-
گزارش «آگاه» درباره منابع مغفول مانده اشتغال‌زایی در بودجه سالانه را بخوانید
«حساب ملی پیشرفت و عدالت» زیر ذره‌بین مجلس
ایجاد «حساب ملی پیشرفت و عدالت» در استان‌ها به موجب احکام مندرج در بودجه‌های سالانه، با هدف توزیع عادلانه‌تر منابع و تسریع روند توسعه متوازن میان مناطق مختلف کشور طراحی شده است. این حساب در واقع ابزاری مالی برای تجمیع منابع از محل‌های گوناگون از جمله بودجه عمومی، تبصره‌های خاص و تسهیلات بانکی است تا با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی و شورای برنامه‌ریزی استان‌ها، پروژه‌های زیرساختی و تولیدی در سطح محلی تامین مالی شوند.
-
سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس در گفت‌وگو با «آگاه»:
نوسانات ارزی ریشه در متغیرهای بنیادین اقتصادی و عوامل غیرپولی دارد
نوسانات ارزی یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی در اقتصاد کلان محسوب می‌شود که آثار آن به سرعت به سایر بازارها سرایت می‌کند. هرگونه افزایش یا کاهش شدید نرخ ارز، انتظارات تورمی را بالا می‌برد و زمینه سفته‌بازی و التهاب در بازارهای موازی مانند طلا، مسکن و بورس را فراهم می‌سازد. تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که حتی تغییرات جزئی در نرخ ارز می‌تواند موجی از نوسانات قیمتی در بازارهای داخلی ایجاد کند و اعتماد فعالان اقتصادی را نسبت به آینده کاهش دهد.
-
نماینده مجلس مطرح کرد:
تعارض منابع وزارت صمت و کشاورزی در مدیریت کالای اساسی
مدیریت کالای اساسی یکی از مهم‌ترین محورهای ثبات اقتصادی و معیشتی کشور است. تامین و توزیع این کالاها مستقیما با امنیت غذایی، آرامش روانی جامعه و کنترل تورم ارتباط دارد. هرگونه اختلال در شبکه تامین، واردات یا توزیع کالای اساسی می‌تواند به افزایش قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید مردم و ایجاد نارضایتی عمومی منجر شود. از این‌رو، وجود سازوکار دقیق برای مدیریت موجودی، قیمت‌گذاری و نظارت بر جریان کالا از مبدا تا مقصد، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در این میان، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) دو نهاد کلیدی در مدیریت کالای اساسی محسوب می‌شوند.
-
بهارستان‌نشینان از استنکاف وزارت تعاون از اجرای سیاست‌های یارانه‌ای خبر دادند
حذف یارانه ثروتمندان زیر چکش دستگاه قضا!
در حالی که فشار تورمی بر معیشت خانوارهای کم‌درآمد روزبه‌روز سنگین‌تر می‌شود، حذف یارانه ثروتمندان بار دیگر مطرح شده است. سیاستی که به باور بسیاری از کارشناسان، اگر به‌درستی و با شفافیت اجرا شود، می‌تواند به بازتوزیع عادلانه منابع و بهبود زندگی دهک‌های پایین منجر شود.
-
برخی تصمیمات بانک‌ها باعث بیرون‌رانی بنگاه‌های مولد از چرخه دریافت تسهیلات شد
بازیگران حبس اعتبارات بانکی
در حالی‌که تولیدکنندگان کوچک و متوسط کشور هر روز با مشکل تامین نقدینگی و سرمایه در گردش دست‌وپنجه نرم می‌کنند، روند افزایشی اضافه‌برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی و اعطای تسهیلات به شرکت‌های وابسته به خود، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام بانکی و تولید کشور تبدیل شده است. این رفتار نه‌تنها تراز مالی بانک‌ها را به مرز بحران رسانده، بلکه موجب بیرون‌رانی بنگاه‌های مولد از چرخه دریافت تسهیلات شده است؛ چرخه‌ای که قرار بود موتور محرک اقتصاد و اشتغال کشور باشد.
-
سایه سنگین فرار مالیاتی بر اقتصاد!
فرار مالیاتی سال‌هاست به یکی از مزمن‌ترین بیماری‌های اقتصاد ایران بدل شده است؛ زخمی که در ظاهر فقط خزانه دولت را تهی می‌کند، اما در عمق خود بنیان عدالت اجتماعی و اعتماد عمومی را می‌کاهد. وقتی گروهی از فعالان اقتصادی، با روش‌های گوناگون از پرداخت مالیات طفره می‌روند، بار اصلی اداره کشور بر دوش حقوق‌بگیران و تولیدکنندگان شفاف می‌افتد. نتیجه، همان چرخه معیوبی است که اقتصاد ایران سال‌هاست با آن دست به گریبان است: ناترازی بودجه، افزایش استقراض و گسترش نارضایتی از نظام مالیاتی.
-
از «سیگنال‌های گسسته» تا «منطق سیستمی» بحران در نظام اداری
بررسی گزارش ارزیابی راهبردی کشور «موضوع ماده ۸۳ قانون خدمات کشوری» که در بهار سال ۱۴۰۴ توسط سازمان اداری و استخدامی کشور ارائه شده است نکات قبل تاملی را بیان می‌دارد. پرداختن به شاخص‌های گزارش راهبردی ۱۴۰۴ به‌صورت مجزا، مانند آن است که طبیبی، تب، سرفه و ضعف یک بیمار را بیماری‌های جداگانه بپندارد و برای هر یک، دارویی بی‌ارتباط با دیگری تجویز کند. چنین رویکردی، علت اصلی و مشترک را نادیده می‌گیرد و بیمار را در یک چرخه فرسایشی نگه می‌دارد.
-
مجلسی‌ها چه اندازه مطالبه رهبری درباره سوال از وزرا را جدی گرفته‌اند؟
وقت استیضاح نیست
هنوز ۶ ماه از عمر دولت چهاردهم نمی‌گذشت که وزیر اقتصاد و امور دارایی زیر تیغ استیضاح رفت و از کابینه وداع کرد. زمان گذشت و این بار عده‌ای دیگر از نمایندگان استیضاح چهار عضو تیم اقتصادی دولت را کلید زده‌اند. ماجرا از آن قرار است که عباس گودرزی ۱۵ مهرماه در جمع خبرنگاران از ارجاع درخواست استیضاح وزرای راه، نیرو، کار و کشاورزی به هیات‌رییسه مجلس خبر داد.
-
لزوم پرهیز از دستکاری نرخ‌ها
باید نظام‌های طبیعی اقتصادی را رعایت کنیم
دکتر سیدمقداد ضیاتبار، دکترای اقتصاد و پژوهشگر حوزه توسعه و اقتصاد معتقد است اگر ما نظام‌های طبیعی اقتصادی را رعایت کنیم و اختلالی در نظم آنها وارد نکنیم، می‌توانیم به ثبات بازار ارز امیدوار باشیم، اما اگر نرخ‌ها دستکاری و انگیزه‌های اقتصادی نادیده گرفته شود، نمی‌توان در ساماندهی بازار ارز موفق عمل کرد.
-
گزارش «آگاه» درباره چرایی بی توجهی به بخش خصوصی را بخوانید
تصدی‌گری بی‌پایان
در حالی که اقتصاد ایران همچنان زیر بار تصدی‌گری گسترده دولت و ناترازی‌های مالی و مدیریتی قرار دارد، کارشناسان و نمایندگان مجلس بر ضرورت اجرای خصوصی‌سازی واقعی و مردمی‌سازی اقتصاد تاکید دارند. منوچهر متکی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگویی با اشاره به ناکارآمدی مدل‌های دولتی در اداره بنگاه‌های اقتصادی تاکید می‌کند که اصلاح ساختار اقتصادی کشور تنها با واگذاری واقعی فعالیت‌ها به بخش خصوصی و کاهش تصدی‌گری دولت ممکن است؛ اقدامی که حتی می‌تواند ناترازی بودجه‌ای را نیز به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
-
گزارش «آگاه» درباره تعیین تکلیف حذف چهار صفر از پول ملی را بخوانید
ریل تازه ریال
بهارستان‌نشینان روز گذشته پس از سال‌ها بحث و رفت‌وبرگشت میان دولت، مجلس و شورای نگهبان، تکلیف چهار صفر از پول ملی را مشخص کردند. لایحه «اصلاح قانون پولی و بانکی کشور» که عملا به معنای حذف چهار صفر از پول ملی است، در قالب موادی اعاده‌شده از سوی شورای نگهبان در مجلس شورای اسلامی مطرح شد و نهایتا به تصویب رسید.
-
ناگزیر از توسعه ترانزیت!
ایران سال‌هاست که اقتصاد خود را بر پایه نفت بنا کرده، اما تجربه نشان داده است که اتکا به این منبع پرنوسان و آسیب‌پذیر، کشور را در برابر تکانه‌های بیرونی و تحریم‌های بین‌المللی آسیب‌پذیر کرده است. کاهش درآمدهای نفتی، محدودیت‌های صادرات و نیاز به رشد پایدار اقتصادی، ضرورت توجه به ظرفیت‌های غیرنفتی را دوچندان کرده است. در میان این ظرفیت‌ها، ترانزیت کالا جایگاهی ویژه دارد؛ چرا که ایران با بهره‌مندی از موقعیت ژئوپلیتیکی کم‌نظیر، می‌تواند به یکی از اصلی‌ترین کریدورهای تجاری منطقه و جهان تبدیل شود.
-
غنی‌سازی باج‌گیری نمی‌شناسد
خط قرمز
غرب سال‌هاست ایران را در تنگنای فشار و تحریم نگه داشته و همواره یک مطالبه تکراری را بر سر میز مذاکره بر سر توقف یا محدودسازی غنی‌سازی می‌گذارد. اما واقعیت این است که مسئله اصلی آنها نه سانتریفیوژ است، نه درصد اورانیوم؛ مسئله این است که ایران جرات کرده مستقل بیندیشد و مستقل عمل کند.
-
بهارستان عملکرد یک‌ساله دولت در اجرای برنامه هفتم پیشرفت را بررسی کرد
۱۳۸ حکم غیرقابل اجرا !
یک سال و اندی از تصویب قانون برنامه هفتم پیشرفت گذشت؛ قانونی که رویکردی مسئله محور داشته و توقع از اجرای آن، افزون بر برنامه‌های قبلی بود. برنامه هفتم، ۲۴ فصل، ۵۵ زیرفصل، ۱۲۰ ماده و ۴۸۱ بند در تاریخ چهارم‌تیرماه ۱۴۰۳ برای اجرا در بازه زمانی ۱۴۰۷-۱۴۰۳ در حالی از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد که به گفته نمایندگان رضایت چندانی از تدوین آئین‌نامه‌های آن وجود ندارد؛ آئین‌نامه‌هایی که یا اصلا نوشته نشده‌اند یا هنوز به تصویب نرسیده‌اند!
-
گزارش« آگاه» درباره ضرورت تنقیح قوانین و مقابله با تورم قانون در ایران
نفس تازه قانون با تنقیح قوانین
ایران یکی از کشورهایی است که طی دهه‌های گذشته، حجم انبوهی از قوانین و مقررات را تجربه کرده است. بر اساس آمارهای رسمی، در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار قانون در کشور وجود دارد؛ قوانینی که بخشی از آنها منسوخ، بخشی متعارض و بخش دیگری ناکارآمد و غیرقابل اجراست. همین انباشت بی‌رویه و غیرمنسجم باعث شکل‌گیری پدیده‌ای به نام تورم قانون شده است؛ پدیده‌ای که نه تنها به نظم حقوقی و شفافیت اداری کمکی نکرده، بلکه در بسیاری موارد خود به عاملی برای سردرگمی شهروندان، فعالان اقتصادی و حتی دستگاه‌های اجرایی بدل شده است.
-
گزارش «آگاه» درباره تاخیر در پرداخت سود سهام عدالت را بخوانید
هلدینگ‌ها و گروکشی سهام عدالت
پرداخت صحیح و به‌موقع سود سهام عدالت یکی از مهم‌ترین مطالبات مردمی در سال‌های اخیر است. سهام عدالت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های مردمی‌سازی اقتصاد، با هدف افزایش رفاه عمومی و مشارکت مردم در مالکیت بنگاه‌های بزرگ کشور طراحی شد. با این حال، تأخیرها و ناهماهنگی‌ها در پرداخت سود موجب شده تا بخشی از اعتماد عمومی نسبت به این طرح خدشه‌دار شود. به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، این مبالغ می‌تواند در تأمین هزینه‌های ضروری زندگی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.
-
پیشرفت هسته‌ای ادامه دارد
امضای موافقت‌نامه ۲۵ میلیارد دلاری میان تهران و مسکو برای ساخت چهار نیروگاه اتمی جدید در ایران، گام بلندی در راستای افزایش تولید برق در کشور و رسیدن به هدف تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای است.
-
گزارش «آگاه» درباره مشکلات ساختاری و پیچیدگی‌های اداری بازگشت ارز را بخوانید
ارزهای صادراتی؛ گره کور ثبات اقتصادی
بازگشت ارزهای صادراتی همچنان به‌عنوان یکی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران مطرح است؛ موضوعی که دیگر صرفاً در حد یک بحث تخصصی میان اقتصاددانان و سیاستگذاران باقی نمانده و امروز به مسئله‌ای کلان و ملی تبدیل شده است. ثبات بازار ارز، کنترل تورم و قیمت کالاهای اساسی به‌طور مستقیم به این موضوع گره‌خورده و هرگونه اختلال در بازگشت ارز صادراتی، فشار سنگینی را برمعیشت مردم وارد می‌کند.
-
-
گزارش «آگاه» درباره برخی انحراف سهام عدالت از ریل قانون را بخوانید
گره سهام عدالت
طرح افزایش ثروت خانوارهای ایرانی، از مسیر گسترش سهم بخش تعاون و توزیع سهام عدالت که در امتداد اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی طراحی شد، همچنان تنها «مائده و محمل» تحقق آرمان مردمی‌سازی اقتصاد محسوب می‌شود. اما این طرح از زمان آغاز تاکنون، به دلیل تعارض منافع دولت‌های مختلف و بی‌اعتقادی برخی مجریان به الزامات قانونی، با مشکلات جدی مواجه شده است؛ به‌ویژه در اجرای مواد ۳۴ تا ۳۸ فصل ششم قانون اجرای اصل ۴۴ که بارها از سوی مجلس بر آن تاکید شده است.
-
قصر مجللی که برای دورزدن قانون به نام یک کارمند شد
ویلای چهار هزار میلیاردی مفسد اقتصادی مصادره شد
اکبر رحیمی درآباد، متهم ردیف اول پرونده چای دبش که در دادگاه به حبس، رد مال و جزای نقدی محکوم شده است، در مراحل رسیدگی به پرونده و برای فرار از پرداخت حقوق بیت‌المال، اموال خود را به نام افراد دیگر از جمله اقوام و کارمندان خود کرده بود.
-
گزارش «آگاه» درباره انتخاب مسیرهای پایدار برای رشد اقتصادی را بخوانید
باور به توسعه منطقه‌ای
رشد اقتصادی، تلاش دیرینه همه دولت‌ها و ملت‌هاست؛ چرا که رونق اقتصاد نه‌تنها رفاه شهروندان را افزایش می‌دهد، بلکه قدرت ملی و جایگاه بین‌المللی کشورها را نیز تقویت می‌کند. اما این پرسش همواره مطرح است که مسیر دستیابی به چنین رشدی از کدام راه می‌گذرد؟ تجربه کشورهای مختلف نشان داده است که توسعه منطقه‌ای یکی از مهم‌ترین و درعین‌حال پایدارترین مسیرها برای رسیدن به رشد اقتصادی است؛ مسیری که اگر چه در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما پیش‌نیازها و الزامات فراوانی دارد و بی‌توجهی به آن می‌تواند اقتصاد ملی را در گرداب تمرکزگرایی و نابرابری فرو ببرد.
-
صنایع کشور با ۴۰درصد ظرفیت فعال هستند
فرصت سوزی صنعتی!
اقتصاد ایران سال‌هاست با چالش‌های ریز و درشت دست‌وپنجه نرم می‌کند و در این میان، بخش صنعت به‌عنوان موتور محرک رشد اقتصادی، نتوانسته آن‌گونه که باید و شاید حرکت کند.
-
«آگاه» مسیرهای ترغیب بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری داخلی را بررسی کرد
تولید با فرمول جدید
در راهروهای پررفت‌وآمد وزارتخانه‌ها و اتاق‌های بازرگانی، همیشه یک پرسش تکراری شنیده می‌شود: چرا بخش خصوصی با وجود ظرفیت‌های فراوان، هنوز نتوانسته نقش اصلی خود را در سرمایه‌گذاری داخلی ایفا کند؟ این پرسش ساده، در دل خود هزار پاسخ پیچیده دارد؛ پاسخی که به تاریخ چند دهه سیاست‌گذاری، فرازوفرود قوانین و تجربه‌های گوناگون در عرصه اقتصاد ایران گره خورده است.
-
گزارش «آگاه» درباره تغییرات در سند دخل‌وخرج سال آینده کشور را بخوانید
خانه‌تکانی در بودجه!
بودجه سالیانه، همواره به‌عنوان مهم‌ترین سند مالی کشور، نقشه راه سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت‌ها محسوب می‌شود. اما در سال‌های اخیر، کارشناسان و نمایندگان مجلس بارها تاکید کرده‌اند که ساختار موجود بودجه پاسخگوی نیازهای اقتصادی امروز نیست. اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، عدم‌شفافیت در منابع و مصارف و نبود انضباط مالی موجب شده است که بودجه، نه‌تنها ابزار توسعه نباشد بلکه خود به عامل تشدید کسری و افزایش بدهی دولت تبدیل شود. به همین دلیل، اصلاح ساختار بودجه یک ضرورت غیرقابل انکار به‌شمار می‌رود.
-
راهبردهای کلیدی برای عبور از بحران معیشتی
در سال‌های اخیر، اقتصاد ایران با چالش‌هایی جدی مواجه بوده است؛ تورم فزاینده، بی‌ثباتی بازارها، افزایش شکاف طبقاتی و فشار مضاعف بر سبد معیشتی خانوارها، تصویری نگران‌کننده از شرایط اقتصادی کشور ترسیم کرده است. نوسان‌های مداوم قیمت کالاهای اساسی و ضعف در شبکه توزیع، موجب شده حتی در مواردی که کالا به‌اندازه کافی در کشور وجود دارد، مصرف‌کننده آن را با قیمت‌های گزاف یا ناعادلانه تهیه کند. در چنین شرایطی، مطالبه عمومی جامعه بیش از هر زمان دیگری حول محور ثبات اقتصادی، کنترل بازار و حمایت پایدار از معیشت مردم متمرکز شده است.
-
گزارش «آگاه» درباره علل و عوامل زودهنگام کسری بودجه ۱۴۰۴ را بخوانید
کسری کهنه!
کسری بودجه سال‌هاست که به‌عنوان یکی از جدی‌ترین چالش‌های ساختاری اقتصاد ایران مطرح است. رهبر انقلاب بارها در سخنان خود بر لزوم مهار این معضل تاکید کرده و کسری بودجه را «ام‌الخبائث» دانسته‌اند؛ چرا که به اعتقاد ایشان، این ناترازی مالی دولت سرچشمه بسیاری از مشکلات اقتصادی است.
-
«آگاه» به واکاوی دو روایت ارزی اخیر پرداخته است
خط کشی ارزی
بازار ارز بار دیگر در صدر اخبار اقتصادی کشور قرار گرفته است. موضوعی که اگرچه سابقه‌ای طولانی در اقتصاد ایران دارد، اما این روزها با موضع‌گیری‌های تازه دو نهاد اصلی سیاست‌گذاری اقتصادی یعنی وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی، بار دیگر به محل بحث و جدل تبدیل شده است.
-
سخنگوی دستگاه قضا مطرح کرد
ورود قوه قضاییه به دعوای بابک و فرزین
نشست خبری اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه روز چهارشنبه (۱۲ شهریورماه ۱۴۰۴) با حضور خبرنگاران رسانه‌های مختلف برگزار شد.
-
گزارش «آگاه» درباره سه‌شنبه نظارتی مجلس را بخوانید
خاموشی‌ها زیر ذره‌بین مجلس
جلسه سه‌شنبه نظارتی مجلس، دیروز وزیر نیرو را به صحن مجلس کشاند. بهارستان‌نشینان روز گذشته در حالی گزارش کمیسیون انرژی درخصوص «بررسی خاموشی‌های گسترده در تابستان ۱۴۰۴» را زیر ذره‌بین قرار دادند که همچنان مشکلات در مدیریت انرژی در کشور را متوجه عملکرد ضعیف علی‌آبادی می‌دانند؛ وزیری که هفت‌خوان استیضاح را هم پیش‌رو دارد.