آگاه: پزشکیان پیش از ظهر روز چهارشنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ به وقت محلی، به همراه رهبران بیش از ۲۵ کشور دیگر در مراسم رژه نیروهای مسلح چین که به مناسبت هشتادمین سال پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد، حضور یافت. در این مراسم جدیدترین تجهیزات و سلاحهای ارتش چین نیز به نمایش درآمد.
اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای از روز ۹ شهریور در شهر تیانجین آغاز به کار کرد؛ مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اسلامی ایران نیز در دو اجلاس سران سازمان شانگهای و شانگهای پلاس که با حضور مقامات و سران بیش از ۳۰ کشور و سازمان بینالمللی برگزار شد، شرکت کرد.
رژه چین؛ نمایش قدرت و تقویت ملیگرایی
پکن با برگزاری رژهای بزرگ در میدان تیانآنمن به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم، ضمن نمایش جدیدترین تسلیحات نظامی، بر نقش تاریخی چین در شکست فاشیسم و تعهد به صلح جهانی تاکید کرد و نیمنگاهی به تقویت احساسات ملیگرایانه در این کشور داشت. چین در سالهای ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۵ با تجاوز گسترده ژاپن مواجه شد و مردم این کشور طی ۱۴ سال مقاومت سخت، بخش مهمی از پیروزی در جنگ جهانی ضد فاشیسم را رقم زدند.
روز چهارشنبه، جنگندههای چینی بر فراز پکن به پرواز درآمدند و تانکهای چینی در میدان تیانآنمن از مقابل دیدگان چندین تن از سران جهان از جمله رئیسجمهور پزشکیان، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی عبور کردند. درحالیکه شی جینپینگ، رئیسجمهور چین نیز نظارهگر این نمایش قدرت بود. به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، پوتین و کیم در حالی که به سمت جایگاه مشرف به میدان تیانآنمن میرفتند، در کنار شی حضور داشتند و پیش از ورود به جایگاه با پنج کهنه سرباز جنگ جهانی دوم که برخی از آنها بیش از ۱۰۰ سال سن داشتند، دست دادند.
واکنش ترامپ به رژه نیروهای چینی
با شروع رژه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در رسانههای اجتماعی نوشت که سوال بزرگ این است که آیا شی جینپینگ سهم آمریکاییهایی را که در جنگ جنگیدهاند، به رسمیت خواهد شناخت یا خیر؟ او افزود: لطفا گرمترین درودهای من را به ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون برسانید، در حالی که شما علیه آمریکا توطئه میکنید.
چین این رژه را به مناسبت بزرگداشت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار کرد. هر چند غرب نقش چین، بهویژه حزب کمونیست در شکست ژاپن در جنگ را کمرنگ میداند و بیشتر کمکهای نیروهای ملیگرای کومینتانگ به رهبری چیانگ کای شک را به رسمیت میشناسند. شی در سخنرانی خود پیش از رژه نظامی بزرگ گفت که بشریت باید بین صلح و جنگ و گفتوگو و رویارویی یکی را انتخاب کند. شی سخنرانی کوتاهی را به یاد کهنه سربازهای چینی ایراد کرد و خواستار ازبینبردن ریشههای جنگ برای جلوگیری از تکرار تاریخ شد. اما پیام اصلی او این بود: امروز، چین قوی است. از هیچکس نمیترسد و آماده است تا نقش رهبری را در جهان ایفا کند.
حضور شی در میدان تیانآنمن برای سخنرانی و دیدن رژه در لباس خاص حزب کمونیست، یادآور حضور مائو تسه تونگ در این مکان در سال ۱۹۴۹ بود زمانی که وی در کنار دیگر رهبران حزب تاسیس جمهوری خلق چین را اعلام کرد.
روزنامه نیویورکتایمز در مورد برگزاری رویداد دیروز در پکن نوشته است: این رژه محور یک کمپین گستردهتر توسط حزب کمونیست برای دامنزدن به احساسات ملیگرایانه و ضد ژاپنی است. این حزب فیلمهایی با موضوع وحشیگری ارتش امپراتوری ژاپن را به نمایش گذاشته که سینماهای سراسر کشور را مملو از تماشاگر کرده است.
این روزنامه همچنین مدعی شد که با زندهکردن خاطرات آسیبهای دوران جنگ، حزب کمونیست راهی برای جلب حمایت داخلی در مواجهه با رکود اقتصادی طولانیمدت و تنشها با آمریکا دارد. این رویداد همچنین باعث ایجاد اصطکاک با ژاپن شده است. هفته گذشته، پکن به دلیل گزارشهایی مبنی بر درخواست ژاپن از دولتهای اروپایی و آسیایی برای عدم شرکت در رژه، به توکیو اعتراض کرد.
گفته میشود که این رویداد برای نمایش برخی از جدیدترین سلاحهای این کشور و اثبات سهم حزب کمونیست چین در شکست امپراتوری ژاپن، طراحی شده بود و بیش از ۴۰ هزار سرباز، غیرنظامی و پرسنل اداری در این تمرینها شرکت داشتهاند. جدیدترین سلاحهایی که چین در این رژه به نمایش گذاشت، شامل موشکهای بالستیک قارهپیما با قابلیت هستهای، تانکهای نسل جدید و مجموعهای از سیستمهای تسلیحاتی بدون سرنشین میشود. چین معتقد است که برای حفظ صلح و دفاع از خود در برابر متجاوزان خارجی مانند آمریکا به یک ارتش درجه یک نیاز دارد. تسلیحات جدید به این کشور در دستیابی به هدف خود برای ساخت یک ارتش «در سطح جهانی» کمک خواهد کرد.
برخی از ناظران و تحلیلگران در غرب معتقد هستند که این سلاحها برای پیشبرد قابلیتهای چین برای حمله به تایوان، طراحی شدهاند. این موارد شامل موشکهای ضد کشتی مافوقصوت است که میتوانند به طور بالقوه مانع از حمایت نیروی دریایی آمریکا از تایوان شوند و پهپادهای رزمی که میتوانند به ارتش چین کمک کنند تا در مناطق کوهستانی تایوان بهتر پیش بروند.
علاوهبرآن، این رژه پیامی فراتر از مرزهای چین دارد. با وجود افزایش تنشها در برخی مناطق جهان، پکن با برگزاری این مراسم تاکید میکند که صلح، ثبات و امنیت جهانی از اولویتهای اصلی این کشور است و ارتش چین آماده ایفای نقش بازدارنده و حفاظت از ثبات منطقهای و بینالمللی است.
اشتراک دیدگاه برای توسعه همکاریها
مسعود پزشکیان، عصر سهشنبه (۱۱ شهریور ۱۴۰۴ به وقت محلی) در ادامه برنامههای سفر خود، در دیدار هوانگ هو، عضو دائم حزب کمونیست چین، با اشاره به اهمیت همکاریهای چندجانبه، سازمان همکاری شانگهای را ابزاری موثر برای مقابله با یکجانبهگرایی توصیف و تصریح کرد: بشریت تشنه عدالت، انصاف و رعایت قانون است. تمدن جهانی متکی بر تاریخ و فرهنگ کهن کشورهایی چون ایران و چین است و در پرتو این تمدنها، ملتها میتوانند زندگی سرفرازانهای داشته باشند. ما گرد هم آمدهایم تا برای حاکمیت قانون، تعامل و احترام متقابل میان کشورها و ملتها تلاش کنیم. رئیسجمهور اسلامی ایران در این دیدار همچنین تاکید کرد: مقام رهبری بر توسعه روابط با چین تاکید و ما را به پیگیری این موضوع مامور کردهاند. امیدوارم با تشکیل کارگروه مشترک، توافقات میان دو کشور بهسرعت به مرحله اجرا برسد. هوانگ هو، نیز در این دیدار با قدردانی از ارزیابی مثبت رئیس جمهور اسلامی ایران نسبت به نشست اخیر سازمان همکاری شانگهای در تیانجین، گفت: آماده عملیاتیکردن تفاهمات شما با آقای شی جین پینگ هستیم. چین همانگونه که در گذشته از ایران حمایت کرده است، اکنون نیز در موضوعات مرتبط با حاکمیت و منافع ملی در کنار ایران خواهد بود. عضو دائم حزب کمونیست چین همچنین با اشاره به تمایل جدی دو طرف برای توسعه همکاریهای عملی، افزود: آنچه رئیسجمهور چین به شما وعده دادهاند، قطعا عملی خواهد شد. باید همکاریهای چندجانبه تقویت شود. وی با قدردانی از حمایت ایران از ابتکار حکمرانی جهانی اظهار کرد: چین از اعتبار سازمان ملل و نظم بینالمللی پس از جنگ جهانی دوم حمایت کرده و قلدرمابی را مردود میداند. چین و ایران در این زمینه دیدگاههای مشترکی دارند و این اشتراک نظر زمینه را برای توسعه همکاریها تسهیل میکند.
نظر شما