۲۷ مرداد ۱۴۰۴ - ۲۳:۰۷
کد خبر: ۱۵٬۵۶۰

تغییر الگوی تغذیه زنگ خطر برای نسل آینده

علی جواهری ـ دبیر گروه جامعه

جامعه ایران در حال تجربه یک تحول خطرناک در الگوی تغذیه است که سلامت عمومی را به شدت تهدید می‌کند. این تغییر که از دهه ۱۳۷۰ آغاز شده، امروز به نقطه بحرانی رسیده و نیازمند توجه فوری است. آمارها نشان می‌دهد مصرف نوشابه‌های گازدار در ایران به ۴۲ لیتر در سال برای هر نفر رسیده که سه برابر میانگین جهانی است و کشورمان را در رتبه چهارم مصرف جهانی این محصول مضر قرار داده است. این رقم هشداردهنده به این معناست که هر ایرانی به طور متوسط هفته‌ای یک و نیم لیتر از این نوشیدنی مضر مصرف می‌کند، در حالی که هر بطری آن حاوی معادل ۱۰ قاشق چایخوری شکر تصفیه شده است.

آگاه: همزمان با این تغییرات، شاهد رشد بی‌سابقه چاقی و بیماری‌های متابولیک در کشور هستیم. امروز ۶۰ درصد بزرگسالان ایرانی با مشکل اضافه‌وزن یا چاقی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، در حالی که نرخ چاقی در کودکان طی دو دهه اخیر سه برابر شده است. اسید فسفریک موجود در نوشابه‌ها جذب کلسیم را مختل کرده و موجی از پوکی استخوان زودرس را در کشور ایجاد کرده است. همچنین سن ابتلا به دیابت نوع دو به زیر ۳۰ سال کاهش یافته که نشان‌دهنده عمق این بحران است.
این وضعیت نگران‌کننده با تغییر دیگر عادات غذایی تشدید شده است. مصرف قهوه‌های صنعتی که اغلب با مقادیر زیاد شکر و خامه سرو می‌شوند، در پنج سال اخیر ۷۰ درصد رشد داشته است. از سوی دیگر، فشارهای اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها را به سمت فست‌فودهای ارزان قیمت سوق داده، به طوری که امروز هزینه تهیه یک وعده غذای سالم سه برابر یک پیتزای ارزان تمام می‌شود. این تغییرات در کنار کاهش فعالیت بدنی و زندگی کم‌تحرک، ترکیب خطرناکی ایجاد کرده که پیامدهای آن در آمار بیماری‌ها به وضوح دیده می‌شود.
تغییر الگوی تغذیه در ایران به یک چالش جدی برای سلامت عمومی تبدیل شده است. این تحول که تحت‌تاثیر جهانی‌شدن و تغییر سبک زندگی رخ داده، منجر به جایگزینی غذاهای سنتی و سالم با محصولات صنعتی و مضر شده است. مصرف نوشابه‌های گازدار به عنوان نماد این تغییر، در ایران به سطح هشداردهنده‌ای رسیده و کشور را در رتبه‌های بالای مصرف جهانی قرار داده است. هر قوطی نوشابه حاوی مقادیر بالایی شکر و اسید فسفریک است که نه‌تنها باعث چاقی و دیابت می‌شود، بلکه سلامت استخوان‌ها را نیز تهدید می‌کند.
پیامدهای این تغییر الگوی تغذیه در شاخص‌های سلامت کاملا مشهود است. سن ابتلا به بیماری‌های کبد چرب در جوانان به طور بی‌سابقه‌ای کاهش یافته و هزینه‌های درمانی مرتبط با تغذیه ناسالم سالانه ۳۰ درصد رشد می‌کند. متخصصان هشدار می‌دهند اگر این روند ادامه یابد، تا ۱۰ سال آینده با نسلی مواجه خواهیم بود که هم از نظر سلامت جسمی و هم از نظر توان اقتصادی در وضعیت بحرانی قرار خواهد گرفت.
راه نجات از این بحران نیازمند عزم ملی و برنامه‌ریزی دقیق است. تجربه کشورهای موفق نشان می‌دهد ترکیبی از سیاست‌های مالیاتی هدفمند (مانند اعمال مالیات ۵۰ درصدی بر محصولات مضر)، آموزش همگانی از سطح مدارس، حمایت از تولید مواد غذایی سالم و اصلاح الگوی تبلیغات غذایی می‌تواند در یک دهه این روند خطرناک را معکوس کند. آینده سلامت ایران در گرو تصمیمات هوشمندانه‌ای است که امروز در زمینه سیاست‌گذاری غذایی گرفته می‌شود. هرگونه تاخیر در این زمینه می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری برای نسل‌های آینده به همراه داشته باشد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.