آگاه: ایران قوی، بیش از هر چیز، نیازمند نسلی است که هم به ارزش‌های ملی و دینی خود باور داشته باشد و هم توانایی علمی، مهارتی و خلاقیتی برای حل مسائل امروز و فردا را در اختیار گیرد. نقطه آغاز این مسیر کجاست؟ پاسخ روشن است، آموزش و پرورش!
مدرسه؛ کانون هویت‌سازی
مدرسه اولین نهاد اجتماعی است که کودک به صورت جدی در آن با مفهوم هویت ملی و دینی مواجه می‌شود. آنچه در کلاس‌ها، کتاب‌ها و رفتار معلمان به دانش‌آموز منتقل می‌شود، پایه‌های شخصیت آینده او را شکل می‌دهد. اگر مدرسه تنها به انتقال محفوظات علمی محدود شود، نتیجه‌اش نسلی خواهد بود که در برابر بحران‌های هویتی و فرهنگی آسیب‌پذیر است. اما اگر آموزش و پرورش بتواند با برنامه‌ای دقیق، هویت ایرانی-اسلامی را در کنار مهارت‌های زندگی و اندیشه انتقادی تقویت کند، نسل آینده به پشتوانه‌ای محکم برای ایران قوی بدل خواهد شد.
معلمی و پرورش اعتمادبه‌نفس ملی
معلم صرفا انتقال‌دهنده دانش نیست؛ او الگوی عینی یک سبک زندگی و شخصیت است. نسلی که معلمان دلسوز و آگاه در برابر خود ببیند، به اعتمادبه‌نفس فردی و ملی دست پیدا می‌کند. پژوهش‌های روان‌شناختی نشان داده است که باور به توانایی‌های ملی، از طریق آموزش و تربیت تقویت می‌شود. معلمی که ارزش‌های انقلاب اسلامی را با زبان روز بیان کند و در کنار آن خلاقیت و استقلال فکری دانش‌آموز را پرورش دهد، در واقع سنگ بنای ایران قوی را می‌گذارد.
آموزش و پرورش و توسعه علمی
قدرت علمی یکی از ارکان اقتدار ملی است. کشورهایی که آموزش و پرورش را جدی گرفته‌اند، توانسته‌اند در عرصه‌های نوآوری و فناوری پیشتاز شوند. تجربه کشورهایی مانند کره جنوبی نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری هدفمند در مدارس، زمینه‌ساز جهش علمی در دانشگاه‌ها و صنایع است. در ایران نیز اگر آموزش و پرورش از حافظه‌محوری فاصله بگیرد و به مهارت‌آموزی، پژوهشگری و کارآفرینی دانش‌آموزان توجه کند، می‌تواند موتور اصلی رشد علمی و اقتصادی کشور باشد.
چالش‌های موجود
با وجود اهمیت حیاتی آموزش و پرورش، واقعیت این است که نظام فعلی با مشکلات جدی مواجه است. تراکم بالای دانش‌آموزان در کلاس‌ها، کمبود منابع مالی، ضعف در آموزش معلمان و نگاه صرفا کنکوری به نظام آموزشی، مانع از تحقق اهداف بزرگ آن شده است. این چالش‌ها سبب شده در نگاه بسیاری از خانواده‌ها، مدرسه صرفا محلی برای عبور به دانشگاه تلقی شود، نه فضایی برای تربیت انسان متعهد و خلاق. اگر این رویکرد ادامه یابد، آموزش و پرورش به جای آنکه سکوی پرش ایران قوی باشد، به عاملی برای فرسایش سرمایه انسانی تبدیل خواهد شد.
راهبردهای پیش‌رو
برای آنکه آموزش و پرورش بتواند رسالت خود را در تحقق ایران قوی ایفا کند، چند اقدام کلیدی ضروری است:
۱. بازنگری در محتوای کتاب‌های درسی به‌گونه‌ای که هویت ملی و دینی با مهارت‌های روز پیوند بخورد.
۲. ارتقای جایگاه معلم و حمایت جدی از آموزش‌های ضمن خدمت برای به‌روز نگه‌داشتن آنان.
۳. تغییر در نظام ارزشیابی دانش‌آموزان از حافظه‌محوری به مهارت‌محوری.
۴. مشارکت خانواده‌ها و نهادهای فرهنگی در فرآیند تربیت دانش‌آموزان.
۵. بهره‌گیری هوشمندانه از فناوری‌های نوین آموزشی برای ارتقای کیفیت یادگیری.
ایران قوی نه‌تنها با قدرت نظامی یا اقتصادی، بلکه با سرمایه انسانی توانمند ساخته می‌شود. آموزش و پرورش میدان اصلی پرورش این سرمایه است. اگر مدرسه بتواند همزمان هویت ملی، ایمان دینی و توانایی‌های علمی و مهارتی دانش‌آموزان را تقویت کند، آینده کشور تضمین خواهد شد. اما اگر این فرصت تاریخی از دست برود، فاصله میان اهداف بلند انقلاب اسلامی و واقعیت‌های اجتماعی افزایش می‌یابد. بنابراین، بازتعریف و تقویت آموزش و پرورش نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی راهبردی برای ساختن ایرانی قوی و پایدار است.
نظر شما