرد؟ در گزارشی که مقابل روی شماست، با بررسی گزیده‌ای از آثار کمدی ایرانی از دهه ۶۰ تا اواخر دهه ۸۰، تلاش می‌کنیم تا حدی به این سوال پاسخ دهیم.

نگاهی به تاریخچه رویاپردازی و تخیل انسان درباره فضا

جذابیت ابدی فضا و بازتاب آن در سینما

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: از هزاران سال پیش آسمان شب، بوم نقاشی کنجکاوی بشر بوده. انسان‌های نخستین در درخشش ستارگان، خدایان، هیولاها و قهرمانان را می‌دیدند. تمدن‌های بابل و یونان باستان با دقت حرکات اجرام آسمانی را ثبت می‌کردند، نه فقط برای کشاورزی یا جهت‌یابی، بلکه برای یافتن جایگاه خود در کیهان. این نگاه به آسمان، اولین جرقه‌های چیزی را زد که بعدها به علم و سپس به داستان‌سرایی علمی-تخیلی تبدیل شد.

چطور راه‌حل برای جنسیت‌زدگی در غرب، بدل به بحرانی تازه شد؟

جنون جنسیت

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: چند سالی است که غرب با پدیده‌ای عجیب و پرهیاهو دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ پدیده‌ای که قرار بود پایانی بر کلیشه‌های جنسیتی باشد اما خود به بزرگ‌ترین دغدغه هویتی و فرهنگی تبدیل شده است. جنبش‌های نوظهور با وعده «جنسیت‌زدایی» و رها کردن انسان از برچسب‌های زن و مرد پا به میدان گذاشتند. آنها می‌گفتند جنسیت یک امر شخصی و سیال است و نباید آن را به دوگانه ساده و سنتی محدود کرد.

چرا اخلاق در تعامل‌های اجتماعی رنگ می‌بازد؟

اقتصاد بقا و مرگ نجابت

زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: شاید شما هم این حس را تجربه کرده باشید؛ در ترافیک شهری، راننده‌ای با فاصله چند سانتی‌متر راه را بر شما می‌بندد و نگاهی طلبکارانه به شما می‌اندازد. در صف نانوایی یا بانک کسی بی‌توجه به حقوق دیگران، خود را به پیشخوان می‌رساند. در یک گفت‌وگوی ساده در شبکه‌های اجتماعی، مخالفت با یک نظر با سیلی از توهین و برچسب‌های شخصی پاسخ داده می‌شود. اینها تصاویر پراکنده‌ای از یک واقعیت بزرگ‌تر و ملموس‌تر هستند. به نظر می‌رسد «بافت اجتماعی» ما در حال فرسایش است و اصول اولیه‌ اخلاقی در مراودات روزمره، روزبه‌روز کم‌رنگ‌تر می‌شوند.