آگاه: در سال‌های اخیر، استفاده از گاز نیتروژن در تایر خودرو به‌جای هوای معمولی در تایر خودروها، به‌ویژه در خودروهای لوکس، مسابقه‌ای و سنگین، رواج بیشتری یافته است. بسیاری از تعمیرگاه‌ها و مراکز تعویض روغن، این سرویس را به‌عنوان گزینه‌ای مدرن و حرفه‌ای به رانندگان پیشنهاد می‌دهند. برخی مالکان خودرو نیز به امید بهبود عملکرد تایر، افزایش ایمنی و کاهش هزینه‌های بلندمدت نگهداری خودرو، به این گزینه روی آورده‌اند. اما آیا واقعا استفاده از گاز نیتروژن به‌صرفه و کاربردی است؟ شناخت دقیق مزایا، معایب و شرایط استفاده از این گاز می‌تواند به تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کند.
فشار مناسب تایر، از عوامل حیاتی در حفظ ایمنی، عملکرد مطلوب و مصرف سوخت بهینه خودرو است. رانندگی با تایرهایی که فشار نامناسب دارند، نه‌تنها موجب افزایش مصرف سوخت می‌دهد، بلکه باعث سایش نامتوازن، کاهش چسبندگی تایر به جاده و حتی احتمال ترکیدن تایر در سرعت‌های بالا می‌شود. همچنین، نگهداری مناسب از تایر می‌تواند در طولانی‌مدت هزینه‌های تعمیر و تعویض قطعات را کاهش دهد. به همین دلیل، استفاده از گاز نیتروژن که گفته می‌شود باعث حفظ فشار پایدارتر در تایرها می‌شود، توجه بسیاری را جلب کرده است. هوای معمولی که در پمپ‌های باد استفاده می‌شود، ترکیبی از چندین گاز مختلف است: حدود ۷۸ درصد نیتروژن و حدود ۲۱ درصد اکسیژن باقی‌مانده شامل دی‌اکسید کربن، بخار آب و گازهای دیگر. در مقابل نیتروژنی که برای تایر استفاده می‌شود، گازی است با خلوص بین ۹۳ تا ۹۹ درصد. تفاوت اصلی بین این دو، در میزان اکسیژن و رطوبت است. اکسیژن و بخار آب، نسبت به نیتروژن واکنش‌پذیرتر هستند و می‌توانند باعث خوردگی داخلی تایر و رینگ یا نوسانات شدیدتر فشار بر اثر تغییر دما شوند. اینجاست که نیتروژن با خواص شیمیایی پایدارتر خود، به‌عنوان جایگزینی منطقی مطرح می‌شود.
مزایای استفاده از گاز نیتروژن
استفاده از گاز نیتروژن در تایر خودرو مزایای مختلفی دارد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
پایداری فشار تایر در طول زمان: نیتروژن مولکول‌های بزرگ‌تری نسبت به اکسیژن دارد، بنابراین کندتر از دیواره تایر عبور می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که کاهش فشار تایر در طول زمان کمتر باشد و نیازی به تنظیم مکرر فشار نباشد.
کاهش زنگ‌زدگی و خوردگی رینگ‌ها: نبود رطوبت و اکسیژن در نیتروژن مانع از ایجاد زنگ‌زدگی در رینگ‌های فلزی می‌شود. این موضوع به‌ویژه در خودروهای لوکس و دارای رینگ‌های آلومینیومی یا گران‌قیمت اهمیت دارد.
نوسان کمتر فشار بر اثر تغییرات دمایی: در مناطقی که اختلاف دمای شب و روز زیاد است یا در زمان رانندگی در شرایط دمایی شدید، تایرهایی که با نیتروژن پر شده‌اند، فشار پایدارتر و یکنواخت‌تری دارند که به بهبود هندلینگ خودرو کمک می‌کند.
افزایش عمر تایر: فشار پایدار به معنای سایش یکنواخت‌تر سطح تایر است. این ویژگی به‌طور مستقیم در افزایش عمر مفید تایر تاثیر دارد و می‌تواند در بلندمدت باعث کاهش هزینه‌های نگهداری خودرو شود.
بهبود مصرف سوخت و عملکرد خودرو: وقتی فشار تایرها در محدوده استاندارد باقی می‌ماند، مقاومت چرخشی تایر کاهش می‌یابد و در نتیجه مصرف سوخت کمتر می‌شود. همچنین کنترل و ترمزگیری خودرو بهتر خواهد بود.
معایب و محدودیت‌های گاز نیتروژن
در کنار مزایا، استفاده از نیتروژن محدودیت‌هایی نیز دارد که نباید نادیده گرفته شوند:
هزینه اولیه بالاتر: پُر کردن تایر با نیتروژن معمولا هزینه‌ای بیشتر از هوای معمولی دارد. در برخی مراکز این هزینه به‌صورت جداگانه دریافت می‌شود و ممکن است برای برخی رانندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد.
دسترس‌پذیری پایین‌تر: ایستگاه‌های پُر کردن نیتروژن به اندازه پمپ‌های معمولی فراگیر نیستند. در صورتی که نیاز به تنظیم فشار در جاده یا شهرهای کوچک داشته باشید، ممکن است به مشکل بر بخورید.
عدم تاثیر قابل‌توجه در رانندگی روزمره: برای رانندگانی که بیشتر در شهر رانندگی می‌کنند و سرعت‌های بالا را تجربه نمی‌کنند، تفاوت عملکردی نیتروژن با هوای معمولی ممکن است چندان محسوس نباشد.
مخلوط‌شدن با هوای معمولی: اگر تایری که با نیتروژن پر شده در مواقع اضطراری با هوای معمولی تکمیل شود، مزایای اولیه نیتروژن کاهش پیدا می‌کند. خلوص گاز کاهش یافته و فشار آن نوسان بیشتری پیدا خواهد کرد.
استفاده از نیتروژن در تایر برای خودروهای زیر توصیه می‌شود:
خودروهای اسپرت و مسابقه‌ای که عملکرد بالا در سرعت زیاد اهمیت دارد.
خودروهای سنگین مانند کامیون‌ها و اتوبوس‌ها برای کاهش استهلاک تایر
خودروهای لوکس با رینگ‌های حساس و گران‌قیمت
ناوگان‌های شرکتی و خودروهایی با استفاده مداوم و طولانی‌مدت
نکاتی برای نگهداری تایرهای پر شده با نیتروژن
بررسی منظم فشار تایر: حتی با نیتروژن نیز لازم است فشار تایرها به‌صورت ماهانه کنترل شود.
مراقبت از سوپاپ تایر: کثیف‌بودن یا آسیب به سوپاپ می‌تواند منجر به نشتی شود.
استفاده از هوای معمولی در مواقع اضطراری: در صورت در دسترس‌نبودن نیتروژن، پُر کردن با هوای معمولی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در اسرع وقت باید گاز نیتروژن مجدد تنظیم شود.
نظر شما