۱۸ مهر ۱۴۰۴ - ۲۲:۳۱
کد خبر: ۱۶٬۸۶۰

آلودگی هوای تهران

امیر اسماعیلی _ سردبیر

آهسته‌آهسته به زمان اعلام روتین آلودگی هوای تهران در ۶ماهه دوم سال نزدیک می‌شویم. همان اعلام‌های همیشگی و همان راه‌حل‌های همیشگی‌تر. آلودگی هوای تهران، به عنوان یکی از مزمن‌ترین مشکلات زیست‌محیطی ایران، در سال ۱۴۰۴ همچنان با شدت فزاینده‌ای ادامه دارد و نه تنها سلامت میلیون‌ها ساکن پایتخت را تهدید می‌کند، بلکه هزینه‌های اقتصادی سنگینی را هم به بار می‌آورد. مثلا طبق برآوردهای بانک جهانی، هزینه‌های بهداشتی و اقتصادی آلودگی هوا در تهران به تنهایی حدود ۲.۶‌میلیارد دلار در سال می‌رسد. این آلودگی عمدتا از ترکیب عوامل انسانی و طبیعی ناشی می‌شود که در سال‌های اخیر با تغییرات اقلیمی و سیاست‌های ناکارآمد، تشدید شده است. بیایید نگاهی دقیق‌تر به این دلایل بیندازیم.

آگاه: مهم‌ترین عامل، وسایل نقلیه و ترافیک سنگین است که بیش از ۸۰ درصد آلاینده‌های هوا را تولید می‌کند. تهران با بیش از چهار میلیون خودرو، که بسیاری از آنها فرسوده و بنزینی هستند، روزانه حجم عظیمی از گازهای گلخانه‌ای، منواکسید کربن و ذرات معلق PM۲.۵ را به آسمان می‌فرستد. ساعات پیک ترافیک، به ویژه در بزرگراه‌ها و اطراف مراکز تجاری، این وضعیت را بدتر می‌کند. علاوه بر این، سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌ها و صنایع، نقش پررنگی دارند و حدود ۱۵ تا ۲۰درصد آلودگی را تشکیل می‌دهند. استفاده از مازوت و نفت سنگین در نیروگاه‌ها – که به دلیل بعضی تحریم‌ها و کمبود گاز طبیعی افزایش یافته – دی‌اکسید گوگرد و دود غلیظی تولید و آلودگی هوا را تشدید می‌کند.
سوزاندن غیراصولی زباله‌ها در حاشیه شهر هم سهم قابل توجهی 
(۵ تا ۱۰ درصد) دارد. در جنوب و غرب تهران، محل‌های دفن زباله که ذرات سمی را به هوا می‌فرستند و گزارش‌های زمستانی نشان‌دهنده افزایش آلاینده‌ها در این مناطق است. از سوی دیگر، عوامل طبیعی و جغرافیایی پایه این بحران را تشکیل می‌دهند. موقعیت تهران در دامنه البرز، با وارونگی دما در زمستان، آلاینده‌ها را مانند یک درپوش حبس می‌کند و وزش بادهای ضعیف، پراکندگی آنها را ناممکن می‌سازد. در تابستان، گرمای شدید و تابش خورشید و خشکسالی مداوم، گرد و غبار را از کانون‌های بیابانی اطراف شهر (مانند کویرهای مرکزی) به هوا می‌فرستد. تخریب خاک، خشک شدن تالاب‌ها و گسترش بیابان‌زایی، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد آلودگی را تامین می‌کند.
علاوه بر این، عوامل انسانی دیگری مثل شهرنشینی سریع، فعالیت‌های ساختمانی و تغییرات کاربری زمین هم دخیل هستند. ساخت‌وسازهای بی‌رویه، تخریب‌ها و نزدیکی به منابع آلاینده، رویدادهای پراکنده‌ای از آلودگی ایجاد می‌کنند، در حالی که مسئولیت‌های پراکنده میان سازمان‌های دولتی  (از محیط زیست تا شهرداری) و عدم اجرای قوانین، مانع مقابله موثر می‌شود. در نتیجه این ترکیب مرگبار سال گذشته، آلودگی هوا جان حدود ۶۰۰۰ نفر را در تهران گرفت و بیماری‌های قلبی-ریوی را دو برابر کرد. 
برای حل این معضل، نیاز به اقدامات فوری مثل اسقاط اجباری خودروهای فرسوده، گسترش حمل‌ونقل عمومی الکتریکی، کنترل مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و مدیریت منابع آب برای مقابله با خشکسالی داریم. بدون این تغییرات، آلودگی نه تنها ادامه می‌یابد، بلکه با گرمایش جهانی بدتر هم خواهد شد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.